Taką możliwość stwarza przedsiębiorcy art. 10 ust. 1 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (DzU z 2010 r. Nr 220, poz. 1447).
Wniosek o wydanie interpretacji nie dotyczy wszystkich przepisów ubezpieczeniowych, ale tylko takich, z których wynika indywidualny obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne.
Kto może wystąpić z wnioskiem o interpretację
Uzyskanie z ZUS wykładni przepisów ubezpieczeniowych musi poprzedzić odpowiedni wniosek. Nie każdy może go złożyć. Prośbę o interpretację może wnieść jedynie podmiot, który jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy. O interpretację przepisów ubezpieczeniowych może się więc zwrócić osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna posiadająca zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą we własnym imieniu. Poza tym z wnioskiem może wystąpić również spółka jawna (nie jej wspólnik), spółka partnerska, spółka komandytowa lub jednoosobowa spółka z o.o. Z wnioskiem nie może natomiast wystąpić spółka cywilna: może to zrobić tylko jej wspólnik - jako przedsiębiorca. Warto pamiętać, że urzędowej interpretacji od ZUS nie uzyska biuro rachunkowe, które obsługuje przedsiębiorcę, nawet jeśli wystąpi z wnioskiem do ZUS w imieniu tego przedsiębiorcy.
ZUS wydaje interpretacje w sprawach:
=podlegania ubezpieczeniom społecznym,
=podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy (o którym mówi ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy) oraz na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (o którym mówi ustawa z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy),
=stopy procentowej składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy oraz na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
=zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy oraz na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
=obowiązku opłacania i podstawy wymiaru składek na Fundusz Emerytur Pomostowych,
=zasad ustalania właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego (czy w konkretnej sprawie właściwe są polskie przepisy ubezpieczeniowe, czy przepisy ubezpieczeniowe innego państwa należącego do Unii).
ZUS nie wydaje interpretacji w sprawach:
=objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym,
=obowiązku świadczenia przez przedsiębiorcę składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
=uznania danej pracy za pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
=świadczeń,
=zasad składania i wypełniania dokumentów ubezpieczeniowych.
Wydawaniem pisemnych interpretacji przepisów ubezpieczeniowych zajmują się w tej chwili tylko dwa oddziały w Polsce: oddział ZUS w Gdańsku i oddział ZUS w Lublinie. Wnioski interpretacyjne przedsiębiorców złożone w innych oddziałach są przekazywane do jednego z nich.
Dla usprawnienia procesu przedsiębiorca powinien złożyć swój wniosek do właściwego oddziału ZUS. Przedsiębiorcy podlegający oddziałom w: Białymstoku, Bydgoszczy, Elblągu, Gdańsku, Gorzowie Wielkopolskim, Koszalinie, Łodzi I, Olsztynie, Ostrowie Wielkopolskim, Pile, Płocku, Poznaniu I, Poznaniu II, Siedlcach, Słupsku, Szczecinie, Toruniu, Warszawie I, Warszawie II, Warszawie III i Zielonej Górze - powinni składać wnioski do oddziału w Gdańsku. Przedsiębiorcy podlegający oddziałom w: Bielsku-Białej, Biłgoraju, Chorzowie, Chrzanowie, Częstochowie, Jaśle, Kielcach, Krakowie, Legnicy, Lublinie, Łodzi II, Nowym Sączu, Opolu, Radomiu, Rybniku, Rzeszowie, Sosnowcu, Tarnowie, Tomaszowie Mazowieckim, Wałbrzychu, Wrocławiu i Zabrzu - powinni składać wnioski do oddziału w Lublinie.
Co we wniosku
Przedsiębiorca występujący do ZUS z wnioskiem o interpretację przepisów ubezpieczeniowych powinien umieścić w nim nazwę firmy, jej siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres przedsiębiorcy, numer identyfikacji podatkowej NIP, numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo w Ewidencji Działalności Gospodarczej, a także, co bardzo ważne, adres do korespondencji - w przypadku gdy jest on inny niż adres siedziby firmy albo zamieszkania przedsiębiorcy.
We wniosku należy opisać stan faktyczny lub przyszły, o którego interpretację chodzi. Należy też podać własną interpretację tego stanu, aby mogła zostać potwierdzona, skorygowana lub odrzucona przez ZUS. Wniosek o pisemną interpretację podpisuje przedsiębiorca, który go składa, albo osoba uprawniona do jego reprezentowania.