Za sprzedaż runa leśnego możesz dostać nawet 5 tys. zł kary! Sanepid ostrzega

Rejestracja w sanepidzie

Dodatkowo każdy, kto chce prowadzić obrót jagodami i grzybami musi dokonać wpisu zakładu do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Dlaczego? Sprzedaż zarówno owoców runa leśnego, jak i grzybów podlega kontroli sanitarnej ze względu na ochronę zdrowia i życia konsumentów. Dotyczy to wszystkich, którzy chcą sprzedawać płody leśne lub przetwarzać je w celach handlowych, bez względu na to, czy prowadzą sprzedaż przy drodze, na rynkach spożywczych, przez internet lub prowadzą gospodarstwo agroturystyczne. Wniosek należy złożyć w powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej. Formularze wniosku można pobrać na miejscu. Wpis jest bezpłatny. 

Sanepid przypomina, że obowiązek ten ciąży na każdym, również na osobach dorabiających sobie sezonową sprzedażą jagód i grzybów przy drogach lub na targowiskach. Jednak nie dotyczy tych, którzy zbierają runo leśne na własne potrzeby. 

Obrót grzybami pod specjalnym nadzorem

Ze względu na ochroną życia i zdrowia konsumentów obostrzenia dla osób handlujących grzybami idą dalej. „Grzyby świeże, rosnące w warunkach naturalnych oraz grzyby suszone pozyskiwane z grzybów rosnących w warunkach naturalnych mogą być oferowane konsumentowi finalnemu wyłącznie w placówkach handlowych lub na targowiskach pod warunkiem uzyskania atestu na grzyby świeże lub atestu na grzyby suszone” – przypomina sanepid.

Kwestie wprowadzania grzybów do obrotu i stosowania ich do przetwórstwa jest szczegółowo uregulowana w przepisach ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2017 r. Nr 149 i 60) oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 17 maja 2011 r. w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych, środków spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz. U. Nr 115, poz. 672).

Taki atest, stwierdzający, że grzyby są jadalne wystawiany jest przez certyfikowanego klasyfikatora grzybów. Atesty można otrzymać w powiatowych stacjach sanitarno-epidemiologicznych. 

Umowa z Nadleśnictwem

Zgodnie z obowiązującym prawem, na własne potrzeby każdy może zbierać płody runa leśnego, tj. jagody (bot. borówkę czernicę) i inne owoce jagodowe (poziomki, borówki brusznicę, żurawiny, maliny, jeżyny) oraz grzyby.  Zasadę tę precyzuje art. 27 ustawy o lasach. Ustawodawca nie precyzuje wielkości tych zbiorów, czy jest to ilość deserowa, czy na zapasy zimowe. 

Inaczej ma się sprawa ze zbiorem przemysłowym, przez co rozumie się zarówno zbieranie runa leśnego (owoców jagodowych i grzybów) w celu ich skupu lub przerobu na większą skalę i handel płodami runa leśnego. Art. 27 ust. 2 ustawy o lasach przewiduje, że zbiór płodów runa leśnego dla celów przemysłowych wymaga zawarcia umowy z Nadleśnictwem.

Umowa ta nie dotyczy osób, które zbierają płody runa leśnego na własne potrzeby. Nie oznacza to jednak, że możemy zbierać jagody i grzyby zawsze i wszędzie.  

Zakaz zbierania runa leśnego - kiedy i dlaczego?

Jak już informowaliśmy, zgodnie z obowiązującym prawem zbieranie jagód i grzybów jest legalne. Są jednak miejsca i sytuacje, gdzie nie wolno zbierać płodów runa leśnego. Zakaz zbierania leśnych owoców jagodowych i  grzybów obowiązuje na uprawach do 4 metrów wysokości, również w drzewostanach nasiennych i na powierzchniach doświadczalnych. Zbiór owoców i grzybów zabroniony jest także na obszarach chronionych, w rezerwatach, parkach narodowych oraz w ostojach zwierzyny. Wkroczenie na taki teren grozi mandatem do 500 zł. Niedozwolony jest również wjazd do lasu, poruszanie się poza drogami dopuszczonymi do ruchu kołowego i parkowanie w niedozwolonych miejscach.

Artykuł 29 ustawy o lasach stwierdza wyraźnie: "ruch pojazdem silnikowym, zaprzęgowym i motorowerem w lesie dozwolony jest jedynie drogami publicznymi, natomiast drogami leśnymi jest dozwolony tylko wtedy, gdy są one oznakowane drogowskazami dopuszczającymi ruch po tych drogach".

Pamiętajmy, że zaśmiecania lasu, niszczenie roślinności, lęgów ptasich, mrowisk i płoszenia oraz zabijania zwierząt jest zagrożone mandatem od 20 do 500 zł. Jeśli jednak zostaniemy przyłapani na więcej niż jednym wykroczeni np. wjechaliśmy na leśną drogę, zaparkowaliśmy w niedozwolonym miejscu, a do tego uszkodziliśmy mrowisko, to zapłacimy nawet 1000 zł kary. Uprawnionymi do wystawieniu mandatu są zarówno Służba Leśna, jaki policja. 

Art. 161 kodeksu wykroczeń, mówi jasno: "Ten kto, nie będąc do tego uprawniony albo bez zgody właściciela lub posiadacza lasu, wjeżdża pojazdem silnikowym, zaprzęgowym lub motorowerem do nienależącego do niego lasu w miejscu, w którym jest to niedozwolone, albo pozostawia taki pojazd w lesie w miejscu do tego nieprzeznaczonym, podlega karze grzywny".

Jeśli odmówimy przyjęcia mandatu, sprawa trafi do sądu. W przypadku, gdy zostanie udowodniona nasza wina, a nic nie przemawia na naszą korzyść, to sąd może nas ukarać grzywną do 5 tys. zł.