- Analiza Warsaw Enterprise Institute wskazuje, że nowa kwota zasiłku pogrzebowego może nie wystarczyć do utrzymania płynności finansowej rodzin, zmuszając je do dopłat przekraczających 12 000 zł
- Adaptacja modelu biznesowego firm pogrzebowych do wyższego zasiłku stanowi kluczowe zarządzanie ryzykiem w kontekście potencjalnego wzrostu cen usług
- Eksperci rynku wskazują, że nowy mechanizm waloryzacji ma na celu stabilizację cen i jest elementem długoterminowej strategii finansowej państwa
- Transformacja cyfrowa w ZUS znacząco poprawia doświadczenie klienta (CX) poprzez skrócenie czasu oczekiwania na wypłatę środków i uproszczenie procesu składania wniosków
- Czy podwyżka zasiłku pogrzebowego do 7000 zł realnie poprawi płynność finansową polskich rodzin w obliczu stale rosnących trendów rynkowych?
Koniec 14-letniej stagnacji. Dlaczego 7000 zł to wciąż za mało?
Już od 1 stycznia 2026 roku rodziny w żałobie otrzymają wyższe wsparcie od państwa. Zasiłek pogrzebowy wzrośnie z 4 000 zł do 7 000 zł, kończąc tym samym okres czternastoletniego zamrożenia tej kwoty. Od marca 2011 roku świadczenie nie nadążało za rosnącymi cenami usług pogrzebowych, przez co jego realna wartość systematycznie spadała. Jak pokazują dane ZUS z października tego roku, dotychczasowy zasiłek pokrywał zaledwie od 23% do 35% faktycznych kosztów pochówku. Nowa kwota ma zniwelować tę bolesną dla wielu rodzin różnicę. Skalę problemu dobrze obrazują liczby: tylko w 2024 roku ZUS wypłacił prawie 360 tysięcy takich zasiłków na łączną sumę 1,44 miliarda złotych. Warto przypomnieć, że obecna sytuacja to efekt decyzji z 2011 roku, kiedy nie tylko obniżono zasiłek z 6 400 zł, ale także zrezygnowano z jego corocznej waloryzacji.
Mimo znaczącej podwyżki, kwota 7 000 zł w wielu przypadkach nadal nie wystarczy na pokrycie wszystkich wydatków. W 2025 roku koszt standardowego pogrzebu waha się od 8 000 do 15 000 zł, a w największych miastach potrafi być jeszcze wyższy. Na tę sumę składa się wiele pozycji: od zakupu trumny lub urny (koszt od 800 do 4 000 zł) po opłaty cmentarne i kościelne, które łącznie mogą wynieść od 2 600 do nawet 8 300 zł. Analiza Warsaw Enterprise Institute na przykładzie miasta Turek pokazuje, że nawet po otrzymaniu nowego zasiłku, rodzina może być zmuszona do dopłacenia ponad 12 000 zł z własnej kieszeni. Eksperci zwracają również uwagę na inne ryzyko: firmy z branży pogrzebowej mogą podnieść ceny, wiedząc, że ich klienci dysponują większym wsparciem od państwa. Taki ruch mógłby częściowo "zjeść" korzyści płynące z podwyżki.
Inflacyjny hamulec i cyfrowa rewolucja. Co jeszcze zmienia się w zasiłkach?
Nowe przepisy wprowadzają mechanizm, który ma w przyszłości chronić wartość zasiłku przed inflacją, czyli wzrostem cen. Nie będzie to jednak automatyczna, coroczna podwyżka. Zasiłek ma być waloryzowany, czyli podnoszony o wskaźnik inflacji, dopiero wtedy, gdy ceny w poprzednim roku wzrosną o więcej niż 5%. Jak tłumaczył wiceminister pracy Sebastian Gajewski, takie rozwiązanie ma zniechęcić branżę pogrzebową do podnoszenia cen w oczekiwaniu na gwarantowaną podwyżkę świadczenia. Z drugiej strony, w latach gdy inflacja będzie niższa niż 5%, realna wartość zasiłku będzie powoli spadać. Już teraz wiadomo, że ponieważ inflacja w 2025 roku nie przekroczyła tego progu, w marcu 2026 roku pierwszej waloryzacji prawdopodobnie nie będzie.
Zmiany to jednak nie tylko pieniądze, ale również uproszczenie formalności w trudnym dla rodziny czasie. Czas oczekiwania na wypłatę pieniędzy skróci się z 30 do zaledwie 14 dni od momentu, gdy ZUS skompletuje wszystkie niezbędne informacje. Co więcej, od 2026 roku wniosek o zasiłek (formularz Z-12) będzie można złożyć online przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS. Urząd odciąży też wnioskodawców, samodzielnie pobierając niektóre dokumenty, na przykład odpis aktu zgonu z urzędu stanu cywilnego. Dodatkowo, przepisy przewidują nowy zasiłek celowy na pokrycie wyjątkowo wysokich kosztów pogrzebu. Trzeba jednak pamiętać, że jeśli osoba otrzymująca to wsparcie dostanie później spadek lub inne świadczenia po zmarłym, może być zobowiązana do zwrotu tych środków.
Podcasty
Playlisty tematyczne
