- Grudniowe wypłaty nauczycieli są niższe, ponieważ blisko 36% z nich (w tym ponad połowa dyplomowanych) przekracza drugi próg podatkowy (120 tys. zł rocznie), co zwiększa stawkę PIT z 12% do 32%.
- Problem ten paradoksalnie wynika z podwyżek wynagrodzeń (o 30-33% w 2024 r.) oraz zmian w Karcie Nauczyciela (np. wyższe nagrody jubileuszowe), które zwiększają roczne dochody.
- Przy pensji 14 tys. zł brutto, po przekroczeniu progu, zaliczka na PIT może wzrosnąć z ok. 1,1 tys. zł do ponad 3 tys. zł, co obniża wypłatę o ok. 2 tys. zł.
Nauczyciele w drugim progu podatkowym: skąd biorą się niższe grudniowe wypłaty
Drugi próg podatkowy zaczyna się po przekroczeniu dochodu 120 tys. zł rocznie. Od tego momentu podatek skacze z 12 proc. do 32 proc. To oznacza, że pod koniec roku część pensji jest opodatkowana mocniej, a nauczyciel dostaje na rękę wyraźnie mniej. Dane Ministerstwa Edukacji Narodowej (MEN) pokazują, że problem nie jest marginalny. W 2024 roku do drugiego progu wpadło 36,17 proc. wszystkich nauczycieli.
Grudniowa pensja nauczycieli niższa szczególnie u dyplomowanych
Z informacji pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej wynika, że spadek wynagrodzeń w grudniu obejmie głównie:
* 3,10 proc. nauczycieli początkujących,
* 11,74 proc. nauczycieli mianowanych,
* aż 55,69 proc. nauczycieli dyplomowanych.
Innymi słowy, ponad połowa dyplomowanych przekracza limit dochodu jeszcze przed końcem roku, więc w listopadzie lub grudniu płaci wyższą zaliczkę na PIT.
Podwyżki z 2024 roku podniosły pensje… i podatki
Paradoksalnie obecny kłopot to efekt wzrostu płac. W 2024 roku wynagrodzenia nauczycieli wzrosły o 30 proc. i 33 proc. w zależności od grupy. W kolejnym roku przyszła następna korekta – 5 proc. podwyżki w 2025 roku. Rządowy projekt budżetu na 2026 rok przewiduje dalszy wzrost: nawet 44 proc. względem 2023 roku dla nauczycieli początkujących oraz 41 proc. dla mianowanych i dyplomowanych.
Jak to działa w praktyce? Przy pensji rzędu 14 tys. zł brutto przez większość roku pobierane jest 12 proc. PIT, czyli około 1,1 tys. zł miesięcznie. Po przekroczeniu progu zaliczka rośnie do ponad 3 tys. zł, a wypłata może spaść do około 11 tys. zł. Różnica na finiszu roku jest więc bardzo odczuwalna.
Zmiany w Karcie Nauczyciela dodatkowo zwiększają roczne dochody
Na wysokość dochodów wpływają też nowe regulacje. W 2025 roku weszły w życie m.in. wyższe nagrody jubileuszowe: za 40 lat pracy do 300 proc. wynagrodzenia oraz nowa nagroda za 45 lat pracy w wysokości 400 proc. pensji. Podniesiono również odprawy emerytalne i rentowe – po 20 latach pracy z trzech do sześciu miesięcy wynagrodzenia. Te świadczenia mogą przyspieszyć wejście w drugi próg PIT.
Resort edukacji podkreśla, że statystyki mają charakter przybliżony. Jak wyjaśniał Henryk Kiepura, sekretarz stanu w MEN, wyliczenia nie uwzględniają m.in. indywidualnych ulg podatkowych, wspólnego rozliczenia z małżonkiem ani dodatkowych dochodów spoza oświaty.
Polecany artykuł:
Podcasty
Playlisty tematyczne
