Co ci się należy, gdy chorujesz

Jeśli jesteś pracownikiem, to w razie niezdolności do pracy z powodu choroby najpierw masz prawo do wynagrodzenia chorobowego wypłacanego ze środków pracodawcy.

Kto płaci

Za 33 dni choroby w roku (niespowodowanej wypadkiem przy pracy czy chorobą zawodową) wynagrodzenie płaci ci pracodawca, natomiast od 34. dnia choroby zasiłek płaci ZUS. Jeżeli ukończyłeś 50 lat, za 14 dni choroby płaci pracodawca, a od 15 dnia – ZUS. W razie dalszej niezdolności do pracy w roku kalendarzowym przysługuje zasiłek chorobowy.

Jak długo przysługuje zasiłek chorobowy

» nie dłużej niż przez 182 dni, a jeżeli jesteś w ciąży lub chorobę spowodowała gruźlica – nie dłużej niż przez 270 dni.

Jeżeli po upływie 182 dni (270 dni, gdy chorujesz na gruźlicę) nadal nie odzyskałeś zdrowia, możesz wystąpić do ZUS o przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego (maksymalnie na 12 miesięcy).

Po jakim czasie zasiłek

Nabywasz prawo do zasiłku chorobowego po upływie tzw. okresu wyczekiwania. Okres ten zależy od rodzaju ubezpieczenia chorobowego. Jeśli jesteś pracownikiem, który obowiązkowo podlega ubezpieczeniu chorobowemu,zasiłek chorobowy przysługuje ci po upływie 30 dni Nieprzerwanego ubezpieczenia. Od zasady, że trzeba mieć określony okres ubezpieczenia, aby otrzymać zasiłek chorobowy, jest wyjątek. Przepisy przewidują, że można otrzymać zasiłek chorobowy bez okresu wyczekiwania. Na taki zasiłek mogą liczyć m.in.:

» absolwenci szkoły lub uczelni, którzy będą objęci ubezpieczeniem chorobowym albo przystąpią do tego ubezpieczenia w ciągu 90 dni od dnia, w którym ukończą szkołę lub uzyskają dyplom ukończenia studiów wyższych (na kierunkach lekarskich, lekarsko- dentystycznych i weterynarii – od dnia, w którym złożą ostatni wymagany planem studiów egzamin, a na farmacji – od dnia, w którym zaliczą ostatnią przewidzianą w planie studiów praktykę),

» osoby, których niezdolność do pracy będzie wynikała z wypadku w drodze do pracy lub z pracy.

UWAGA!
Jeśli masz ponad 50 lat, pracodawca płaci ci wynagrodzenie chorobowe za 14 dni choroby, natomiast od 15 dnia otrzymujesz zasiłek chorobowy.

Jak się wylicza wysokość zasiłku chorobowego

Zasiłek jest obliczany od podstawy wymiaru. Podstawa ta to twoje przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za ostatnie 12 miesięcy przed niezdolnością do pracy. Od tej kwoty trzeba jeszcze odjąć składki na ubezpieczenia społeczne w tej części, którą opłacasz. Jeśli jesteś ubezpieczony krócej niż przez 12 miesięcy, wtedy uwzględniasię twoje przeciętne wynagrodzenie za cały ten okres.

Jaka wysokość zasiłku Zasiłek wynosi:

» 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku,
» 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku – za czas, kiedy jesteś w szpitalu,
» 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku (także za okres pobytu w szpitalu) – jeśli niezdolność do pracy:
»» wynika z wypadku w drodze do pracy lub z pracy,
»» przypada w czasie ciąży,
»» wynika z niezbędnych badań lekarskich dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów albo
jest skutkiem zabiegu ich pobrania.

Po zasiłku – świadczenie rehabilitacyjne

Jeśli wyczerpałeś okres pobierania zasiłku chorobowego, jesteś nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenielub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy, to możesz skorzystać ze świadczenia rehabilitacyjnego. Otrzymasz je na okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, jednak nie na dłużej niż 12 miesięcy. Świadczenie może być przyznane jednorazowo lub w częściach. O przyznaniu świadczenia rehabilitacyjnego decyduje badanie u lekarza orzecznika ZUS.

WAŻNE!
Zasiłki chorobowe finansuje Fundusz Ubezpieczeń Społecznych. Wypłacają je ZUS albo pracodawca, który zatrudnia i zgłasza do ubezpieczenia chorobowego więcej niż 20 osób.

Kiedy złożyć wniosek

Pamiętaj, żeby złożyć wniosek w ZUS co najmniej 6 tygodni przed końcem okresu, przez który możesz pobierać zasiłek chorobowy (ten okres to 182 dni, a w przypadku gruźlicy lub ciąży — 270 dni). Dzięki temu nie będziesz czekać na świadczenie. Dostaniesz je, gdy skończy się zasiłek chorobowy. Wniosek złóż jednak najpóźniej 18 miesięcy po okresie, w którym pobierałeś zasiłek chorobowy. Jeśli z jakichś powodów nie możesz złożyć wniosku w tym terminie (na przykład leżysz w szpitalu) – możesz złożyć wniosek w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym te powody przestały istnieć.

W ciągu 60 dni kalendarzowych od złożenia wszystkich dokumentów dostaniesz z ZUS decyzję. Będziew niej informacja, kto wypłaci ci świadczenie – ZUS albo płatnik składek, czyli np. twój pracodawca. Może się zdarzyć, że lekarz orzecznik wyda orzeczenie, z którym się nie zgodzisz. Możesz wtedy złożyć sprzeciw. Wówczas otrzymasz wezwaniena badanie przed komisję lekarską. Wtedy decyzję ZUS dostaniesz w ciągu 30 dni od badania przez komisję lekarską.

Jaka jest wysokość świadczenia rehabilitacyjnego

» 90 proc. podstawy wymiaru zasiłku chorobowego – za okres pierwszych trzech miesięcy (90 dni),
» 75 proc. podstawy wymiaru zasiłku chorobowego – za pozostały okres,
» 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku chorobowego – jeżeli niezdolność występuje w czasie ciąży.

Elektroniczne zwolnienia lekarskie zastąpią papierowe

Od stycznia 2016 r. lekarze mogą wystawiać zwolnienia papierowe (ZUS ZLA) albo elektroniczne (e-ZLA). Od 1 lipca 2018 r. to się zmieni – nie będzie już zwolnień papierowych. Wystawianie e-ZLA trwa krócej niż wypisywanie papierowego zwolnienia. Lekarz uzyskuje bowiem dostęp do danych pacjenta, jego pracodawców (płatników składek) oraz członków jego rodziny – jeślizwolnienie jest wystawiane w celu opieki nad nimi. Gdy wpisze numerPESEL pacjenta, to pozostałe dane automatycznie wypełnia system.

Korzyści dla pracowników

Jeśli jesteś pracownikiem, to e-ZLA wystawi ci lekarz. Jeśli twój pracodawca ma profil na Platformie Usług Elektronicznych ZUS (o tym, czy ma profil, wiesz od niego) orazwypłaca zasiłki, nie musisz nic robić, aby otrzymać zasiłek chorobowy, e-ZLA trafi bowiem automatycznie na profil PUE twojego pracodawcy. W takiej sytuacji nie masz obowiązku dostarczania zwolnienia pracodawcy – nie musisz się martwić, jak zorganizować to w czasie choroby. Nie dotyczy cię też ewentualne obniżenie zasiłku chorobowego czy opiekuńczego z powodu przekroczenia 7-dniowego terminu na dostarczenie zwolnienia.

WAŻNE!
Nawet jeśli twój pracodawca ma profil na PUE i twoje zwolnienie trafi do niego elektronicznie, możesz poprosić lekarza o wydrukowanie e-ZLA.

Gdy pracodawca nie ma profilu na PUE

Jeśli lekarz wystawi ci e-ZLA, a twój pracodawca nie ma profilu na PUE ZUS, to lekarz musi wydrukować ci zwolnienie. Ten wydruk e-ZLA musisz doręczyć pracodawcy. O tym, czy twój pracodawca ma profil płatnika na PUE, wiesz od niego. Wie o tym również lekarz, bo podpowiada mu to system.

Akcja partnerska Super Expressu i ZUS