- Komornik może zająć część emerytury tylko na podstawie ważnego wyroku sądu, a ZUS automatycznie chroni kwotę wolną od potrąceń, waloryzowaną co roku.
- Maksymalne potrącenia to 25% emerytury dla zwykłych długów i do 60% dla alimentów, zawsze z zachowaniem kwoty wolnej, która wynosi od 322,66 zł do 1331,03 zł, w zależności od rodzaju długu.
- Komornik nie może zająć niektórych przedmiotów (np. ubrań, podstawowej żywności, sprzętu rehabilitacyjnego) ani dodatków do emerytur, takich jak 13. i 14. emerytura czy dodatek pielęgnacyjny.
- W przypadku niezgodnych z prawem działań komornika, możesz złożyć skargę do sądu za jego pośrednictwem w ciągu 7 dni od zdarzenia, pamiętając, że skarga nie wstrzymuje egzekucji.
Emeryci są łatwym celem dla komornika, bo ściągnięcie długu z ich świadczenia jest proste. Kiedy nie dają rady spłacać zobowiązań, sprawa trafia do sądu, a sąd wystawia nakaz zapłaty. Komornik nie może zająć emerytury, jeśli nie posiada ważnego wyroku sądu. Jeśli emeryt nie ureguluje swoich zobowiązań, komornik wysyła do ZUS wniosek o zajęcie emerytury. ZUS z kolei nalicza kwoty zajęcia i przekazuje je na rachunek komornika prowadzącego sprawę. Po ich odliczeniu pozostałe świadczenie jest przekazywane świadczeniobiorcy. Zajęciu komorniczemu podlegają także emerytury wypłacane przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) – w tym przypadku obowiązują takie same zasady jak przy zajęciu w ZUS.
Ile komornik może zabrać z emerytury i renty?
Komornik nie ma prawa zająć całej twojej emerytury. Przy ściąganiu pieniędzy z emerytur obowiązują dwa limity potrąceń:
- maksymalna dopuszczalna kwota potrącenia, którą stanowi odpowiedni procent kwoty świadczenia brutto - czyli, jaki procent emerytury może zabrać,
- kwota wolna od potrąceń – czyli, ile pieniędzy z emerytury musi ci zostać.
Ważne! Jeżeli po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego wysokość świadczenia jest niższa niż kwota świadczenia wolna od potrąceń i egzekucji, komornik nie może dokonywać żadnych potrąceń i egzekucji.
Ile maksymalnie może zająć komornik?
Komornik może zabrać maksymalnie 25% emerytury w przypadku zwykłych długów (kredyty, pożyczki, rachunki). Jeśli chodzi o alimenty, zajęcie wynosi do 60% świadczenia.
Emeryci chronieni przed komornikiem. Tego na pewno nie zabierze
Komornik nie ma prawa zabrać niektórych sprzętów. Są to m.in.:
- przedmioty niezbędne do codziennego funkcjonowania,
- rzeczy osobiste takie jak ubrania, które nie mają ponadprzeciętnej wartości rynkowej, pościel,
- podstawowe zapasy żywności,
- opał,
- sprzęty rehabilitacyjne lub inne konieczne ze względu na niepełnosprawność.
Kwota wolna od potrąceń z emerytury
Zgodnie z prawem, komornik nie może zająć całej kwoty emerytury czy renty, może jednak zmniejszyć twoje świadczenie (w zależności od rodzaju płatności). Dokonując zajęcia, zawsze musi pozostawić na koncie dłużnika kwotę wolną od potrąceń, czyli niezbędne minimum, które pozwoli mu spełniać podstawowe potrzeby życiowe. Zakład Ubezpieczeń Społecznych automatycznie, z urzędu, chroni tę część Twojej emerytury lub renty. Nie musisz składać żadnych wniosków ani dokumentów. Kwoty wolne od potrąceń są co roku w marcu waloryzowane na takich samych zasadach jak emerytury i renty.
Kwoty emerytur i rent wolnych od egzekucji i potrąceń do końca lutego 2026 wynoszą:
- 806,67 zł – gdy płacisz alimenty (lub należności z funduszu alimentacyjnego), . Dotyczy to: zaległych alimentów na dzieci lub byłego małżonka, zwrotu pieniędzy wypłaconych przez fundusz alimentacyjny, zaliczek alimentacyjnych,
- 1331,03 zł – przy egzekucji innych należności – kredytów, mandatów, zaległych rachunków, długów z kart kredytowych,
- 1064,84 zł – gdy zwracasz pieniądze ZUS-owi. Chodzi o: nadpłacone emerytury i renty, nienależnie pobrane świadczenia (np. 500+, dobry start, świadczenie rodzinne), zasiłki chorobowe wypłacone za okres, za który dostałeś emeryturę, nieopłacone składki na ZUS, zasiłki z pomocy społecznej za okres, kiedy miałeś emeryturę
- 322,66 zł – gdy płacisz za dom opieki.
Jak ZUS potrąca pieniądze?
Zanim ZUS zacznie cokolwiek potrącać, odlicza: składkę na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczkę na podatek dochodowy. Te odliczenia są zawsze na pierwszym miejscu i nie wliczają się do kwoty wolnej od potrąceń. Po odliczeniu składek i podatku ZUS patrzy, ile zostało z Twojego świadczenia. Jeśli zostało mniej niż kwota wolna (ta właściwa dla Twojej sytuacji) – żadnych potrąceń już nie będzie!
Jeśli po podatkach i składkach zostaje więcej niż kwota wolna, ZUS potrąca należności w takiej kolejności:
- Nienależnie wypłacone przez ZUS świadczenia
- Nieopłacone składki ZUS
- Alimenty
- Inne długi egzekwowane przez komornika
- Zwrot zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych
- Zwrot świadczeń z pomocy społecznej
- Opłaty za dom opieki
Ważne! Alimenty mają pierwszeństwo przed innymi długami! Jeśli komornik egzekwuje równocześnie alimenty i kredyt, najpierw ZUS pokryje alimenty.
Jeśli masz kilka emerytur – kwotę wolną liczy się od całości Twoich świadczeń, nie od każdego osobno.
Czy komornik może zająć 13. i 14. emeryturę? Świadczenia zwolnione z egzekucji komorniczej
Dodatki do emerytur, które są zwolnione z zajęcia komorniczego, obejmują m.in. trzynastą i czternastą emeryturę, dodatek pielęgnacyjny, dodatek dla sierot zupełnych i dodatek dla weterana poszkodowanego. Oprócz tego wolne od egzekucji są inne świadczenia socjalne i rodzinne, takie jak zasiłki rodzinne, zasiłek pielęgnacyjny, zasiłki z pomocy społecznej, czy świadczenia 500+.
Możesz złożyć skargę na komornika
Często działania komornika bywają niezgodne z prawem i jedyną szansą na zastopowanie komornika i cofnięcie jego działań jest właśnie skarga na jego czynności.
Skargę wnosisz do sądu za pośrednictwem zaskarżanego komornika, na urzędowym formularzu, który to druk komornik ma obowiązek doręczyć dłużnikowi. Komornik w terminie trzech dni od dnia otrzymania skargi powinien sporządzić uzasadnienie zaskarżonej czynności albo przyczyn jej zaniechania i przekazać je wraz ze skargą i aktami sprawy do właściwego sądu. Może też przyznać ci rację i uwzględnić skargę. Wówczas sąd nie będzie jej rozpoznawał, a ty nie ponosisz żadnych kosztów. Pamiętaj - wniesienie, skargi nie wstrzymuje ani postępowania egzekucyjnego, ani wykonania zaskarżonej czynności.
Polecany artykuł:
