Ustawa daje rządowi możliwość podjęcia uchwały dot. programu wsparcia rynku ubezpieczeń należności handlowych. Została przygotowana w Ministerstwie Rozwoju i traktuje o zasadach udzielania wsparcia rynku ubezpieczeń należności handlowych, w związku z przeciwdziałaniem skutkom gospodarczym COVID-19. Teraz ustawą zajmie się Senat.
- W sytuacji wywołanej pandemią Covid-19 pozbawienie polskich przedsiębiorców dostępu do ubezpieczeń należności handlowych oznaczałoby znaczne podniesienie ryzyka transakcji i mogłoby doprowadzić do spowolnienia wymiany handlowej i, tym samym, osłabić całą polską gospodarkę. Proponowane przez nas rozwiązanie ma temu przeciwdziałać - mówi wiceminister rozwoju Olga Semeniuk.
Nowy instrument wsparcia dla rynku ubezpieczeń wychodzi naprzeciw potrzebom i oczekiwaniom właścicieli firm:
-Umożliwia zakładom ubezpieczeń, uprawnionym do ubezpieczenia kredytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej scedowanie (zreasekurowanie) części ryzyka na Skarb Państwa - reprezentowany przez ministra właściwego do spraw gospodarki - w zamian za przekazanie części składki ubezpieczeniowej;
-W ten sposób komercyjni ubezpieczyciele należności będą mogli ograniczyć swoje ryzyko związane z możliwością wzrostu liczby i wartości wypłacanych odszkodowań w okresie pogorszenia koniunktury gospodarczej;
-Reasekuracja ubezpieczeń należności handlowych będzie uzależniona od utrzymania przyznawanych przedsiębiorcom limitów kredytowych na poziomie zbliżonym do okresu sprzed wybuchu pandemii COVID-19;
-Zgodnie z zapisami ustawy, reasekuracja dotyczyć będzie krajowych i eksportowych należności handlowych podmiotów ubezpieczonych przez zakłady ubezpieczeń w okresie 1 kwietnia - 31 grudnia 2020 r.;
-Skarb Państwa pokryje 80 proc. szkód wypłaconych przez zakłady ubezpieczeń dot. ww. należności handlowych w zamian za 80 proc. składki brutto. Po przekroczeniu kwoty odszkodowań wypłaconych przez zakład ubezpieczeń z tytułu objęcia ochroną ubezpieczeniową należności handlowych, pomniejszonej o kwoty uzyskane przez zakład ubezpieczeń w wyniku postępowań regresowych dotyczących tych należności handlowych, równej 243,75 proc. składki przypisanej brutto z ubezpieczenia należności handlowych w 2019 r., Skarb Państwa pokryje 100 proc. kwoty odszkodowań;
-Jednocześnie odpowiedzialność Skarbu Państwa z tytułu wypłat odszkodowań nie przekroczy kwoty stanowiącej równowartość 375 proc. składki brutto zakładu ubezpieczeń pochodzących z ubezpieczenia należności handlowych w 2019 r.
Zmiany legislacyjne mają na celu umożliwienie rządowi uchwalenia programu wsparcia rynku ubezpieczeń należności handlowych.
Obecnie już w co najmniej kilku państwach UE trwają intensywne prace nad implementacją rozwiązań, dzięki którym rządy zamierzają zapobiec obniżaniu przez ubezpieczycieli należności limitów kredytowych i dostępności ubezpieczeń. Komisja Europejska notyfikowała już analogiczne programy pomocowe.
Polskie rozwiązanie wzorowane jest na niemieckim modelu wsparcia. Niemcy wprowadziły program wsparcia bazujący np. na gwarantowaniu/reasekuracji ryzyk zakładom ubezpieczeń. Gwarancja rządu niemieckiego dla ubezpieczycieli jest ograniczona do pokrycia kredytu kupieckiego zaciągniętego do końca 2020 roku, program jest dostępny dla wszystkich zakładów oferujących tego typu ochronę w Niemczech, obejmując również kredyty kupieckie dla nabywców towarów i usług w krajach trzecich.
Kto ma skorzystać z programu wsparcia dla rynku ubezpieczeń należności handlowych
Możemy wyróżnić cztery rodzaje podmiotów, do których adresowane są instrumenty wsparcia zawarte w projekcie ustawy o zasadach udzielania wsparcia dla rynku ubezpieczeń należności handlowych w związku z przeciwdziałaniem skutkom gospodarczym COVID-19. Wśród nich wymienić należy:
1. Przedsiębiorców, w tym osoby wykonujące działalność zawodową, prowadzących w Polsce sprzedaż towarów i usług z odroczonym terminem płatności (ok. 8 tys. firm),
2. Polskich i zagranicznych kontrahentów dokonujących zakupu towarów i usług z odroczonym terminem płatności od przedsiębiorców z grupy pierwszej (ok. 200 tys. firm),
3. Zakłady ubezpieczeń oferujące ubezpieczenia należności,
4. Firmy faktoringowe/banki oferujące faktoring pełny.