Spis treści
- Czym jest system ETS-2 i dlaczego dotknie głównie Polaków
- Drastyczne podwyżki cen paliw już za trzy lata
- Ogrzewanie będzie kosztować nawet kilkanaście tysięcy więcej rocznie
- Ile dodatkowo zapłaci przeciętna polska rodzina
- Kiedy nowe przepisy wejdą w życie
- Zielony Ład to więcej niż ochrona klimatu
- Czy są możliwe ulgi dla polskich rodzin
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jak system ETS-2 wpłynie na ceny paliw i ogrzewania w Polsce
- Ile dodatkowo zapłacisz za benzynę, diesel i LPG w najbliższych latach
- Dlaczego Polska należy do krajów najdotkliwiej dotkniętych nowymi regulacjami
- Kiedy dokładnie wejdą w życie nowe przepisy i jak przebiega ich implementacja
Czym jest system ETS-2 i dlaczego dotknie głównie Polaków
Europejski System Handlu Uprawnieniami do Emisji drugiej generacji (ETS-2) to rozszerzenie obecnego systemu EU ETS na nowe sektory gospodarki. Po raz pierwszy objęte zostaną nim budynki mieszkalne, transport drogowy oraz paliwa wykorzystywane w przemyśle nieobjętym dotychczasowymi regulacjami.
System bazuje na prostej zasadzie "zanieczyszczający płaci". Przedsiębiorcy będą musieli kupować uprawnienia do emisji każdej tony gazów cieplarnianych, a koszt ten zostanie przerzucony na końcowych odbiorców - czyli nas, konsumentów.
Polska znajdzie się w grupie krajów najdotkliwiej dotkniętych nowymi obciążeniami z kilku powodów. Po pierwsze, ze względu na klimat mamy wyższe od średniej unijnej zapotrzebowanie na ogrzewanie. Po drugie, nadal w największym stopniu w Europie wykorzystujemy węgiel - najbardziej emisyjne paliwo do celów grzewczych.
Drastyczne podwyżki cen paliw już za trzy lata
Prognozy dotyczące wzrostu cen paliw transportowych są alarmujące. Już do 2030 roku kierowcy będą musieli płacić znacznie więcej za tankowanie:
Diesel:
- Wzrost o 0,65 zł/l do 2030 r.
- Wzrost o 3,41 zł/l do 2040 r.
- Wzrost o 5,77 zł/l do 2050 r.
Benzyna (PB95):
- Wzrost o 0,54 zł/l do 2030 r.
- Wzrost o 2,84 zł/l do 2040 r.
- Wzrost o 4,80 zł/l do 2050 r.
LPG:
- Wzrost o 0,38 zł/l do 2030 r.
- Wzrost o 1,99 zł/l do 2040 r.
- Wzrost o 4,80 zł/l do 2050 r.
Oznacza to, że jeśli obecnie średnia cena benzyny wynosi około 6 złotych za litr, to do 2050 roku może wzrosnąć nawet do prawie 11 złotych. W przypadku diesla, który obecnie kosztuje około 6,1 złotego, cena może sięgnąć blisko 12 złotych za litr.
Polecany artykuł:
Ogrzewanie będzie kosztować nawet kilkanaście tysięcy więcej rocznie
Jeszcze bardziej dotkliwe będą podwyżki kosztów ogrzewania, szczególnie dla właścicieli domów jednorodzinnych. Gospodarstwa domowe korzystające z węgla jako głównego źródła ciepła będą ponosić największe obciążenia.
Dla budynku o powierzchni 100 m² dodatkowe roczne koszty ogrzewania wyniosą:
Ogrzewanie węglowe:
- Wzrost o 1 905 zł do 2030 r.
- Wzrost o 16 973 zł do 2050 r.
Ogrzewanie gazowe:
- Wzrost o 551 zł do 2030 r.
- Wzrost o 4 910 zł do 2050 r.
Największe obciążenia dotkną mieszkańców najstarszych, nieocieplonych budynków jednorodzinnych, którzy często nie mają możliwości szybkiej modernizacji swoich domów.
Ile dodatkowo zapłaci przeciętna polska rodzina
Analitycy przygotowali szczegółowe wyliczenia dodatkowych kosztów dla typowej polskiej rodziny (według danych GUS: 2,99 osoby, mieszkanie 75,5 m², około 0,6 samochodu na mieszkańca). Wyniki są szokujące:
Rodziny ogrzewające mieszkania gazem:
- Dodatkowe 145 zł rocznie do 2030 r.
- Dodatkowe 9 647 zł rocznie do 2040 r.
- Dodatkowe 16 346 zł rocznie do 2050 r.
Rodziny ogrzewające mieszkania węglem:
- Dodatkowe 2 985 zł rocznie do 2030 r.
- Dodatkowe 25 738 zł rocznie do 2040 r.
- Dodatkowe 26 592 zł rocznie do 2050 r.
Te kwoty nie uwzględniają jeszcze kosztów pośrednich, takich jak droższe usługi transportowe czy wzrost cen produktów spowodowany wyższymi kosztami logistyki.
Kiedy nowe przepisy wejdą w życie
System ETS-2 ma zostać uruchomiony w 2027 roku we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Obecnie w Ministerstwie Klimatu i Środowiska trwają intensywne prace nad implementacją nowych regulacji do polskiego porządku prawnego.
Jak informuje Krzysztof Bolesta, Sekretarz Stanu w MKiŚ, przedłużające się prace wynikają ze skomplikowanego charakteru wprowadzanych zmian oraz konieczności uwzględnienia specyfiki różnych surowców energetycznych.
Transpozycja unijnej dyrektywy jest obowiązkiem każdego państwa członkowskiego, a jej brak grozi nałożeniem wysokich kar finansowych przez Komisję Europejską.
Zielony Ład to więcej niż ochrona klimatu
System ETS-2 stanowi jeden z kluczowych elementów Europejskiego Zielonego Ładu - inicjatywy ogłoszonej przez przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulę von der Leyen w grudniu 2019 roku. Celem jest osiągnięcie neutralności klimatycznej w UE do 2050 roku i ograniczenie wzrostu temperatury do 1,5 st. powyżej poziomu przedindustrialnego.
Zielony Ład wykracza jednak poza kwestie stricte klimatyczne. Zakłada przekształcenie Unii w sprawiedliwe społeczeństwo żyjące w nowoczesnej, zasobooszczędnej gospodarce, gdzie wzrost ekonomiczny będzie oddzielony od wykorzystania surowców naturalnych.
Czy są możliwe ulgi dla polskich rodzin
Choć system ETS-2 będzie działał na identycznych zasadach we wszystkich krajach członkowskich, Unia Europejska przewiduje mechanizmy wsparcia dla gospodarstw domowych najbardziej dotkniętych nowymi obciążeniami.
Część dochodów z aukcji uprawnień do emisji ma zostać przeznaczona na Fundusz Społeczny na rzecz Klimatu, który będzie finansował programy wsparcia energetycznego dla najbiedniejszych rodzin oraz inwestycje w modernizację energetyczną budynków.
Szczegóły tego wsparcia dla Polski będą znane dopiero po finalnej implementacji dyrektywy do krajowego porządku prawnego.
Najważniejsze dla Ciebie:
- System ETS-2 wejdzie w życie w 2027 roku i znacząco podniesie koszty życia polskich rodzin
- Ceny paliw wzrosną o kilkadziesiąt groszy już do 2030 r., a do 2050 r. nawet o kilka złotych za litr
- Największe obciążenia dotkną właścicieli domów ogrzewanych węglem - dodatkowe koszty mogą sięgnąć kilkudziesięciu tysięcy złotych rocznie
- Unia planuje mechanizmy wsparcia dla najbiedniejszych gospodarstw domowych z Funduszu Społecznego na rzecz Klimatu
Podcasty
Playlisty tematyczne
