Renta rolnicza - kiedy i komu przysługuje? Zasady przyznawania renty z KRUS

Rolnicza renta chorobowa jest rodzajem wsparcia finansowego dla rolników oraz ich domowników, którzy ze względu na chorobę, inwalidztwo lub inny rodzaj naruszenia sprawności organizmu nie są w stanie prowadzić osobiście swojego gospodarstwa rolnego. Otrzymanie takiej renty wymaga spełnienia szeregu warunków – musisz mieć m.in. odpowiedni staż ubezpieczeniowy, a także stwierdzoną niezdolność do pracy.

Niezdolny do pracy

W przypadku rolników niezdolność do pracy może być określona jako:

• trwała – dotyczy osób, które nie rokują poprawy zdrowia, a więc nie istnieje szansa na to, by odzyskali kiedykolwiek możliwość osobistego prowadzenia swojego gospodarstwa rolnego,
• okresowa – orzekana jest co do rolników, którzy mają szansę odzyskać zdolność do pracy w gospodarstwie rolnym.

Renta stała i okresowa

Ocena niezdolności do pracy wpływa na czas pobierania świadczenia. Trwała niezdolność do pracy uprawnia do korzystania z renty aż do osiągnięcia przez rencistę wieku emerytalnego – jest to więc renta stała. Dodatkowym warunkiem jej przyznania jest także brak możliwości przekwalifikowania się danej osoby i podjęcia pracy w innym zawodzie.

Osoby, wobec których stwierdzono okresową niezdolność do prowadzenia gospodarstwa rolnego otrzymują prawo do świadczenia tylko na określony czas. Renta okresowa może być przydzielona na bardzo różny okres – zależy on od orzeczenia lekarskiego i od decyzji prezesa KRUS.

Komu przysługuje renta rolnicza

Przysługuje ubezpieczonemu (rolnikowi, domownikowi), który spełnia łącznie następujące warunki:

1. jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym,
2. całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, lub nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów,
3. podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez wymagany okres wynoszący co najmniej:

• 1 rok - jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku do 20 lat,
• 2 lata - jeśli niezdolność ta powstała w wieku powyżej 20 lat do 22 lat,
• 3 lata - jeśli niezdolność ta powstała w wieku powyżej 22 lat do 25 lat,
• 4 lata - jeśli niezdolność ta powstała w wieku powyżej 25 lat do 30 lat,
• 5 lat - jeśli niezdolność ta powstała w wieku powyżej 30 lat - wymagane 5 lat powinno przypadać w okresie ostatnich 10 lat przed złożeniem wniosku o przyznanie renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy.

Do stażu ubezpieczeniowego KRUS zalicza także m.in. okres prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w rolnictwie po ukończeniu 16 roku życia, jeśli miało to miejsce przed dniem 1 stycznia 1983 r.

Przy ustalaniu prawa do renty rolniczej (również i wysokości tego świadczenia) są nadal przyjmowane okresy ubezpieczenia innego niż rolnicze - bez względu na datę urodzenia osób ubiegających się o to świadczenie.

Ważne!

Jeśli niezdolność do pracy powstała wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej, wymagany jest jakikolwiek okres ubezpieczenia, który obejmuje dzień wypadku lub dzień zachorowania na chorobę zawodową

Kto orzeka o niezdolności do pracy

O niezdolności ubezpieczonego do pracy orzeka:

• lekarz rzeczoznawca KRUS (I instancja) lub
• komisja lekarska KRUS (II instancja), w wyniku odwołania się rolnika od orzeczenia lekarza rzeczoznawcy lub w wyniku wniesienia zarzutu wadliwości orzeczenia lekarza rzeczoznawcy przez lekarza regionalnego inspektora ds. orzecznictwa lekarskiego.

Pamiętaj!

Rencista uprawniony do okresowej renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy nie traci prawa do tej renty, jeżeli podejmie działalność pozarolniczą podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. W zależności od uzyskanego przychodu świadczenie (dotyczy części uzupełniającej) może ulegać zmniejszeniu lub zawieszeniu na zasadach wynikających z przepisów obowiązujących w systemie powszechnym.

Gdy masz rentę okresową

Jeśli chcesz uzyskać prawo do tego świadczenia na kolejny okres lub na stałe, powinieneś przed upływem okresu, na który renta została ci przyznana, złożyć nowy wniosek o świadczenie rentowe wraz z aktualnym zaświadczeniem o stanie zdrowia (jest ważne miesiąc od daty jego wydania), wystawionym przez lekarza leczącego, na druku KRUS N-14.

Gdy osiągniesz wiek emerytalny

Osobom pobierającym renty rolnicze, które osiągnęły wiek emerytalny, przyznaje się z urzędu emeryturę rolniczą w wysokości nie niższej od dotychczas pobieranej renty, jeżeli osoba ta spełnia warunek posiadania wymaganego okresu podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez co najmniej 25 lat (w przypadku osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. musi to być co najmniej 25 lat podlegania wyłącznie rolniczemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu).

W przypadku osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. wysokość przyznanej emerytury może być niższa od dotychczas pobieranej renty, z powodu wyłączenia okresów podlegania innemu ubezpieczeniu.

Możesz wybrać

Osoba urodzona po dniu 31 grudnia 1948 r. uprawniona do renty rolniczej traci prawo do tego świadczenia, gdy uzyska prawo do emerytury pracowniczej. Jeśli jednak zanim wystąpisz z wnioskiem o emeryturę pracowniczą, złożysz oświadczenie, iż wybierasz rentę rolniczą, możesz nadal pobierać to świadczenie. W przypadku złożenia takiego oświadczenia środki zgromadzone na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym (OFE) są przekazywane przez ten fundusz, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa. Oświadczenie o wyborze świadczenia jest ostateczne i nie przysługuje od niego prawo odstąpienia.