Emerytura zagraniczna i ZUS: Czy można łączyć?

Spis treści

1. Dwie emerytury, w tym jedna zagraniczna
2. Gdy mieszkasz w Polsce, a pracowałeś także za granicą
3. Jak wyliczana jest emerytura krajowa i zagraniczna

Dwie emerytury, w tym jedna zagraniczna

Jeżeli pracowaliśmy w którymś z państw członkowskich Unii Europejskiej czy państwach członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), możemy jednocześnie otrzymywać dwie emerytury. Jeżeli pracowaliśmy w kraju Unii Europejskiej i w Polsce, to w momencie osiągnięcia wieku emerytalnego należy wystąpić o przyznanie świadczenia w obu tych krajach. W Polsce obowiązujący wiek emerytalny to 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn. W Polsce, po wystąpieniu o przyznanie świadczenia zostanie ono wypłacone przez ZUS, a zagraniczna instytucja ubezpieczeniowa będzie wypłacać emeryturę za okres pracy w danym kraju UE.

Gdzie złożyć wnioski? Osoba mieszkająca w jednym z krajów członkowskich Unii Europejskiej i posiadająca w tym kraju okresy ubezpieczenia powinna także z wnioskiem o emeryturę z Polski zgłosić się do instytucji ubezpieczeniowej w miejscu zamieszkania.

Ważne! Przepisy unijne nie określają wspólnego stażu emerytalnego dla krajów członkowskich, jednak jeśli nie posiadamy wystarczającego okresu ubezpieczenia w którymkolwiek z krajów, w którym pracowaliśmy, okresy ubezpieczenia w Polsce i za granicą są sumowane.

Gdy okres ubezpieczenia uzyskany w Polsce nie wystarcza nam do nabycia prawa do emerytury (do uzyskania świadczenia minimalnego w Polsce kobieta musi mieć 20 lat ubezpieczenia, a mężczyzna 25), ZUS ustalając to prawo, uwzględnia także nasze zagraniczne okresy ubezpieczenia, do okresów przepracowanych w Polsce doliczając ubezpieczenie w innych państwach unijnych.

Gdy mieszkasz w Polsce, a pracowałeś także za granicą

Mieszkając w Polsce i mając okresy zatrudnienia za granicą, składa się wniosek w Polsce, do ZUS-u. We wniosku wpisuje się okresy zatrudnienia za granicą i dołącza się do niego wypełniony formularz E207PL, dostępny w placówce ZUS. Na podstawie danych wskazanych we wniosku, wniosek wraz z formularzem ZUS skieruje do swojego wydziału realizującego umowy międzynarodowe. Wydział specjalizujący się w rozpatrywaniu wniosków z okresami polskimi i zagranicznymi, po otrzymaniu wniosku rozpatrzy go na podstawie polskiego ustawodawstwa oraz skompletuje i prześle wniosek do instytucji zagranicznej. Do momentu, gdy wszystkie, polskie i zagraniczne instytucje nie wydadzą decyzji, postępowanie będzie koordynowane przez taki wydział, co jest pomocne i wygodne dla przyszłego emeryta.

Jak wyliczana jest emerytura krajowa i zagraniczna

Emerytura dla osoby, która pracowała w Polsce oraz za granicą składa się z tylu części, w ilu krajach pracowała ona dłużej niż 1 rok.

Przykład 1. Emerytura z Niemiec

Przyznawana jest po osiągnięciu obowiązującego tam wieku emerytalnego (65 lat i 11 miesięcy dla kobiet i mężczyzn) oraz przedstawieniu dowodu na pracę w tym kraju przez co najmniej rok. Oprócz tego jest wymóg opłacania składek przez tak zwany czas wyczekiwania, czyli przez pięć lat. Wniosek o emeryturę z Niemiec można złożyć online, pocztą lub osobiście. Procedura przyznania świadczenia nie trwa dłużej niż trzy miesiące. Do przyznania niemieckiej emerytury potrzebne są następujące dokumenty:

• kopia dokumentu tożsamości,
• numer ubezpieczenia emerytalnego (Rentenversicherungsnummer),
• dane o ubezpieczeniu zdrowotnym i ubezpieczeniu pielęgnacyjnym,
• numer identyfikacji podatkowej (Steueridentifikationsnummer),
• numer konta bankowego,
• dokumenty potwierdzające posiadane wykształcenie,
• akty urodzenia dzieci (nie zawsze)

Przykład 2. Emerytura z USA

Amerykańska emerytura w pełnej wysokości jest przyznawana po przekroczeniu 65. roku życia. Jeżeli emeryt zdecyduje się na świadczenie np. trzy lata przed osiągnięciem tego wieku, otrzyma 70 proc. emerytury. Emerytura z USA jest dużo wyższa niż polska. Jeśli chcielibyśmy pobierać obie emerytury, polską i amerykańską, od emerytury amerykańskiej zostanie nam odjęte pół emerytury polskiej. Jeżeli mieszkamy w USA, wniosek o amerykańskie świadczenie emerytalne możemy złożyć w terenowym biurze Social Security Administration (SSA) - field office, które jest właściwe dla miejsca zamieszkania w USA. Biuro to przyjmuje wnioski o świadczenie polskie i amerykańskie, a następnie przekazuje do SSA w Baltimore, gdzie rozpatrywany jest wniosek o świadczenie amerykańskie. Natomiast wniosek o świadczenie z polskiego ZUS przekazuje do I Oddziału ZUS w Warszawie.