- Najnowszy raport Klubu Jagiellońskiego potwierdza, dlaczego samowystarczalność żywnościowa Polski stała się wzorem dla całej Unii Europejskiej
- Pomimo rekordowego polskiego eksportu żywności aż 62,7% gospodarstw zgłosiło pogorszenie opłacalności swojej produkcji
- Analiza CBOS ujawnia, co Polacy wskazują jako największe zagrożenia dla rolnictwa, w tym import z Ukrainy i rosnące koszty
- Wprowadzone w 2025 roku limity importowe oraz uproszczenia we Wspólnej Polityce Rolnej to kluczowe działania mające wesprzeć rolników
Samowystarczalność żywnościowa Polski. Jak wypadamy na tle Unii Europejskiej?
Polska ugruntowała swoją pozycję lidera w Unii Europejskiej, jeśli chodzi o zdolność do samodzielnego wyżywienia swoich obywateli. Jak wynika z tegorocznego raportu Klubu Jagiellońskiego, nasz kraj osiągnął najlepszy wynik w zakresie samowystarczalności żywnościowej, co stanowi solidny fundament bezpieczeństwa na wypadek ewentualnych kryzysów. O sile polskiego rolnictwa świadczą również twarde dane. Według Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR), w pierwszej połowie 2025 roku wartość eksportu produktów rolno-spożywczych wzrosła o 7,9% w stosunku do tego samego okresu rok wcześniej, osiągając imponującą kwotę 28,2 miliarda euro. Co więcej, jak zapowiada dyrektor KOWR, Marzena Trajer, prognozy na cały 2025 rok zakładają, że łączna wartość polskiego eksportu żywności może sięgnąć nawet 54 miliardów euro. Znaczenie krajowej produkcji dostrzegają też sami Polacy, co potwierdził czerwcowy sondaż CBOS. Aż 65% z nas uważa, że polskie rolnictwo powinno w pełni zaspokajać krajowe zapotrzebowanie na żywność.
Rentowność produkcji rolnej spada. Co zagraża polskim gospodarstwom?
Mimo imponujących wyników eksportowych, codzienna rzeczywistość wielu polskich rolników jest daleka od optymizmu. Zmagają się oni z poważnymi problemami ekonomicznymi, co potwierdzają dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). W pierwszej połowie 2024 roku blisko dwie trzecie, czyli 62,7% gospodarzy, zgłosiło pogorszenie opłacalności swojej produkcji, podczas gdy poprawę odczuło zaledwie 2,5% z nich. W czerwcowym badaniu CBOS Polacy wskazali, co ich zdaniem stanowi największe zagrożenie dla rolnictwa. Na czoło wysunęła się konkurencja ze strony produktów rolnych z Ukrainy (40% wskazań), wysokie ceny energii i środków do produkcji (39%) oraz postępujące zmiany klimatyczne (37%). Ten ostatni czynnik staje się coraz bardziej dotkliwy. Analizy Instytutu Ochrony Środowiska-Państwowego Instytutu Badawczego pokazują, że susze, przymrozki i podtopienia odpowiadają już za ponad połowę wszystkich strat gospodarczych w Polsce związanych z klimatem. Dobitnym przykładem były majowe przymrozki, które według raportu BIG InfoMonitor z 2025 roku uderzyły szczególnie w uprawy owoców pestkowych, rzepaku i ziemniaków.
Jakie działania mają pomóc rolnikom? Nowe limity importu i zmiany w WPR
W odpowiedzi na narastające trudności podejmowane są konkretne działania, zarówno na szczeblu krajowym, jak i unijnym. Jak informuje Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w 2025 roku weszła w życie nowa umowa handlowa między Unią Europejską a Ukrainą. Wprowadza ona mechanizmy ochronne, które mają ograniczyć bezcłowy import wrażliwych towarów rolnych do poziomu ustalonych wcześniej limitów. Dodatkowo, w ramach swojego przewodnictwa w Radzie UE, Polska aktywnie dąży do uproszczenia zasad Wspólnej Polityki Rolnej, aby zmniejszyć obciążenia biurokratyczne dla rolników. Pojawiają się też pierwsze sygnały poprawy sytuacji finansowej. Zgodnie z raportem BIG InfoMonitor, na koniec czerwca 2025 roku łączne przeterminowane zadłużenie w sektorze upraw rolnych spadło o 17,6% w porównaniu z czerwcem 2024 roku, do poziomu 57,6 mln zł. To pokazuje, że mimo wielu wyzwań, część gospodarstw zaczyna odzyskiwać stabilność finansową.
Podcasty
Playlisty tematyczne
