Portfele Polaków nie odczuły poprawy. Indeks dobrobytu na niskim poziomie

• Finax opublikował najnowszy odczyt Financial Wellness Index (FWI). W trzecim kwartale 2025 r. sytuacja finansowa Polaków nie uległa poprawie – wskaźnik utrzymuje się na poziomie 47 punktów w skali 0–100. Obecnie najniższe wyniki dobrostanu w kwestii finansów notują kobiety, osoby niepracujące i zarabiające do 5500 zł netto miesięcznie.
• Prawie połowa badanych ocenia swoją sytuację materialną jako przeciętną, a regularnie oszczędza tylko 34% Polaków. Coraz wyraźniej widać rozwarstwienie między osobami o wysokim zabezpieczeniu finansowym a pozostałą częścią społeczeństwa. W grupie wiekowej 45–54 lata co trzeci respondent obawia się o swoją emeryturę.
• Nowe dane wskazują, że inwestowanie i dobrostan finansowy idą ze sobą w parze. Regularni inwestorzy w razie utraty pracy mogliby utrzymać dotychczasowy poziom życia nawet trzykrotnie dłużej niż osoby nieinwestujące.
• Trzecia edycja Financial Wellness Index potwierdza, że komfort finansowy pozostaje w Polsce udziałem mniejszości. Od pierwszego, marcowego pomiaru, najwięcej jest „chomików” – osób próbujących gromadzić oszczędności, ale niekoniecznie regularnie, oceniających swoją sytuację jako przeciętną i odczuwających umiarkowany stres w kontekście finansów.

Dobra koniunktura to za mało. Finanse Polaków w zawieszeniu

W trzecim kwartale 2025 roku Financial Wellness Index (FWI), mierzący kondycję finansową społeczeństwa, osiągnął zaledwie 47 na 100 możliwych punktów. Wynik opracowany przez Finax nie drgnął w porównaniu z poprzednim kwartałem, a do progu komfortu (70 pkt.) wciąż nam daleko. Mimo że inflacja ustabilizowała się w granicach celu NBP, a gospodarka ma się dobrze, ogólny dobrostan finansowy Polaków pozostaje na alarmująco niskim poziomie. Eksperci mówią o stanie zawieszenia.

– Inflacja w Polsce ustabilizowała się w granicach celu NBP, a koniunktura jest dobra. Mimo to, nasze badanie wyraźnie pokazuje, że portfele Polaków nie odczuły tego w praktyce. Nie widać finansowego odbicia, raczej stan zawieszenia. [...] Większość społeczeństwa wciąż funkcjonuje bez solidnej poduszki finansowej – komentuje Przemysław Barankiewicz, szef Finax na Polskę.

Finansowe zoo Polaków. Sprawdź, czy jesteś chomikiem, płotką czy rekinem

Badanie pozwoliło wyodrębnić pięć postaw finansowych, tworząc „finansowe zoo”. Analiza tych grup pokazuje, jak zróżnicowana jest faktyczna sytuacja finansowa Polaków, ukryta za ogólną średnią wskaźnika FWI. W grupie o wysokim wskaźniku dobrostanu jest 25% społeczeństwa, a aż 37% ma niski lub bardzo niski indeks.

• Chomiki (39% badanych): oszczędzają nieregularnie, ocena przeciętna, umiarkowany stres.
• Płotki (26% badanych): małe, nieregularne oszczędności, ocena negatywna, wysoki stres.
• Pszczoły (21% badanych): oszczędzają regularnie, ocena pozytywna, niski stres.
• Myszy (10% badanych): brak oszczędności, ocena bardzo negatywna, wysoki dystres.
• Rekiny (4% badanych): duża, rosnąca poduszka finansowa, spokój i stabilność.

– Obserwujemy, że osoby w wieku 45-54 lat przesuwają się w kierunku grupy o bardzo niskim indeksie, co dobitnie pokazuje, że zbliżająca się emerytura jest dla nich źródłem stresu – mówi Przemysław Barankiewicz.

Sytuacja finansowa Polaków a płeć i wiek. Kto odczuwa największy stres?

Za średnią oceną sytuacji finansowej kryją się głębokie podziały. Dane z raportu Finax wyraźnie pokazują, że ogólna sytuacja finansowa Polaków jest silnie zróżnicowana ze względu na płeć i wiek, a największy stres odczuwają kobiety i ludzie młodzi. Aż 30% kobiet odczuwa wysoki stres finansowy (vs. 19% mężczyzn). Spokojniejsi są seniorzy (51% w grupie 55+ nie czuje stresu) niż młodzi (tylko 18% w grupie 25-34 lata).

– Wśród kobiet ryzyko ubóstwa emerytalnego jest szczególnie wysokie. Polki już dziś otrzymują świadczenia niższe o ok. 1500 zł od mężczyzn [...]. Obecnie stopa zastąpienia wynosi średnio ok. 50%. Według ZUS do 2050 r. wskaźnik ten może spaść do zaledwie 25% [...]. Prognozy są naprawdę fatalne, dlatego trzeba działać na własną rękę – dodaje Klaudia Sibielak, ekspertka ds. finansów osobistych z Finax.

Inwestowanie to konieczność, a nie luksus

Regularne oszczędzanie deklaruje 34% Polaków, a ponad połowa (53%) ma środki na przeżycie maksymalnie trzech miesięcy. Z badania Finax jednoznacznie wynika, że osoby z większym doświadczeniem inwestycyjnym osiągają wyższy dobrostan finansowy Polaków, mogąc utrzymać się ze środków średnio przez 21 miesięcy – ponad trzykrotnie dłużej niż osoby nieinwestujące (6 miesięcy). Mimo to, ponad połowa Polaków nie inwestuje.

– I tu kłania się edukacja finansowa. Polacy wciąż trzymają ogromne środki na niskooprocentowanych kontach [...]. Tymczasem nawet niewielkie, ale regularne inwestycje [...] pozwalają długoterminowo pokonywać inflację i budować finansowe bezpieczeństwo. W perspektywie przyszłych dekad to nie luksus, ale konieczność – dodaje szef Finax. Przemyślane pomnażanie kapitału to krok w stronę spokojnej przyszłości i poczucia kontroli, którego wciąż brakuje większości z nas.

Badanie Finax za Q3 2025 będące fundamentem do określenia wskaźnika Financial Wellness Index zostało zrealizowane przez Maison&Partners w końcu września 2025 r. metodą CAWI (Computer Assisted Web Interview) na panelu badawczym Ariadna na reprezentatywnej dla Polaków grupie 1070 osób w wieku 18+.