Fundusze bez barier

Nieraz zdarzało ci się szukać szkolenia zawodowego czy kursu angielskiego. Okazywało się, że nie możesz skorzystać, bo nauka odbywa się na piętrze budynku, a ty bez windy się tam nie dostaniesz. Jeśli jednak organizator korzysta z Funduszy Europejskich, taki zawód cię nie spotka.

SKORZYSTAJ, MASZ PRAWO

Każdy, kto realizuje projekt unijny, musi się stosować do wytycznych, które określają, jakie warunki należy spełnić, by wśród uczestników mogły się znaleźć osoby z niepełnosprawnością. I tak na przykład, gdy realizowane jest jakieś szkolenie, organizator musi zadbać o to, by skorzystać z niego mogła osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim, niewidoma czy niesłysząca. Nie możesz mieć więc kłopotów z dotarciem na miejsce. Jeśli będziecie na kursie korzystać z komputerów, ten dla ciebie powinien być odpowiednio przygotowany do twojej niepełnosprawności. Zainstalowane na nim specjalistyczne oprogramowanie pozwoli na zwiększenie wielkości czcionki czy odpowiednie ustawienie kontrastu. Może być też wyposażony w syntezator mowy. Będziesz mógł korzystać z odpowiedniej drukarki, np. drukującej alfabetem Braille'a. Organizator kursu powinien pomyśleć o systemie wzmacniającym dźwięk np. pętli indukcyjnej czy tłumaczu języka migowego. Wszystkie te zasady zostały dokładnie opisane na stronie: www.power.gov.pl/dostępność. O ciekawe projekty z unijnym dofinansowaniem w twojej okolicy możesz pytać w urzędzie pracy, urzędzie marszałkowskim, a także w Punkcie Informacyjnym Funduszy Europejskich.

PRACA, EDUKACJA, UCIECZKA PRZED UBÓSTWEM

Wśród projektów, z których możesz skorzystać lub o finansowanie których możesz się starać, są również te przygotowane z myślą o osobach z niepełnosprawnością. Ich głównym celem jest pomoc w znalezieniu pracy, a więc m.in. poradnictwo zawodowe, pośrednictwo pracy, szkolenia i staże, zatrudnienie subsydiowane (koszty zatrudnienia pracownika pokrywane są z Funduszy Europejskich) i wspomagane (osobom z niepełnosprawnością towarzyszą trenerzy pracy). Drugą ważną grupą są projekty poświęcone edukacji, zdobywaniu umiejętności, przekwalifikowaniu i uczeniu się przez całe życie. Osoby z niepełnosprawnością są niejednokrotnie zagrożone ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Niepełnosprawność nie pozwala im na zdobycie odpowiedniego wykształcenia lub pracy, np. ze względu na problemy z poruszaniem się czy komunikowaniem się. Projekty realizowane dzięki pieniądzom z Funduszy Europejskich mają tę sytuację zmienić. Stowarzyszenie Rodziców i Przyjaciół Osób Niepełnosprawnych „Radość" z Dębicy organizowało projekt dotykający wszystkich tych obszarów. Przedsięwzięcie obejmowało utworzenie Ośrodka Promocji Aktywności Zawodowej i Społecznej dla 20 osób z niepełnosprawnościami, zorganizowanie domowego wsparcia indywidualnego dla 10 osób i program szkoleniowo – doradczy dla 20 osób. W ramach tego programu wolontariusze zajmowali się osobami ze znacznym stopniem niepełnosprawności, a w tym czasie ich opiekunowie mieli czas dla siebie. Mogli pójść po zakupy, do fryzjera, lekarza czy po prostu odpocząć. Czyli to, na co sobie nigdy nie mogli pozwolić. Dla wielu osób zorganizowano grupową terapię zajęciową, rehabilitację, różne zajęcia i terapie specjalistyczne. 20 osób przeszło rozmaite szkolenia przygotowujące do pracy. – Aż połowa z nich znalazła stałą pracę! Efekt przerósł nasze oczekiwania – cieszy się Paweł Moraczyński, wiceprezes Stowarzyszenia.

– Niekiedy wystarczyło, że mogli wyrwać się z domu. Nauczyli się korzystać z transportu publicznego, zdobyli dzięki nam zawód. Dwie osoby pracują jako kierowcy. Są stolarze, pomocnik budowlany, kilka osób zajęło się rękodziełem artystycznym, jedna osoba pracuje przy komputerze, jedna w klubie bilardowym. Ci, którzy nie znaleźli pracy, trafili do warsztatów terapii zajęciowej. Projekt się skończył, ale nikt nie siedzi opuszczony w domu – wymienia z satysfakcją. Stowarzyszenie pisze kolejne wnioski. Dostało właśnie dotację na zorganizowanie przedszkola dla dzieci ze znaczną niepełnosprawnością.

PRACA JAK TERAPIA

Praca dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności jest sposobem zarabiania na życie, ale również terapią. Bardzo cenną, bo dającą wiarę w siebie, doświadczenie i życiowe umiejętności. Dzięki finansowanemu z Funduszy Europejskich projektowi „Pomocna Dłoń" 16 osób z zespołem Downa w wieku 20–30 lat pracowało w domach spokojnej starości. To podopieczni Stowarzyszenia „Bardziej Kochani". Sprawdzili się w tej pracy doskonale, bo wykorzystano ich mocne strony – przewidywalność działań, spokój, systematyczność, a przede wszystkim empatię. Osoby z upośledzeniem umysłowym doskonale wiedzą, czy ktoś jest smutny, czy wesoły, czy jest mu dobrze, czy źle. Potrafią współodczuwać i pocieszać. Pracowały w czteroosobowych zespołach pod opieką trenerów pracy i mentorów (pracowników domów spokojnej starości).

– Pełniły funkcje opiekuńcze, jak pchanie wózka inwalidzkiego, wyjście na spacer, pomoc w przemieszczaniu się. W jednym z tych domów mieszkały osoby z chorobą Alzheimera, z bardzo słabym kontaktem. Nasi podopieczni karmili je i po prostu im towarzyszyli, trzymali za rękę – mówi prof. Elżbieta Zakrzewska-Manterys, koordynatorka projektu. – Wiele się nauczyli, a osoby starsze i ich rodziny bardzo pozytywnie reagowały – dodaje.

OCENY BĘDĄ LEPSZE

MARTA PIĘTKA, ekspert w dziedzinie Funduszy Europejskich

Jak pokazują wyniki badan, im większą jest bezpośrednia styczność z problemem niepełnosprawności, tym bardziej negatywnie oceniane jest dostosowanie i dostępność wsparcia Funduszy Europejskich. Na szczęście, planując Fundusze Europejskie na lata 2014–2020, wyciągnięto wnioski z poprzedniego okresu, tj. 2007–2013. Warto podkreślić, ze projekty finansowane w ramach Funduszy Europejskich na lata 2014– 2020, w odróżnieniu od lat 2007–13, przewidują zdecydowanie więcej rozwiązań, które maja pomóc osobom niepełnosprawnym w dostępie do projektów. Mowa tutaj o całym zestawie przewidzianym w tzw. mechanizmie racjonalnych usprawnień, w ramach którego każdy podmiot realizujący projekt może dodatkowo przeznaczyć 12 tys. zł na dostosowanie pomocy do specyficznych potrzeb osoby niepełnosprawnej.