Kupujesz produkty w plastikowych opakowaniach? Zwracaj uwagę na oznaczenia

Kupując produkty w plastiku zawsze zwracajmy uwagę na widniejące na nich symbole. Informacje umieszczane przez producentów na popularnych butelkach i pojemnikach z tworzyw, mogą uzbroić nas w wiedzę, którą warto wykorzystać. Zwłaszcza, jeśli zależy nam na ograniczeniu szkodliwych substancji, na jakie narażony jest organizm poprzez kontakt pożywienia ze sztucznymi opakowaniami. To ważne znaki, które mówią o tym, z czego wykonany jest dany pojemnik, a także do czego możemy lub nie możemy go wykorzystać.

Kontrola opakowań i kary

Dostępne w Polsce opakowania do żywności są pod stałym nadzorem Inspekcji Handlowej. W trzecim kwartale 2018 r. kontroli poddano opakowania wprowadzone do obrotu na terenie kraju. Jakie są wyniki? Ogólnie oznakowanie produktów jest dobre, zastrzeżenia dotyczyły jedynie 25 z 425 przebadanych partii. Inspektorzy skontrolowali opakowania z tworzyw sztucznych, papieru i tektury, szkła, silikonu, ceramiki, a także wyroby takie jak folia aluminiowa, kubki termiczne, tacki do grilla i miski emaliowane. W przypadku źle opisanych produktów, ich oznakowanie nie dawało pełnej informacji o przeznaczeniu lub sposobie prawidłowego użytkowania, bo producent jej nie zamieścił lub dystrybutor nie przetłumaczył. Efektem było wycofanie z obrotu 13 partii produktów. W jednym przypadku sprawę przekazano do organu nadzoru sanitarnego, w dwóch – do sądów rejonowych.

Najpopularniejsze symbole

Na spodzie lub w dolnej części opakowań plastikowych powinien znajdować się znak graficzny w kształcie trójkąta ze strzałek z cyfrą (od 1 do 7) w środku, która informuje nas, z jakim tworzywem mamy do czynienia. Poniżej przedstawiamy, jaki materiał jest bezpieczny dla zdrowia, a który najlepiej nadaje się do recyklingu.

(1) PET – politereftalan etylenu, wykorzystywany jest do produkcji pojemników, opakowań, talerzy jednorazowych oraz butelek, na przykład na wodę mineralną. Opakowań takich nie powinno się wystawiać na bezpośredni kontakt z promieniami UV, ponieważ substancje w nich zawarte przenikają do pożywienia. Nie wolno ich także ponownie używać – mogą mieć wpływ na nasz układ hormonalny. 

(2) HDPE – polietylen o dużej gęstości, uważa się go za jeden z bezpieczniejszych. Nadaje się do recyklingu. Służy do produkcji np. butelek na mleko, oleje i detergenty, toreb i pojemników wielofunkcyjnych. Opakowania nadają się do ponownego użytku i są bezpieczne.

(3) PVC – polichlorek winylu, wykorzystuje się go do produkcji, np. folii do żywności, wykładzin, igelitu, strzykawek i płyt gramofonowych. Uważany jest za jedno z gorszych tworzyw do produkcji opakowań żywności, ponieważ może wydzielać toksyny.
(4) LDPE – polietylen o małej gęstości, używany do produkcji wielu rodzajów opakowań do żywności. Jest uznawany za jeden z bezpieczniejszych plastików, ale mniej bezpieczne dla naszego zdrowia niż HDPE i PP. Opakowania z niego nadają się do ponownego wykorzystania, ale jest mało odporny na wysokie temperatury.

(5) PP – polipropylen wielokrotnego użytku, często stosowany jako opakowanie do żywności. Wspólnie z HDPE (2) uznawany za najbezpieczniejszy plastik. Oprócz opakowań wytwarza się z niego również przewody czy niektóre elementy karoserii samochodów.

(6) PS – polistyren, wydziela niebezpieczne toksyny i nie powinien być używany do pakowania żywności. Możemy go znaleźć np. w jednorazowych przykrywkach do kubków na kawę, jednorazowej zastawie stołowej lub w pojemnikach na jedzenie na wynos.

(7) Other – najbardziej niebezpieczna grupa. Znajdują się w niej plastiki, które nie powinny być wykorzystywane w produkcji opakowań na żywność. Może się w nich znajdować niebezpieczny dla naszego zdrowia bisfenol A, czyli BPA (chyba, że mają oznaczenie „BPA free”). Substancję tę uważa się za jeden z czynników zwiększających ryzyko wystąpienia schorzeń układu nerwowego i hormonalnego, w tym choroby Alzheimera czy depresji. Pod żadnym pozorem nie należy używać powtórnie, ani nie poddawać obróbce termicznej!

Symbol kieliszka i widelca

To międzynarodowy symbol sugerujący, że dany pojemnik jest przeznaczony do kontaktu z żywnością. Tworzywo nie powinno wydzielać do jedzenia szkodliwych substancji, a używanie pojemnika nie wpłynie na smak i zapach potrawy.

Symbol zmywarki

Oznacza, że dane naczynie można myć w zmywarce. Warto jednak zerknąć na etykietę/metkę, bo bywa, że można myć część podstawową, a np. nie jest zalecane mycie pokrywki. Brak symbolu oznacza, że najlepiej umyć je ręcznie.

Symbol temperatury

Symbol ten wskazuje minimalną i maksymalną temperaturę, którą produkt może wytrzymać: od najzimniejszej wskazanej poniżej linii (w zamrażarce) do najgorętszej, wskazanej nad linią (w mikrofalówce).

Symbol mikrofalówki

Oznacza, że produkt przeznaczony jest do użytku w kuchence mikrofalowej. Można bezpiecznie używać takiego pojemnika do rozmrażania żywności w mikrofalówce.