Ile możesz dorobić do emerytury w 2024?

Spis treści

1. Kogo nie dotyczą limity?
2. Kogo obowiązują limity?
3. Limity dorabiania
4. Zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia

Kogo nie dotyczą limity?

Emeryci pobierający emeryturę właściwą, którzy przekroczyli powszechny wiek emerytalny, wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, mogą dorabiać do świadczenia bez ograniczeń, a ich emerytura nie zostanie ani ograniczona, ani zawieszona.

Limity dorabiania nie dotyczą:

• osób, które mają prawo do emerytury oraz ukończyły powszechny wiek emerytalny. Wyjątek od tej zasady stanowią ci emeryci, którym ZUS podwyższył wyliczoną emeryturę do kwoty świadczenia minimalnego, czyli do 1588,44 zł brutto. Jeżeli ich przychód z tytułu pracy przekroczy wysokość kwoty podwyższenia do minimalnej emerytury, ich emerytura będzie wypłacana bez dopłaty do minimum,
• osób mających prawo do emerytury częściowej,
• osób mających prawo do renty inwalidy wojennego, z tytułu pobytu w obozie i w miejscach odosobnienia lub renty rodzinnej po tych inwalidach.

Uwaga! Jeżeli ktoś pobiera rentę rodzinną, która jest kwotowo korzystniejsza od ustalonej emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego – może zarobkować bez ograniczeń.

Kogo obowiązują limity?

Limity dorabiania na emeryturze dotyczą wszystkich emerytów i rencistów, którzy pobierają wcześniejszą emeryturę i nie osiągnęli powszechnego wieku emerytalnego, czyli 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Limity te mają na celu zapobieganie nadmiernemu obniżeniu wysokości emerytury lub renty.

Po przekroczeniu limitów dorabiania ZUS może zmniejszyć lub zawiesić świadczenie: 

• emeryturę,
• emeryturę pomostową,
• nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,
• rentę z tytułu niezdolności do pracy,
• rentę rodzinną.

ZUS może zawiesić lub zmniejszyć świadczenia (emerytury lub renty) w przypadku osiągania na emeryturze bądź rencie dodatkowych przychodów z:

• pracy na podstawie stosunku pracy,
• pracy na podstawie umowy zlecenia i umowy agencyjnej oraz współpracy przy jednej z tych umów.

Limity dorabiania

Zmniejszenie emerytury lub renty następuje w razie osiągania przychodu brutto przekraczającego 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Zawieszenie emerytury lub renty następuje w razie osiągania przychodu brutto większego niż 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu.

W przypadku zawieszenia emerytury lub renty, świadczenie jest wypłacane ponownie, gdy łączny przychód z pracy spadnie poniżej limitu 130% przeciętnego wynagrodzenia.

Osoby pobierające wcześniejszą emeryturę, rentę rodzinną lub rentę z tytułu niezdolności do pracy mogą dorobić do pobieranego świadczenia. Mówią o tym przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 1998 roku (Dz.U. nr 162 poz. 1118). Kwota dodatkowego dochodu jest jednak ograniczona i uzależniona od wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w Polsce. 

Zgodnie z komunikatem GUS przeciętne wynagrodzenie w Polsce w trzecim kwartale 2023 roku wyniosło 7194,95 zł brutto. Stąd prezes ZUS wydał 13 listopada komunikat w sprawie granicznych kwot przychodu stosowanych przy zawieszaniu albo zmniejszaniu emerytur i rent. Od 1 grudnia 2023 roku do 28 lutego 2024 roku limity dorabiania na emeryturze wynoszą:

• 4987 zł brutto miesięcznie - bez zmniejszenia emerytury lub renty,
• 9261,60 zł brutto miesięcznie - z częściowym zmniejszeniem emerytury lub renty,
• 13536 zł brutto miesięcznie - z pełnym zmniejszeniem emerytury lub renty.

Od 1 września do 30 listopada 2023 r. emeryci, którzy nie osiągnęli powszechnego wieku emerytalnego, mogli dorobić 4904,10 zł brutto, od 1 grudnia 2023 limit wzrósł o 132,37 zł. Obecny limit jest wyższy od poprzedniego, ponieważ wzrosły wynagrodzenia, od których jest uzależniony.

Zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia

Zarabiając do 5036,47 zł brutto miesięcznie dorabiający do emerytury lub renty nie narazi się na ryzyko utraty części swojego świadczenia. Jeżeli jednak emeryt zarobi 130 proc. miesięcznego wynagrodzenia, czyli 9353,50 zł, całe jego świadczenie zostanie mu odebrane. A co stanie się, jeśli przekroczy próg 70 procent? W przypadku przekroczenia 70 proc. średniego miesięcznego wynagrodzenia, emeryt straci:

• 794,35 zł w przypadku emerytur i rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
• 595,80 zł w przypadku pobierania renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
• 675,24 zł gdy pobiera rentę rodzinną dla jednej osoby.

Uwaga! Emeryci i renciści, którzy dorabiają do swojej emerytury lub renty, mają obowiązek informowania o tym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Informację o dodatkowych przychodach należy złożyć w ZUS w terminie 30 dni od dnia, w którym osiągnął się przychód.