Skromne wyrównanie emerytur czerwcowych. Rząd zaskakuje decyzją

Problem emerytur czerwcowych

Problem dotyczy osób, które otrzymały emerytury lub renty rodzinnej w czerwcu w latach 2009-2019. W tym okresie obowiązywały mniej korzystne zasady waloryzacji niż te, które wprowadzono od 2020 r. Mimo zmian w przepisach w latach 2020-2021, poprawiających sytuację emerytów przechodzących na świadczenia w czerwcu 2020 r. i później, wcześniejsi świadczeniobiorcy czuli się pominięci i niesprawiedliwie potraktowani.

Cel ustawy – wyrównanie szans i sprawiedliwe świadczenia

Projekt ustawy o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS) przyznanych w czerwcu w latach 2009-2019 oraz rent rodzinnych po ubezpieczonych, którym ustalono emerytury w czerwcu w tych samych latach, ma na celu wyrównanie tej niesprawiedliwości. Ustawa ma zapewnić, że osoby, które przeszły na emeryturę w czerwcu w latach 2009-2019, otrzymają świadczenia naliczone na bardziej korzystnych zasadach. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) z urzędu przeliczy emerytury i renty rodzinne ustalone w latach 2009-2019, stosując korzystniejsze zasady waloryzacji. Nowe świadczenia będą wypłacane od 1 stycznia 2026 r., a ich wysokość nie będzie mogła być niższa niż dotychczas.

Spór o wyrównanie świadczeń od 1 lipca 2025 r.

Do ostatniej chwili nie było pewne, czy świadczenia zostaną wypłacone z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r., ponieważ minister finansów, już po zatwierdzeniu projektu przez Stały Komitet Rady Ministrów w dniu 10 kwietnia br., zgłosił dodatkową uwagę dotyczącą rezygnacji z wyrównania świadczeń od tej daty. Resort rodziny nie przyjął jednak tej uwagi, argumentując, że jest ona sprzeczna z dotychczasowymi uzgodnieniami i mogłaby opóźnić lub utrudnić wdrożenie reformy. Ostatecznie, data wypłaty wyrównanych świadczeń została ustalona na 1 stycznia 2026 r.

"Zgodnie z przyjętym przez Radę Ministrów projektem ustawy ZUS ponownie obliczy wysokość emerytury/renty rodzinnej, ustalonej w czerwcu w latach 2009-2019, w dacie ustalenia tego świadczenia w latach 2009-2019, z zastosowaniem rozwiązania, że waloryzacji składek dokonuje się w taki sam sposób, jak przy ustalaniu wysokości emerytury w maju danego roku, jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego. Tak ustalona wysokość emerytury i renty rodzinnej podlegałaby następnie waloryzacji na zasadach, jakie obowiązywały po dniu przyznania emerytury lub renty rodzinnej. Emerytura lub renta rodzinna w nowej wysokości, uwzględniającej wyżej opisane obliczenie przysługiwałaby od dnia wejścia w życie ustawy, tj. od dnia 1 stycznia 2026 r. W trosce o zabezpieczenie interesów osób uprawnionych zdecydowano, że ustalenie nowej wysokości świadczeń nastąpi z urzędu oraz, że tak ustalona emerytura lub renta rodzinna nie może być niższa niż dotychczas wypłacana. Zgodnie z decyzją Rady Ministrów z dnia 8 lipca 2025 r. projekt nie przewiduje wyrównań za okresy wsteczne" - wyjaśnia nam Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Co to oznacza dla emerytów?

Przyjęcie ustawy to ważny krok w kierunku sprawiedliwego traktowania emerytów, którzy przeszli na świadczenia w czerwcu w latach 2009-2019. Dzięki przeliczeniu emerytur i rent rodzinnych na korzystniejszych zasadach, świadczeniobiorcy mogą liczyć na wyższe wypłaty od 1 stycznia 2026 r. Ustawa naprawia błąd z przeszłości i zapewnia, że emeryci otrzymają należne im świadczenia.

Z szacunków resoru rodziny wynika, że przeliczone zostaną świadczenia ok. 103 tys. osób. Przeciętna podwyżka świadczenia to ok. 220 zł. Roczny koszt wprowadzenia zmian wyniesie ok. 280 mln zł, z tendencją malejącą w kolejnych latach. „Ustawa nie przewiduje wyrównania za lata wcześniejsze, ponieważ świadczenia były obliczone zgodnie z obowiązującym wówczas prawem” – zaznacza ministerstwo.