Dlaczego wybory w USA są we wtorek?
Dzień wyborów prezydenckich w USA jest precyzyjnie wybrany. Głosowanie odbywa się zawsze we wtorek po pierwszym poniedziałku listopada. Taką decyzję podjął amerykański parlament, uwzględniając roczny rytm pracy na roli. Kongresmani uznali, że w listopadzie, kiedy jest już po zbiorach, rolnicy mogą bez przeszkód wziąć udział w głosowaniu. Tak ustalono termin wyborów już w 1845 roku, kiedy przyroda dosłownie nadawała ton ludzkiej egzystencji, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, które były wtedy krajem rolniczym. Obecnie to manifestacja przywiązania Amerykanów do tradycji.
Konkrety dzień został wybrany drogą eliminacji. Weekend odpadał, bo poświęcony był na obrzędy religijne, duża część wyborców zostałaby w domu, bo podróżowaliby w dzień święty. Z kolei środa była dniem handlowym, co oznaczało postawienie narodu pod ścianą: albo pieniądze, albo polityka. Drogą kompromisu stanęło na wtorku. Dojechać można nawet z daleka - jest na to cały poniedziałek. Podobnie jest z powrotem - dzień zapasu pozwala wrócić na czas targu w swoim miasteczku.
Wybory w USA to nie tylko wybór prezydenta. Amerykanie zmieniają kongresmenów
Oprócz prezydenta 5 listopada Amerykanie wybiorą - jak co dwa lata - cały skład Izby Reprezentantów i około jednej trzeciej składu Senatu. Kampania jest równie wyrównana, co przed wyborami prezydenckimi, i nie sposób wskazać, która z partii będzie miała większość. W Senacie - gdzie Demokraci mają obecnie przewagę 51-49 - zdecydowanymi faworytami do przejęcia kontroli są Republikanie. Wynika to głównie z tego, że w tym roku większość większość z 34 senackich mandatów w "wahających się" stanach (swing states) jest sprawowana obecnie przez Demokratów, podczas gdy niemal wszystkie mandaty Republikanów znajdują się w stanach, w których raczej nie muszą obawiać się o wynik.
W rezultacie, aby przejąć kontrolę nad Senatem, Republikanie muszą wygrać tylko w jednym lub dwóch z dziewięciu stanów, gdzie mandat senatora pełni Demokrata, i utrzymać resztę mandatów. Niemal pewne jest, że Demokraci stracą mandat w głęboko konserwatywnej Wirginii Zachodniej, gdzie z wyścigu wycofał się były już Demokrata Joe Manchin. Sondaże dają też niewielkie szanse na reelekcję Jonowi Testerowi w również konserwatywnej Montanie. W pozostałych kluczowych wyścigach wyborczych - w Arizonie, Nevadzie, Wisconsin, Michigan, Pensylwanii, Ohio i Marylandzie - przewagę mają kandydaci Partii Demokratycznej, lecz poza Arizoną, Nevadą i Marylandem jest ona niewielka.
Po stronie Republikanów tylko trójka senatorów może mieć jakiekolwiek obawy o reelekcję: Ted Cruz w Teksasie, Rick Scott na Florydzie i Deb Fischer w Nebrasce. Wszyscy troje mają jednak w sondażach znaczącą, kilkupunktową przewagę wykraczającą poza błąd statystyczny. Paradoksalnie największą nadzieją Demokratów może być niezależny kandydat Dan Osborn w Nebrasce, który w reklamach wyborczych podkreśla, że w wielu kwestiach zgadza się z Trumpem. W porównaniu z 2022 rokiem, kiedy Demokraci nieoczekiwanie zwiększyli swoją przewagę w Senacie dzięki zdecydowanym porażkom skrajnych kandydatów Republikanów popieranych przez Trumpa, w tym roku większość kandydatów do Senatu partii prezentuje bardziej umiarkowane poglądy. Mimo to w wielu przypadkach kandydaci Republikanów cieszą się mniejszym poparciem w swoich stanach niż Trump. Zupełnie inna sytuacja jest w wyborach do Izby Reprezentantów, gdzie to Republikanie mają obecnie minimalną większość wynoszącą cztery mandaty.
Podcasty
Playlisty tematyczne
