13-stki, wiek emerytalny i zmiany w PPK. Co planuje rząd Tuska?

13. i 14. emerytura nie zniknie, ale zostaną zmienione

Politycy Koalicji Obywatelskiej zapowiadali, że nic co zostało dane za kadencji PiS "nie zostanie zabrane". Obietnice koalicji rządzącej to jedno, ale jak wskazuje ekspert, nawet gdyby planowali zmienić 13. i 14. emerytury, to bez podpisu prezydenta nie są w stanie przeprowadzić reform w tym zakresie.

- Zarówno tzw. 13. i 14. emerytura zostały wpisane na stałe do przepisów, więc mówiąc kolokwialnie "zabranie" tych świadczeń jest możliwe tylko z podpisem prezydenta. Wiadomo, że obecny prezydent tego nie podpisze [...] Były zapewnienia wszystkich sił, wszystkich partii tworzących nową, przyszłą koalicję rządzącą, którzy mówili, że świadczenia, które zostały, nie będą zabierane - mówił Oskar Sobolewski.

Ekspert dodaje także, że prędzej, czy później należałoby zreformować te świadczenia, gdyż są "szkodliwe z punktu widzenia systemu".

- Chociaż należy podkreślić, że 13. i 14. emerytura to świadczenia szkodliwe z perspektywy systemu, zwłaszcza czternastka, która z perspektywy systemu jest świadczeniem nieuczciwym zniechęcającym do dalszej pracy, więc warto poszukać tutaj alternatywnych rozwiązań - mówi ekspert emerytalny i rynku pracy HRK Payroll Consulting.

13. i 14. emerytury nie wynikają z naszych składek emerytalnych, więc zdaniem eksperta, dobrym pomysłem mogłoby być zastąpienie ich druga waloryzacją, która jest " najbardziej uczciwą" metodą zwiększania emerytury.

- U Lewicy i KO pojawił się postulat drugiej waloryzacji w sytuacji wysokiej inflacji. Gdy inflacja jest 5-procentowa, to wtedy dokonujemy we wrześniu drugiego przeliczenia świadczenia, druga waloryzacja oznacza, że nasze świadczenie jest przemnażane przez ten wskaźnik waloryzacyjny i kolejna waloryzacja która miałaby miejsce w marcu przyszłego roku, zwiększałaby to już zwaloryzowane świadczenie. To pokazuje, że waloryzacja jest najbardziej uczciwym rozwiązaniem, bo to nie jest dodatek kwotowy do trzynastki i czternastki, bo to świadczenie zyskuje na wartości, więc jest to do rozważenia - wyjaśnia Sobolewski.

-Z drugiej strony emerytura bez podatku to sztandarowy postulat PSL, które wraca co jakiś czas w ostatnich latach w tym zakresie i zobaczymy w jakim kierunku to pójdzie i które elementy kampanii wyborczej będą realizowane. Na dzień dzisiejszy trudno powiedzieć - mówi ekspert.

Wiek emerytalny teraz nie do ruszenia. Jednak to kwestia czasu 

Prawo i Sprawiedliwość w trakcie kampanii wyborczej przypominało Donaldowi Tuskowi, że za jego rządów podniesiono wiek emerytalny. Zdaniem eksperta, ta sytuacja w tej kadencji raczej się nie powtórzy, ale politycy nie powinni unikać tego problemu.

- Zwłaszcza ze strony Koalicji Obywatelskiej stanowisko było dosyć jasne, że wiek emerytalny nie powinien być podnoszony, więc ta reforma przeprowadzona 10 lat temu raczej nie wróci. Lewica uważa podobnie, może jacyś pojedynczy przedstawiciele pozostałych partii Trzeciej Drogi, czy Konfederacji w trakcie kampanii wyborczej wskazywali, że ten postulat może wracać. Na pewno nie było to wpisywane do programów żadnej z partii - stwierdził Sobolewski.

Ekspert dodaje, że w przyszłości trzeba będzie ponownie poruszyć kwestię podwyżki wieku emerytalnego. Zaznaczył jednak, że reforma powinna być lepiej zakomunikowana i skonsultowana ze społeczeństwem niż ostatnio.

- Wydaje mi się, że ten temat jest przed nami. To że politycy nie będą chcieli go realizować, to nie znaczy, że ta reforma nas nie czeka. Polska jest jednym z tych krajów, w których wiek emerytalny jest nadal różnicowany ze względu na płeć, ponadto wiek emerytalny kobiet jest jednym z najniższych w Unii Europejskiej. Powinniśmy zastanowić się jak to realizować, żeby znaleźć porozumienie polityczne, jak i społeczne. 60. rok życia jest dość niski i może ta reforma mogłaby wyglądać inaczej niż te 10 lat temu. 

Czy zmiany dotkną PPK?

PiS wypominał Donaldowi Tuskowi także przeksięgowanie środków z OFE do ZUS, co dla wielu Polaków było potraktowane, jako "kradzież" środków. Ekspert zaznacza, że to nasze prywatne aktywa, więc władza nie może wyciągnąć po nie rąk, tak jak po środki z OFE, które były środkami publicznymi.

- Nie lubię porównywania PPK do OFE, bo to psucie pewnego rodzaju narracji. Bo zaufanie do systemu emerytalnego, a zwłaszcza do PPK powinno być prowadzone w ponadpartyjnym porozumieniu, bo wszystkim zależy na tym, żeby uczestnicy rynku pracy budowali te dodatkowe oszczędności [...] W przypadku OFE nie mogliśmy tych środków wypłacić [...] natomiast środki z PPK możemy w dowolnej chwili sobie wypłacić - wyjaśnia Oskar Sobolewski.

Ekspert podkreśla, że wszystkie zmiany w PPK powinny być odpowiednio komunikowane, aby nie nadszarpnąć zaufania Polaków do programu. Jak dodaje, gdyby doszło do zniechęcenia pracowników do Pracowniczych Planów Kapitałowych, to trudno byłoby w przyszłości wprowadzić jakiekolwiek inne rozwiązania na szczeblu państwowym pozwalającego na gromadzenie środków na emerytury. 

Pojawiały się również informacje, że nowy rząd zreformuje PPK, zmieniając sposób inwestowania środków Polaków, oraz być może usuwając autozapis do programu.

- Czy kwestia polityki inwestycyjnej jest taka ważna? Nie znając projektu ustawy [...] ciężko jest dyskutować. Nie wykluczam, że jakaś zmiana może być korzystniejsza z perspektywy uczestników, ale raczej nie jest to zmiana na liście priorytetów. [...] Myślę, że mechanizm autozapisu co cztery lata jest rozwiązaniem najbardziej optymalnym - komentuje Oskar Sobolewski, ekspert emerytalny i rynku pracy HRK Payroll Consulting oraz założyciel Debaty Emerytalnej.

CAŁĄ ROZMOWE MOŻEMY PRZESŁUCHAĆ W PODCAŚCIE:

Listen on Spreaker.