Senior powyżej 60 lat (czasami 65 ) posiadający nieruchomość podpisuje umowę z instytucją finansową, która - za przekazanie jej prawa własności do mieszkania lub domu - zobowiązuje się wypłacać mu comiesięczną, dożywotnią rentę. Emeryt ma prawo pozostać do końca życia w domu lub mieszkaniu, natomiast instytucja finansowa zyskuje prawo do dysponowania nieruchomością po śmierci właściciela. Umowa jest zawierana w formie aktu notarialnego i w tym momencie senior przestaje być właścicielem domu lub mieszkania. Oznacza to, że nie będzie mógł przekazać posiadanej nieruchomości w spadku np. dzieciom, wnukom czy dalszym krewnym. Są jednak osoby samotne, które nie mają komu przekazać dorobku swojego życia i dla nich może to być dobry sposób na powiększenie domowego budżetu.
Ile można dostać w zamian za mieszkanie
Wysokość renty hipotecznej zależy od wieku seniora (jest obliczana w oparciu o oczekiwaną długość życia) oraz od wartość nieruchomości ( jej lokalizacji, standardu, powierzchni,) ale też od płci (kobiety na ogół żyją dłużej niż mężczyźni). Dodatkowe pieniądze można przeznaczyć np. na bieżące wydatki, leki, opiekę medyczną, spłatę rat pożyczek czy zagraniczne podróże albo może pomagać swoim bliskim jeszcze za życia.
Co z opłatami za mieszkanie?
Po podpisaniu umowy emeryt dożywotnio co miesiąc ma otrzymywać określoną kwotę i do końca życia może korzystać ze swojego dotychczasowego lokum, natomiast fundusz hipoteczny przez cały czas ponosi koszty utrzymania mieszkania i opłaca czynsz (potrąca go z renty i wpłaca bezpośrednio zarządcy). Fundusz opłaca też ubezpieczenie mieszkania i reguluje podatek od nieruchomości. Renta hipoteczna nie jest opodatkowana podatkiem dochodowym i jest corocznie waloryzowana, co dodatkowo wpływa na zasobność portfela emeryta.
CZYTAJ TAKŻE: Ostatnie 500 plus w październiku 2020? Ważne zmiany w wypłatach!
Czy warto oddać mieszkania lub dom za dożywotnią rentę?
Renta hipoteczna stwarza seniorom możliwość dodatkowego wyboru na „jesień życia”, dofinansowania kosztów utrzymania bez konieczności opuszczania mieszkania czy domu.
Propozycja może być dla wielu seniorów atrakcyjna, szczególnie dla osób samotnych, które nie mają komu przekazać posiadanego domu lub mieszkania albo z najbliższą rodziną nie żyją najlepiej. Czasami w ramach umowy hipoteki odwróconej firmy proponują bonusy np. spadkobiercy seniora mogą otrzymać dodatkowe, jednorazowe świadczenie pieniężne.
Niektórzy jednak uważają, że miesięczne świadczenie, jakie można uzyskać przekazując mieszkanie w zamian za dożywotnią rentę może być niższe, niż wtedy gdy emeryt zamieni mieszkanie na mniejsze i co miesiąc sam wypłaca sobie rentę z bankowej lokaty.
CZYTAJ TAKŻE Ile naprawdę zarabia się w Warszawie? TAKIE są zarobki w Warszawie i na Mazowszu!
Czy to bezpieczne rozwiązanie?
Umowę renty hipotecznej w każdym momencie można rozwiązać– zapewniają fundusze hipoteczne, jednak rezygnacja wiąże się ze zwrotem wszystkich otrzymanych świadczeń wraz z odsetkami i poniesionymi przez fundusz kosztami.
Przed podpisaniem umowy z instytucją finansową oferującą rentę za mieszkanie warto dobrze się zastanowić, żeby później nie żałować swojej decyzji. Hipoteka odwrócona działa u nas na podstawie przepisów Kodeksu Cywilnego w ramach umowy o dożywocie, nie jest więc instytucją finansową kontrolowaną przez KNF. Osoba, chcąca skorzystać z dożywotniej renty hipotecznej, musi na wstępie przenieść prawo własności nieruchomości na rzecz funduszu w zamian za prawo dożywotniego zamieszkiwania, a tymczasem właściciel funduszu może go sprzedać innej instytucji. Nie bardzo wiadomo, co się stanie, gdy instytucja finansowa, której zaufał senior nagle zniknie z aktem własności mieszkania i przestanie płacić?
Senior może też obawiać się nieterminowej wypłaty świadczeń oraz konsekwencji upadłości firmy, która przejęła jego mieszkanie. Jeśli nie otrzyma w terminie nawet jednej raty, może złożyć w sądzie wniosek o nadanie aktowi notarialnemu klauzuli wykonalności, a dalsze kroki podejmuje już komornik. Gdy firma oferująca rentę dożywotnią popadnie w długi i dojdzie do egzekucji nieruchomości, ustanowiona hipoteka na rzecz zbywcy w księdze wieczystej daje seniorowi pierwszeństwo przy odzyskiwaniu jego należności z części majątku firmy, a konkretnie – z należącego do niego wcześniej mieszkania
Jedno jest pewne – decyzja o oddaniu mieszkania w zamian za rentę powinna być przemyślana, umowa dokładnie przeczytana, a ryzyko dobrze skalkulowane.