Państwo przejmuje nieruchomości. Wykup domów i działek ruszy jesienią

Wykup nieruchomości na terenach zalanych po powodzi

Po ubiegłorocznej powodzi, która dotknęła wiele regionów, rząd uruchamia program wykupu nieruchomości na terenach zalanych. 

Od wejścia w życie specustawy powodziowej, czyli od 27 maja 2025 roku, do Wód Polskich wpłynęło 132 wnioski o wykup nieruchomości z terenów zalanych we wrześniu 2024 roku. Początkowo szacowano, że wniosków będzie około stu. Jak powiedział prezes Wód Polskich, Mateusz Balcerowicz:

- "Część z nich wymaga uzupełnień i korekt, ale ok. 40 to wnioski kompletne, kwalifikujące się do wykupu".

Terminy składania wniosków

Na wykup nieruchomości zniszczonych przez powódź ustawodawca przeznaczył maksymalnie 80 mln zł z budżetu państwa. Wnioski o wykup można składać do 1 października 2025 roku, a pierwsze transakcje mają być finalizowane już we wrześniu.

Kto może złożyć wniosek?

Aby wniosek o wykup nieruchomości został rozpatrzony pozytywnie, właściciel musi spełnić określone kryteria. Zgodnie z informacjami podanymi przez Wody Polskie, wniosek mogą złożyć właściciele budynków, którzy:

 * mieli prawo własności jeszcze przed 13 września 2024 roku;

* wybudowali je legalnie (z pozwoleniem lub zgłoszeniem);

* obiekty mają nakaz rozbiórki wydany przez Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego (lub zostały już rozebrane);

* znajdują się na obszarze szczególnego zagrożenia powodzią w gminie objętej pomocą.

Wody Polskie mogą również wykupić budynki bez nakazu rozbiórki, ale zniszczone w takim stopniu, że nie nadają się do zamieszkania. Wymaga to jednak potwierdzenia odpowiednimi dokumentami lub ekspertyzą rzeczoznawcy.

Wycena nieruchomości i zasady wykupu

Proces wyceny nieruchomości jest kluczowy dla ustalenia kwoty wykupu. Wycena musi dotyczyć budynku i ziemi, na której on stoi, a cena wykupu ma być równa wartości nieruchomości z dnia poprzedzającego powódź, czyli z 12 września 2024 roku. Wody Polskie szacują, że w tym roku mogą wykupić około 100 budynków zniszczonych przez powódź z 2024 roku. Należy pamiętać, że niektóre nieruchomości mogły zostać już rozebrane, co może wpłynąć na proces wyceny.

Oferty wykupu gruntów przez Wody Polskie

Oprócz wykupu nieruchomości na wniosek właścicieli, Wody Polskie będą również same składać właścicielom oferty odpłatnego przejęcia gruntów. Jak zaznaczył Balcerowicz:

- "Jeśli to my zwrócimy się do właściciela z propozycją wykupu, to kwota oferowana zostanie zwiększona o 20 proc.".Ten tryb dotyczy nieruchomości znajdujących się na terenach zagrożonych przejściem tzw. wód wielkich, czyli takich, na których istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia zalania raz na 10 lat. W pierwszej kolejności wykupem w tym trybie zostaną objęte rejony poszkodowane przez wrześniową powódź, a w kolejnych krokach, do 2034 roku, wykup taki będzie rozszerzony na cały kraj. Do tej pory zidentyfikowano blisko 300 działek do wykupu w latach 2025-2026.