Renta z KRUS. Sprawdź, czy Ci się należy!

Spis treści

1. Kto może starać się o rentę z KRUS
2. Orzeczenie o niezdolności do pracy – jak przebiega?
3. Jak obliczana jest wysokość renty rolniczej?

KRUS, czyli Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, jest instytucją państwową zajmującą się ubezpieczaniem rolników i wypłacaniem im świadczeń – emerytur i rent. Minimalna emerytura rolnicza wypłacana przez KRUS nie może być niższa niż najniższa emerytura z ZUS i podlega corocznej waloryzacji. W 2024 roku wyniosła 1780,96 zł brutto.

Kto może starać się o rentę z KRUS

Renta z KRUS może być przyznana ubezpieczonym rolnikom lub członkom ich rodziny, którzy są niezdolni do pracy. Te osoby muszą spełniać jednocześnie trzy warunki:

• osoba ubezpieczona musi być trwale lub okresowo całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym,
• niezdolność do pracy musiała powstać, gdy poszkodowany podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentownemu lub nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania ważności ubezpieczenia.
• trzeba podlegać ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez określony okres, zależy od tego, ile lat ma rolnik. Okres ten musi wynosić co najmniej: 1 rok (w wieku do 20 lat), 2 lata (w wieku od 20 do 22 lat), 3 lata (w wieku od 22 do 25 lat), 4 lata (w wieku od 25 do 30 lat), 5 lat (w wieku powyżej 30 lat), przy czym to 5 lat powinno przypadać w okresie ostatnich 10 lat przed złożeniem wniosku o przyznanie renty Z KRUS z tytułu niezdolności do pracy.

Nie musi spełniać wszystkich trzech powyższych wymagań ktoś, kto jest całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym i był objęty ubezpieczeniem przez co najmniej 25 lat. W takim wypadku niezdolność do pracy nie musiała powstać w trakcie podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu lub w ciągu 18 miesięcy od ustania jego ważności. Nie trzeba tez spełniać warunku przypadania 5 lat ubezpieczenia w okresie 10 lat przed złożeniem wniosku o rentę z KRUS.

Do okresów, od których zależy możliwość otrzymania renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, zaliczane są również okresy:

• w których rolnicy indywidualni i członkowie ich rodzin podlegali ubezpieczeniu społecznemu w latach 1983-1990,
• w których rolnik po ukończeniu 16 lat prowadził gospodarstwo rolne lub pracował w gospodarstwie przed 1 stycznia 1983 r.,
• od których zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami emerytalnymi,
• okresy zagraniczne.

Jeżeli niezdolność do pracy powstała na skutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej, do przyznania renty z KRUS potrzebny jest jakikolwiek okres ubezpieczenia, byle obejmował on dzień wypadku lub zachorowania.

Uwaga! Wyżej wymienione okresy nie są zaliczane do okresów ubezpieczenia potrzebnych do renty z KRUS, jeśli zaliczono je do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty na podstawie odrębnych przepisów.

Orzeczenie o niezdolności do pracy – jak przebiega?

Gdy staramy się o rentę z KRUS, o naszej niezdolności do pracy orzeka lekarz rzeczoznawca KRUS. Jeśli wnioskodawca nie zgodzi się z jego decyzją, wtedy o stanie zdrowia ubezpieczonego orzeka komisja lekarska KRUS, stwierdzając trwałą całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie lub okresową całkowita niezdolność do pracy w nim. Za całkowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie uważany jest taki ubezpieczony, który przez naruszenie sprawności organizmu stracił zdolność do osobistego wykonywania pracy w nim, a orzeczenie o trwałej niezdolności do takiej pracy może on dostać, jeśli jego zdrowie nie rokuje odzyskania zdolności do samodzielnego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym. Jeżeli są szanse na powrót ubezpieczonego do zdrowia, jego niezdolność uznawana jest za okresową, a o długości okresu, w jakim ubezpieczonemu przysługuje renta, rozstrzyga decyzja Prezesa KRUS.

Jak obliczana jest wysokość renty rolniczej?

Na wysokość renty s KRUS składa się część składkowa i uzupełniająca. Część składkową ustala się, przyjmując po 1 procencie emerytury podstawowej za każdy rok podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu. W przypadku osób urodzonych przed 31 grudnia 1948 roku dolicza się: lata podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu, które są określone w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, lata podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu przed 1 stycznia 1999 roku oraz podlegania zaopatrzeniu emerytalnemu, które przypada po 1 stycznia 1999 roku, lata działalności kombatanckiej lub działalności równorzędnej oraz lata podlegania represjom wojennym i okresu powojennego, lata odbywania czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim, okresy równorzędne tej służbie lub zastępcze formy tej służby, które przypadają przed 1 stycznia 1999 roku (jeśli nie wykorzystano tych okresów do przyznania emerytury lub renty z ZUS).

Część uzupełniająca stanowi 95 proc. emerytury podstawowej, jednak tylko jeśli liczba lat przyjęta do ustalenia tej części jest mniejsza od 20. Powyżej tego okresu, za każdy kolejny rok część uzupełniającą zmniejsza się o 0,5 proc. emerytury podstawowej.

Uwaga! Wartość części uzupełniającej nie może być niższa niż wartość 85 proc. emerytury podstawowej, a suma części uzupełniającej i części składkowej nie może być niższa od emerytury podstawowej. Jeśli jest niższa, rentę z KRUS wyrównuje się do wysokości emerytury podstawowej (minimalnej).