Jak zastrzec PESEL?
– Zachęcam każdego do tego, aby zastrzec swój numer PESEL. Można to zrobić szybko i wygodnie przez stronę gov.pl, aplikację mObywatel lub w urzędzie. Takie zastrzeżenie można w każdej chwili wycofać – powiedział wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski podczas konferencji prasowej. Dane osobowe są w szczególnym niebezpieczeństwie w razie utraty dowodu osobistego.
Zastrzeżenie PESEL może uratować przed spłatą kredytu wziętego przez oszusta
Obecnie to ofiara przestępstwa czy kradzieży tożsamości musi udowodnić, że to nie ona zaciągnęła zobowiązanie prawne lub finansowe. Nowe przepisy zmienią tę sytuację. Jeśli obywatel zastrzeże swój PESEL i w tym czasie ktoś zaciągnie na niego zobowiązanie, instytucja finansowa nie będzie mogła domagać się od tej osoby np. spłaty długu.
– Gdy nasz PESEL jest zastrzeżony, oszuści nie powinni móc wykorzystać naszych danych, aby zawrzeć umowę, np. na kredyt. Od 1 czerwca 2024 r. obywatele z zastrzeżonym PESEL-em, którzy padną ofiarą oszustwa i ktoś weźmie kredyt na ich dane, nie będą musieli spłacać takiego kredytu – podkreślił minister.
Co zablokuje i czego nie zablokuje zastrzeżony PESEL?
Jeśli obywatel zastrzeże swój numer PESEL, informacja o tym pojawi się w Rejestrze Zastrzeżeń Numerów PESEL. Od 1 czerwca br. banki i firmy pożyczkowe oraz notariusze i operatorzy telekomunikacyjni będą musieli sprawdzać ten rejestr, nim podpiszą umowę z klientem. Jeśli np. udzielą pożyczki pomimo zastrzeżenia numeru PESEL, osoba poszkodowana, której dane skradziono, nie będzie musiała spłacać zadłużenia, które zaciągnęli oszuści.
Numer PESEL można zastrzec, a także cofnąć jego zastrzeżenie bezpłatnie. Nie trzeba przy tym podawać przyczyny, ponieważ każda pełnoletnia osoba, która posiada nadany numer PESEL ma prawo dowolnie zarządzać statusem zastrzeżenia swojego numeru PESEL. Nie ma też znaczenia, ile razy PESEL zostanie zastrzeżony.
Zastrzeżony numer PESEL nie wpływa na sprawy urzędowe, sprawy zdrowotne (np. wizyty u lekarza, pobyt w szpitalu czy wykupienie recepty), ważność dokumentów.
Kiedy należy cofnąć zastrzeżenie PESEL?
Zastrzeżenie numeru PESEL powinno być cofnięte w przypadku planów załatwiania ważnej sprawy i podpisania umowy z firmami i instytucjami finansowymi, w tym bankami i instytucjami kredytowymi (np. umowę o kredyt, pożyczkę, zakup z płatnością ratalną czy leasing), - notariuszami (np. umowę o kupnie lub sprzedaży nieruchomości), operatorami telekomunikacyjnymi (np. kopia karty SIM).
Zastrzeżenie PESEL – jak wyglądają obecne statystyki?
– Rozwiązanie przedstawione przez Ministerstwo Cyfryzacji jest jednym z najlepszych zaworów bezpieczeństwa. Do tej pory swój PESEL zastrzegło tylko ponad siedemset tysięcy osób starszych, czyli około dziesięć procent wszystkich seniorów – dodała minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnownicz.