Walcz o dodatek mieszkaniowy

Dodatek mieszkaniowy to pieniądze, które możesz dostać w gminie jako dopłatę do twoich wydatków na mieszkanie. Nie zrekompensuje on jednak w całości kosztów utrzymania mieszkania. Co najmniej 30 proc. musisz wyłożyć z własnej kieszeni. Żeby się ubiegać o te pieniądze, powinieneś też spełniać określone kryteria.

Roman Suter (82 l.), Topczewo (woj. podlaskie):
Z trudem utrzymuję swoje mieszkanie

- Całe życie ciężko pracowałem jako robotnik w różnych zawodach, ostatnio jako palacz, co przypłaciłem poważną chorobą gardła. Teraz dostaję 1000 zł emerytury, a ponad połowę z tego muszę wydać na lekarstwa i utrzymanie mieszkania. Słyszałem, że można otrzymać dodatek mieszkaniowy, ale nie mam pojęcia, jak się za to zabrać. Nawet jeśli wybrałbym się do ZUS-u, to nie bardzo nawet wiem, o co i kogo pytać. Brakuje informacji na ten temat, a urzędnicy sprawy wcale nie ułatwiają.

Po pierwsze - tytuł prawny do lokalu

O dodatek mogą się ubiegać:
- najemcy oraz podnajemcy lokalu mieszkalnego,
- osoby, którym przysługuje spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego (lokatorskie lub własnościowe) lub prawo odrębnej własności lokalu,
- inne osoby mające tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszące wydatki związane z jego zajmowaniem,
- osoby zajmujące lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, a oczekujące na przysługujący im lokal zamienny albo socjalny.

Uwaga! Dodatek mieszkaniowy gmina może przyznać jedynie na podstawie tylko jednego tytułu prawnego do lokalu.

Po drugie - dochód

Przysługuje ci tylko wtedy, gdy spełniasz wymogi ustawy o dodatkach mieszkaniowych, czyli osiągasz określony dochód na osobę i masz mieszkanie odpowiedniej wielkości. Możesz się ubiegać o dodatek mieszkaniowy, jeśli średni miesięczny dochód na osobę w twoim gospodarstwie domowym w ostatnich trzech miesiącach (przed złożeniem wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego) nie przekracza 125 proc. najniższej emerytury (obecnie 998,98 zł brutto). Gdy jesteś osobą samotną, twój dochód może być nieco wyższy i wynieść 175 proc. kwoty najniższej emerytury (dziś 1398,57 zł).

Uwaga! O dodatek możesz starać się także, gdy średni dochód na członka rodziny przekracza limit. Nie więcej jednak niż o wysokość dodatku. Wartość dodatku obniża się w takim przypadku o wysokość nadwyżki ponad limit.

Jak ustalasz swój dochód

Jest to kwota wynagrodzenia pozostała po odliczeniu kosztów uzyskania przychodu oraz składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe i chorobowe.

Jeśli jesteś właścicielem gospodarstwa rolnego, twój dochód ustala się na podstawie powierzchni gruntów w hektarach przeliczeniowych i przeciętnego dochodu z 1 ha przeliczeniowego ogłaszanego przez prezesa ZUS.

Do dochodu nie wlicza się zasiłków pielęgnacyjnych, zasiłków celowych i okresowych z pomocy społecznej, jednorazowych świadczeń pieniężnych świadczeń w naturze z pomocy społecznej, świadczeń pomocy materialnej dla uczniów, jednorazowych zapomóg z tytułu urodzenia się dziecka (becikowego), dodatku z tytułu urodzenia dziecka, dodatków dla sierot zupełnych oraz dodatku mieszkaniowego.

Możesz się odwołać

Jeśli urząd gminy odmówi ci dodatku, możesz odwołać się do samorządowego kolegium odwoławczego. Masz na to 14 dniu. Odwołanie składasz w wydziale, który wydał decyzję, a jego kierownik może (w ciągu 7 dni) zmienić decyzję lub przekazać sprawę do kolegium odwoławczego.

Po trzecie - powierzchnia

Nie dostaniesz dodatku, jeśli twoje mieszkanie jest zbyt duże (liczy się powierzchnia użytkowa). Dodatek mieszkaniowy przysługuje ci jedynie wtedy, gdy powierzchnia użytkowa mieszkania nie przekracza powierzchni normatywnej o więcej niż 30 proc. Jeśli o więcej, dodatek przepada, chyba że powierzchnia pokojów i kuchni jest mniejsza niż 60 proc. powierzchni całego mieszkania - wtedy możesz przekroczyć normę nawet o 50 proc.

Normatywna powierzchnia użytkowa mieszkania lub domu jednorodzinnego (w przeliczeniu na liczbę członków gospodarstwa domowego) nie może przekraczać:
- 35 m kw., jeśli zajmuje je jedna osoba,
- 40 m kw. dla dwóch osób,
- 45 m kw. dla trzech osób,
- 55 m kw. dla czterech osób,
- 65 m kw. dla pięciu osób,
- 70 m kw. dla sześciu osób.

Jeśli twoja rodzina liczy więcej niż 6 osób, każda kolejna ma prawo do 5 m kw. dodatkowej powierzchni.

Jeśli w twojej rodzinie jest osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku lub mająca prawo do oddzielnego pokoju, przysługuje jej 15 m kw. dodatkowej powierzchni. Dodatki mieszkaniowe mają spowodować, żeby twoje wydatki na opłaty mieszkaniowe nie przekroczyły określonego pułapu.

Jeśli twój średni miesięczny dochód jest równy lub wyższy niż 150 proc. kwoty najniższej emerytury, ale nie przekracza 175 proc. tej kwoty (obecnie 1198,77-1398,57 zł) w gospodarstwie jednoosobowym albo waha się w granicach 100-125 proc. kwoty najniższej emerytury (700,18-998,98 zł), twoje wydatki na mieszkanie nie powinny być wyższe niż:
- 20 proc. dochodów w gospodarstwie jednoosobowym,
- 15 proc. dochodów w gospodarstwie 2-4-osobowym,
- 12 proc. dochodów w gospodarstwie 5-osobowym i większym.

Z czym do gminy

Dodatek mieszkaniowy przyznaje na twój wniosek wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Wniosek składasz w gminie albo w ośrodku pomocy społecznej. Do niego musisz dołączyć deklarację o wysokości dochodów za okres 3 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku (oba formularze dostaniesz w urzędzie). Urzędnik może zażądać też złożenia oświadczenia majątkowego, w którym musisz podać wartość wszystkich swoich nieruchomości i ruchomości (np. samochód, sprzęt RTV) oraz swoje oszczędności. Gmina może przeprowadzić wywiad środowiskowy, jeśli uważa, że wykazane przez ciebie w deklaracji dochody są zbyt niskie w stosunku do twojego stanu majątkowego, lub odmówić przyznania dodatku mieszkaniowego. Jeśli podasz nieprawdziwe dane, będziesz musiał zwrócić dodatek w podwójnej wysokości albo wkroczy komornik.

Decyzję powinieneś dostać w ciągu miesiąca od złożenia wniosku. Pieniędzy nie dostajesz do ręki (chyba że jesteś właścicielem domu jednorodzinnego). Wpływają na konto wspólnoty mieszkańców lub administratora. Dodatek jest przyznawany na pół roku, potem trzeba składać nowy wniosek.

Wydatki do obliczania dodatku

Gdy jesteś najemcą lub podnajemcą - wydatki na czynsz albo inne opłaty za używanie lokalu oraz opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych.

Gdy masz lokatorskie lub własnościowe prawo do mieszkania spółdzielczego lub jesteś najemcą mieszkania spółdzielczego - opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych oraz koszty eksploatacji i remontów (z wyłączeniem ubezpieczenia, podatku od nieruchomości i opłat za wieczyste użytkowanie gruntów).

Gdy masz mieszkanie - opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych oraz zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną (z wyłączeniem ubezpieczenia, podatku od nieruchomości i opłat za wieczyste użytkowanie gruntów).

Gdy jesteś właścicielem domu jednorodzinnego - opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych. Te same zasady dotyczą osób używających mieszkań w budynkach wielorodzinnych stanowiących ich własność.

Gdy zajmujesz mieszkanie nie mając tytułu prawnego - odszkodowanie za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego oraz opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych (z wyłączeniem ubezpieczenia, podatku od nieruchomości i opłat za wieczyste użytkowanie gruntów).

Krok po kroku do dodatku

Krok 1
Weź formularz wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego i formularz deklaracji o dochodach.

Krok 2
Z wnioskiem idź do administracji domu. Musi ona potwierdzić dane: adres, nazwę i siedzibę zarządcy domu, tytuł prawny do zajmowanego lokalu, sposób ogrzewania lokalu i wody, kwotę wydatków na mieszkanie za ostatni miesiąc. Właściciele domów jednorodzinnych dołączają do wniosku zaświadczenie potwierdzające powierzchnię użytkową i wyposażenie techniczne domu, wystawione przez właściwy organ nadzoru budowlanego wydający pozwolenia na budowę oraz rachunki dotyczące wydatków na utrzymanie domu.

Krok 3
Musisz wypełnić deklarację o wysokości dochodów brutto każdego członka rodziny, który z tobą mieszka, za ostatnie 3 miesiące.

Krok 4
Decyzję powinieneś dostać w ciągu miesiąca od złożenia wniosku.