- Aby otrzymać emeryturę rolniczą z KRUS, musisz mieć ukończone 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna) oraz opłacać składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe przez co najmniej 25 lat.
- Wysokość emerytury z KRUS zależy od długości okresów pracy w rolnictwie i opłacanych składek; od 1 marca 2025 r. minimalna emerytura rolnicza wyniesie 1970,60 zł brutto.
- Możesz pobierać dwie emerytury (z ZUS i KRUS) jednocześnie, jeśli spełniasz warunki dla obu świadczeń, m.in. 25 lat ubezpieczenia rolniczego i odpowiedni staż składkowy w ZUS.
- Osoby z krótszym niż 25 lat stażem rolniczym mogą otrzymać "zwiększenie rolne" do emerytury z ZUS, wynoszące 1% emerytury podstawowej za każdy rok opłacania składek w KRUS.
Emerytura rolnicza z KRUS
Podstawowym warunkiem ubiegania się o świadczenie z KRUS jest prowadzenie gospodarstwa rolnego oraz możliwość udokumentowania opłacania składek na ubezpieczenia społeczne rolników. Emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu (rolnikowi, domownikowi), który spełnia łącznie następujące warunki:
- osiągnął wiek emerytalny; wiek emerytalny kobiety wynosi 60 lat, a mężczyzny 65 lat;
- podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 25 lat.
Okres podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu to okres ubezpieczenia społecznego rolników począwszy od 1 stycznia 1991 r.
Do okresów podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, od których zależy prawo do emerytury rolniczej, osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r., zalicza się okresy:
- podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983-1990;
- prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16. roku życia, przed dniem 1 stycznia 1983 r.
Jak oblicza się wysokość emerytury rolniczej?
Emerytura rolnicza składa się z części składkowej i części uzupełniającej. Suma obu części stanowi pełną wysokość emerytury. Dla każdej z tych części ustala się wskaźnik wymiaru.
Wysokość emerytury rolniczej uzależniona jest od długości okresów pracy w gospodarstwie rolnym i opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników oraz wysokości opłaconych składek. Rolniczą emeryturę KRUS wypłaca w kwocie odpowiadającej iloczynowi aktualnej emerytury podstawowej i wskaźnika wymiaru, który jest obliczany indywidualnie dla każdego świadczeniobiorcy w oparciu o okresy pracy i opłacania składek. Im wyższa jest kwota emerytury podstawowej i dłuższy okres opłacania składek na ubezpieczenie społeczne - tym wyższa będzie kwota rolniczego świadczenia emerytalno-rentowego.
Ile wynosi emerytura rolnicza minimalna?
Od 1 marca 2025 roku do końca lutego 2026 roku najniższa emerytura rolnicza wynosi 1 878,91 zł brutto – tak samo jak najniższa emerytura z ZUS. Emerytura podstawowa, która służy do wyliczania emerytur rolniczych, wynosi 1 691,02 zł i stanowi 90 proc. minimalnej emerytury z ZUS.
Z założeń rządowych wynika, że od 1 marca 2025 roku emerytury i renty będą waloryzowane 4,88 proc. Najniższa emerytura wzrośnie do kwoty 1970,60 zł brutto. Z kolei emerytura podstawowa będzie wynosić ok. 1773,54 zł brutto. Ostateczne wskaźniki waloryzacji poznamy w lutym.
Czy można mieć dwie emerytury z KRUS i ZUS?
Prawo do dwóch emerytur, czyli emerytury zarówno z KRUS jaki i ZUS może uzyskać osoba urodzona po 31 grudnia 1948 r., po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego - 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn; jeżeli będzie legitymować się co najmniej 25-letnim okresem podlegania wyłącznie rolniczemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu oraz spełni warunki do emerytury z ZUS. Każda z instytucji wypłaca świadczenie niezależnie od siebie.
Podstawowym warunkiem, który musi być spełniony, aby można było ubiegać się o wypłatę emerytury z ZUS-u i KRUS-u jednocześnie, jest więc posiadanie odpowiednich okresów składkowych zarówno w ZUS-ie, jak i KRUS-ie.
Pamiętaj, że brak chociażby jednego okresu składkowego skutecznie uniemożliwi przyznanie emerytury. Wniosek o wypłatę emerytury z KRUS-u może być złożony tylko wtedy, gdy ubiegający się o to świadczenie był ubezpieczony w KRUS-ie przez co najmniej 25 lat (w innym wypadku, wnioski są automatycznie odrzucane).
Ważne! Senior, który pobiera emerytury z ZUS i KRUS otrzyma jedną trzynastkę i jedną czternastkę
Wybór pomiędzy emeryturą z ZUS a KRUS
Zbieg prawa do emerytury z KRUS-u i ZUS-u powoduje konieczność podjęcia decyzji, skąd wypłacane będzie świadczenie. Oczywiście nie dotyczy sytuacji, gdy mamy prawo do dwóch emerytur jednocześnie. Ubezpieczony ma pełne prawo wybrać tę emeryturę, która będzie mu najbardziej odpowiadała. W każdym wypadku należy jednak spełniać przesłanki ustawowe do otrzymania emerytury – osiągnąć odpowiedni wiek i udowodnić posiadanie odpowiednich okresów składkowych.
Kluczowe jest posiadanie odpowiednich okresów składkowych w obu systemach ubezpieczeniowych. Każda z instytucji – ZUS i KRUS – wypłaca przyznane przez siebie świadczenie emerytalne niezależnie od drugiej.
Ważne! Przy ustalaniu prawa do emerytury powszechnej z ZUS nie uwzględnia się okresu ubezpieczenia z tytułu działalności rolniczej. Dzięki temu możliwe jest pobieranie obu świadczeń jednocześnie.
Czy ZUS dolicza KRUS do emerytury? Zwiększenie rolne w ZUS
Nie każdy, kto pracował w rolnictwie, może liczyć na pełną emeryturę z KRUS. Osoby, które odprowadzały składki do KRUS krócej niż przez 25 lat, mogą jednak skorzystać ze zwiększenia rolnego swojej emerytury z ZUS. Dodatek rolny do emerytury ZUS przysługuje osobom, które:
- mają prawo do emerytury z ZUS,
- odprowadzały składki do KRUS przez okres krótszy niż 25 lat,
- nie uzyskały prawa do emerytury rolniczej,
- pracowały na rzecz gospodarstwa rolnego jako domownicy.
Jak obliczyć wysokość dodatku rolnego?
Emeryturę podstawową zwiększa się o 1 procent emerytury podstawowej za każdy rok opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Przy obecnej wysokości emerytury podstawowej wynoszącej 1 691,02 zł, każdy rok pracy w rolnictwie daje prawo do dodatku w wysokości około 17 zł miesięcznie.
Jakie dokumenty są potrzebne do uzyskania podwójnej emerytury?
Do wniosku o emeryturę z KRUS należy dołączyć:
- dokumenty potwierdzające prowadzenie gospodarstwa rolnego
- zaświadczenia o opłacanych składkach na ubezpieczenie społeczne rolników
- dokumenty potwierdzające okresy pracy w gospodarstwie rolnym
Do wniosku o zwiększenie rolne w ZUS:
- wniosek o zwiększenie rolne (dostępny w ZUS)
- zaświadczenie z KRUS potwierdzające okres płacenia składek
- dokumenty potwierdzające cały okres składkowy KRUS.
Trzeba zaznaczyć, że nie można uzupełnić stażu pracy o okresy, w których pracowano na gospodarstwie rolnym, ale nie opłacano składek.
Ważne! Do dodatku rolnego do emerytury ZUS nie mają prawa osoby, które podejmowały jedynie prace sezonowe czy dorywcze w danym gospodarstwie. Dodatek nie będzie przysługiwał również wówczas, gdy dana osoba mieszkała poza gospodarstwem przez sporą część roku. Oznacza to, że o dodatek rolny do emerytury z ZUS mogą się ubiegać jedynie ci, którzy pracowali na rzecz gospodarstwa rolnego, będąc jednocześnie jego domownikiem.
