Biurokracja niszczy firmy

Już po raz dwunasty polska Konfederacja Lewiatan przygotowała "Czarną listę barier", z którymi zmagają się polscy przedsiębiorcy. Mimo pewnej poprawy w dalszym ciągu w wielu obszarach, właścicieli firm niszczą szkodliwe przepisy i biurokracja.

Czytaj także: Rząd szykuje prawdziwą rewolucję. Znikną ubezpieczenia zdrowotne

Konfederacja Lewiatan przedstawiła ponad 400 przepisów dotyczących podatków, prawa pracy, zamówień publicznych, edukacji, ochrony zdrowia, energetyki, funduszy europejskich, telekomunikacji, mediów, które ograniczają rozwój firm w Polsce. Przedsiębiorcom sen z powiek spędzają: nieelastyczne prawo pracy, wysokie podatki i szara strefa. Niestety, ta lista to jeszcze nie koniec. Polskie firmy narzekają na ograniczony dostęp do usług publicznych, w tym także zdrowotnych. Eksperci do tego katalogu barier dorzucają niski poziom oszczędności, dotowanie nisko wydajnego rolnictwa i górnictwa kosztem nowoczesnych branż, niską efektywność wydatkowania pomocy z Unii. To tylko niektóre bariery hamujące rozwój przedsiębiorstw w Polsce.

Podatki wysokie i skomplikowane
Co według polskich przedsiębiorców jest najbardziej uciążliwe? Wysokie i skomplikowane podatki oraz składki na ubezpieczenia społeczne to dla przedsiębiorców największa bolączka. Z tego względu w ostatnim rankingu "Paying Taxes", prowadzonym przez Bank Światowy i PwC, Polska zajęła dopiero 58. miejsce na 189 państw. Koszty obsługi podatków w polskich małych firmach są wielokrotnie wyższe niż w dużych. Opinia prowadzących działalność jest zrozumiała także dlatego, że wyjątkowo dużo małych przedsiębiorstw działa w szarej strefie. Trudno z nimi konkurować, oferując produkty droższe o wartość podatków i składek. Krajowi przedsiębiorcy krytycznie postrzegają także system podatkowy i administrację, ponieważ rozliczenie wielu transakcji podatkowych wymaga uzyskania interpretacji niezrozumiałych przepisów, a administracja jest opresyjna i nieprzygotowana do pełnienia swojej roli. Eksperci z Konfederacji Lewiatan zaznaczają, że wadą polskiego systemu podatkowego jest również niestabilność przepisów, ponieważ częste zmiany oraz zawiły proces legislacyjny powodują ciągłe poczucie niepewności wśród przedsiębiorców.

Zbyt sztywne prawo pracy
Do najbardziej uciążliwych problemów dla biznesu zalicza się nieelastyczne prawo pracy, które prowadzi do niższych wynagrodzeń i wyższego bezrobocia. Według dr. Grzegorza Baczewskiego z Konfederacji Lewiatan w Polsce elastyczność pracy powinna być większa niż w bogatych krajach, bo tylko dzięki elastyczności jesteśmy konkurencyjni. Jak podkreśla, godząc się na standardy odpowiednie dla społeczeństwa na dorobku, nie powinniśmy jednak tolerować nieuczciwej konkurencji i patologii na rynku pracy. Więcej swobody należałoby pozostawić w negocjacjach na poziomie przedsiębiorstw w zakresie czasu pracy, warunków zatrudniania i zwalniania czy kształtowania wynagrodzeń w dostosowaniu do kondycji finansowej firmy. Co więcej, jednocześnie powinno się ograniczyć zbędne obciążenia biurokratyczne, koszty z tym związane oraz uprościć zasady zawierania oraz rozwiązywania umowy o pracę.

Niedopasowanie systemu edukacji do bieżących potrzeb i trendów gospodarki
Inną barierą hamującą rozwój firmy jest niedopasowanie systemu edukacji do bieżących potrzeb i trendów gospodarki. W naszym kraju brakuje prognostyki rynku pracy, która byłaby podstawą do określenia zapotrzebowania na pożądane zawody. To, na co zwracają uwagę przedsiębiorcy, to brak umiejętności pracy zespołowej czy komunikacji. Należałoby wprowadzić dualny system kształcenia, który opierałby się na łączeniu nauki w szkole z praktyką w przedsiębiorstwach. Istotnym elementem wsparcia rozwoju umiejętności wśród pracowników stał się Krajowy Fundusz Szkoleniowy, jednak zasady wsparcia szkoleń z KFS powinno się uprościć i wprowadzić podmiotowy system finansowania.

Utrudniony dostęp przedsiębiorców do rynku usług publicznych
Kolejnym problemem jest utrudniony dostęp przedsiębiorców prywatnych do rynku usług publicznych: komunalnych, zdrowotnych, edukacyjnych, pocztowych i innych. To właśnie udział prowadzących działalność w realizacji usług publicznych pozwala poprawić ich jakość, ponieważ to przedsiębiorcy wnoszą kapitał oraz kompetencje, których brak władzom publicznym. Współpraca władz centralnych i samorządowych z przedsiębiorcami przy realizacji usług publicznych jednak rozwija się bardzo wolno. Rząd i samorządy nie powinni wchodzić w rolę przedsiębiorcy.

Sprawdź koniecznie: Sąd zdecydował, że 6-letni syn znanego księdza otrzyma po nim spadek

Bariery wynikające z przepisów ogólnogospodarczych
Dla większości przedsiębiorców znaczenie miała zmiana przepisów dotyczących marketingu bezpośredniego, która weszła w życie 25 grudnia 2014 roku. Wprowadzony przy okazji prac nad ustawą implementującą dyrektywę o prawach konsumenta artykuł 172 Prawa telekomunikacyjnego adresowany jest nie tylko do operatorów telekomunikacyjnych, także do wszystkich przedsiębiorców, którzy w celach marketingowych kontaktują się z potencjalnymi klientami. Przepis rodzi wiele problemów. Zgodnie z nim wykorzystanie tzw. telekomunikacyjnych urządzeń końcowych, np. telefon czy komputer w celach marketingu bezpośredniego jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy osoba, z którą się kontaktujemy, wyraziła na to wcześniej zgodę. Zgoda wymagana jest również w relacjach pomiędzy przedsiębiorcami. Niestety, przepis znacznie ogranicza możliwość pozyskiwania partnerów biznesowych i dotarcie do potencjalnie zainteresowanych współpracą podmiotów gospodarczych. Budzi też wątpliwości dotyczące sposobu uzyskania uprzedniej zgody, tzn. tego, kto w firmie miałby ją wyrazić i w jakim trybie.