- Analiza case study McDonald's ujawnia, jak zamknięty łańcuch dostaw przekształca odpad w zasób, budując realną przewagę konkurencyjną
- Stworzenie własnego systemu recyklingu to kluczowy element strategii biznesowej firm dążących do optymalizacji procesów i zrównoważonego rozwoju
- Badania naukowe wskazują, że popularne opakowania 'eko' mogą generować ukryte koszty i stanowić kluczowy element zarządzania ryzykiem wizerunkowym
- Zrozumienie luk w ogólnokrajowym systemie gospodarki odpadami pozwala firmom tworzyć innowacyjne modele biznesowe oparte na obiegu zamkniętym
- Inwestycja w rozwiązania promujące redukcję odpadów u źródła stanowi najbardziej efektywną strategię biznesową w obliczu rosnących kosztów regulacyjnych
Jeden kubek, dwa systemy. Dlaczego McDonald's może, a Ty nie?
Jak segregować odpady? Kubek po kawie na wynos, choć wygląda jak zwykły papier, w rzeczywistości jest opakowaniem wielomateriałowym. Oznaczony kodem 81 C/PAP, składa się z papieru połączonego z cienką warstwą plastiku (polietylenu), która zapewnia mu wodoodporność. Ta konstrukcja sprawia, że kubek nie nadaje się do standardowego recyklingu papieru. Próba przetworzenia go razem z makulaturą przypominałaby próbę utkania czystej bawełny z materiału, w który na stałe wszyto syntetyczne nici. Zgodnie z ogólnopolskimi zasadami, takie odpady muszą trafiać do czarnego pojemnika na odpady zmieszane. Wrzucone do niebieskiego pojemnika na papier zanieczyszczają całą partię surowca. Podobny los czeka kubki ceramiczne, które, nawet potłuczone, ze względu na swój skład chemiczny i inną temperaturę topnienia niż szkło, również powinny lądować w odpadach zmieszanych.
Od tej ogólnej zasady istnieje jednak wyjątek, który pokazuje, jak biznes może tworzyć własne, zamknięte systemy recyklingu. W restauracjach McDonald's klienci są proszeni o wrzucanie zużytych kubków do pojemników na papier. Jest to możliwe dzięki współpracy sieci z toruńską firmą Miklan-Ryza, która opracowała technologię pozwalającą skutecznie oddzielić plastik od papieru i odzyskać cenne włókna celulozowe. Jak tłumaczy Anna Borys, dyrektorka ds. korporacyjnych w McDonald’s Polska, proces ten pozwala dać drugie życie nawet zabrudzonym opakowaniom. Z odzyskanego surowca produkowane są ręczniki papierowe i tacki na napoje, które wracają do restauracji. W ten sposób firma tworzy gospodarkę o obiegu zamkniętym, w której odpad staje się zasobem.
Pułapka „eko” kubka. Toksyczny kompromis, za który i tak płacisz
Choć inicjatywy takie jak ta w McDonald's są krokiem naprzód, coraz częściej podważa się postrzeganie papierowych kubków jako ekologicznej alternatywy dla plastiku. Badania naukowców z Uniwersytetu w Göteborgu wykazały, że mogą one uwalniać do środowiska toksyczne substancje chemiczne w stopniu porównywalnym do tradycyjnych kubków plastikowych. Problem nie omija również opakowań z powłoką z bioplastiku (PLA), który, mimo że jest promowany jako biodegradowalny, również wykazuje toksyczność. Co więcej, jego skuteczny rozkład wymaga specjalistycznych kompostowni przemysłowych. Ponieważ większość gmin w Polsce nie dysponuje taką infrastrukturą, kubki z PLA w praktyce i tak kończą swoją drogę w pojemniku na odpady zmieszane.
Na złożoność problemu nakładają się również zmiany w przepisach. Unijna dyrektywa SUP (dotycząca plastiku jednorazowego użytku) wprowadziła w Polsce obowiązkową opłatę, którą przedsiębiorcy doliczają do ceny napoju w takim kubku, aby zniechęcić konsumentów do ich używania. Jednocześnie system gospodarki odpadami się rozwija: od początku 2025 roku obowiązkowa jest segregacja tekstyliów, a od października tego samego roku działa system kaucyjny na butelki i puszki. Mimo to, wciąż brakuje ogólnokrajowego rozwiązania dla kubków wielomateriałowych, co pokazuje istotną lukę w systemie. Dlatego inicjatywy takie jak program „Mam swój kubek” w McDonald's, promujące korzystanie z własnych naczyń, wskazują na najprostsze i najskuteczniejsze rozwiązanie problemu: ograniczenie produkcji odpadów u źródła.
Podcasty
Playlisty tematyczne
