Barbórka pod znakiem zapytania. Górnicy w szoku, a to dopiero początek problemów

• Jastrzębska Spółka Węglowa odnotowała gigantyczną stratę i planuje drastyczne cięcia, w tym w kosztach pracowniczych.
• Zarząd JSW nie gwarantuje wypłaty tegorocznej Barbórki, powołując się na bardzo trudną sytuację finansową spółki.
• Spółka zmaga się z niskimi cenami węgla, wysokimi kosztami wydobycia oraz błędami w zarządzaniu i inwestycjach.
• Jakie konkretne kroki podejmie JSW, by wyjść z kryzysu i czy uda jej się odzyskać stabilność finansową?

Pierwsza połowa bieżącego roku przyniosła JSW oszałamiającą stratę netto w wysokości 2,075 mld zł. Jednocześnie spółka odnotowała spadek przychodów, co tylko pogłębia niepokój. W odpowiedzi na te alarmujące dane, zarząd wprowadza drastyczny program oszczędnościowy, który nie ominie nawet kosztów pracowniczych. Najbardziej niepokojący sygnał płynie jednak w sprawie Barbórki. Bogusław Oleksy, p.o. prezesa JSW, w wywiadzie dla portalu energetyka24.pl, otwarcie przyznał, że wypłata tegorocznej nagrody jest niepewna.

Barbórka zagrożona? Zarząd nie daje gwarancji

- Jeśli chodzi o Barbórkę, na ten moment nie możemy potwierdzić jej wypłaty. To wyraźny sygnał, że sytuacja finansowa JSW jest bardzo trudna i wymaga pilnych zmian – stwierdził prezes spółki.  Jak wyjaśnia, głównym problemem są niekonkurencyjne koszty wydobycia. JSW musi działać szybko, aby dostosować się do realiów rynkowych, a to oznacza bolesne decyzje.

- Jastrzębska Spółka Węglowa pracuje nad szerokim pakietem działań obejmujących m.in. ograniczenie kosztów produkcji oraz kosztów pracowniczych, które w ostatnich latach znacząco wzrosły. Dziś nasze koszty odbiegają od rynkowych i muszą zostać obniżone - dodaje.

Co doprowadziło JSW na skraj przepaści?

Kryzys w JSW to efekt splotu wielu niekorzystnych czynników, zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Zewnętrzne to przede wszystkim niskie ceny węgla koksowego na rynkach światowych oraz umocnienie się złotego. Dodatkowym ciosem była tzw. składka solidarnościowa w wysokości 1,6 mld zł, którą JSW jako jedyna firma w Polsce musiała zapłacić w latach 2022-2023. Zarząd złożył już wniosek o zwrot tych pieniędzy, ale ich odzyskanie to długa droga.

Prezes Oleksy wskazuje również na wewnętrzne błędy, które przyczyniły się do obecnej sytuacji. Wśród nich wymienia podwyżki przyznane w momencie, gdy dekoniunktura na rynku była już widoczna. Sytuację komplikują również dziesięcioletnie gwarancje zatrudnienia dla pracowników, których wypowiedzenie wiązałoby się z wypłatą wysokich rekompensat.

Analiza sytuacji w spółce ujawniła również poważne błędy w realizowanych inwestycjach. W opinii prezesa, JSW popełniła także kosztowne błędy w inwestycjach, których budżety wzrosły niemal dwukrotnie, a projekty wciąż nie zostały zakończone. Wśród nich wymienia się budowę elektrociepłowni Radlin oraz baterii koksowniczej w Koksowni Przyjaźń.

Plan naprawczy JSW. Gdzie spółka szuka oszczędności?

Zarząd podkreśla, że celem nie jest odbieranie przywilejów, lecz dostosowanie kosztów do realiów rynkowych. Jedną z propozycji jest powrót do standardowego poziomu 80 proc. wynagrodzenia w okresie choroby. -Nie chcemy ograniczać wynagrodzeń ani odbierać pracownikom przywilejów, ale przy obecnym poziomie kosztów spółki, nie stać nas na ich utrzymanie w dotychczasowej wysokości –  wyjaśnia Oleksy, cytowany przez portal. 

Oprócz cięć w kosztach osobowych, spółka szuka optymalizacji w kosztach materiałowych i energetycznych. Planowane jest także zwiększenie niezależności energetycznej, m.in. poprzez rozwój produkcji energii z metanu na własne potrzeby.

Strategiczne znaczenie JSW a przyszłość spółki

Kryzys finansowy w JSW to nie tylko problem ekonomiczny, ale również kwestia bezpieczeństwa energetycznego. Węgiel koksowy, produkowany przez JSW, ma status surowca krytycznego dla Unii Europejskiej, a Polska jest jego czołowym producentem. Przywrócenie konkurencyjności JSW jest kluczowe nie tylko dla jej przetrwania, ale także dla zabezpieczenia strategicznych interesów Polski i Europy. Działalność spółki może w przyszłości wesprzeć unijny mechanizm opłaty granicznej CBAM, który od 2026 r. ma chronić europejski rynek stalowy. Czy JSW zdoła wyjść z kryzysu i odzyskać swoją pozycję? Czas pokaże.