Przejście na emeryturę i dorabianie. Co się bardziej opłaca? Kiedy ZUS zawiesi wypłatę emerytury?

Spis treści

1. Od czego zależy wysokość emerytury?
2. Jak wyliczana jest emerytura
3. Osiągasz wiek emerytalny i co dalej?
4. A może pobierać i pensję, i emeryturę?

Czy dalsza praca z zawieszeniem pobierania emerytury, a więc wydłużanie swojego okresu składkowego, jest opłacalne? Każdy dodatkowo przepracowany rok może podwyższyć przyszłe świadczenie nawet o 15 procent.

Najwięcej można zyskać na waloryzacji posiadanego (zgromadzonego w ZUS) kapitału, a w dużej mierze wysokość emerytury zależy od momentu przejścia na nią: im później, tym lepiej. Opóźniając moment przejścia na emeryturę, podwyższa się ją.

Od czego zależy wysokość emerytury?

Wysokość emerytury w Polsce w 2023 roku zależy od następujących czynników:

Wiek emerytalny - w Polsce wynosi on 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.

• Staż pracy - im dłuższy staż pracy, tym wyższa emerytura.
• Wynagrodzenie - im wyższe wynagrodzenie, tym wyższa emerytura.
• Waloryzacja - emerytury są waloryzowane co roku, w oparciu o wskaźnik inflacji i wzrostu gospodarczego.

Dodatkowo, na wysokość emerytury mogą wpływać również inne czynniki, takie jak:

• Wymiar czasu pracy - emerytura jest wyższa, jeśli pracownik pracował w pełnym wymiarze czasu pracy
• Przekwalifikowanie - emerytura jest wyższa, jeśli pracownik przeszedł przekwalifikowanie i wykonywał pracę o wyższym poziomie kwalifikacji.
• Opieka nad dzieckiem - emerytura jest wyższa, jeśli pracownik wykonywał pracę zawodową i opiekował się dzieckiem do ukończenia przez nie 18 roku życia.

W 2023 roku wysokość najniższej emerytury wynosi 1588,44 zł brutto. Średnia emerytura wynosi 3482,63 zł brutto.

Jak wyliczana jest emerytura

W wyliczeniu kwoty emerytury ZUS uwzględnia wielkość zgromadzonego kapitału oraz ile pozostaje nam jeszcze lat życia po przejściu na emeryturę. Według GUS średnia prognozowana długość życia w Polsce (współczynniki obowiązujące od 1 kwietnia 2022 r. do 31 marca 2023 r.) wyniosła dla kobiet (60-latek) 238,9 miesięcy (niespełna 20 lat), a dla mężczyzn (65-latków) 196,2 miesięcy (16 lat i 4 miesiące). Dokładny wskaźnik jest co roku aktualizowany. GUS ogłosi nowe dane dotyczące średniej prognozowanej długości życia już 1 kwietnia br.

Dlatego, jeśli przyjmiemy, że kobieta po osiągnięciu wieku emerytalnego zgromadziła na swoim koncie emerytalnym kapitał w wysokości 500.000 zł, to zostaje on podzielony przez statystycznych 239 miesięcy. Otrzyma zatem emeryturę w wysokości 2.092,05 zł brutto. W przypadku mężczyzny, zgromadzony kapitał w tej samej kwocie 500.000 zł zostaje podzielony przez 196 miesięcy. Świadczenie emerytalne mężczyzny wyniesie 2.551,02 zł brutto. Różnica wynikająca z innego współczynnika przeżycia wynosi 458,97 zł na korzyść mężczyzny.

Uwaga! Przejście na emeryturę po osiągnięciu prawa do niej, nie jest twoim obowiązkiem, ale prawem. Pracownik nie musi przejść na emeryturę wraz z ukończeniem konkretnej liczby lat.

Osiągasz wiek emerytalny i co dalej?

Zatrudnione osoby, które osiągnęły wiek emerytalny, mogą dalej pracować na takich samych zasadach jak dotychczas. Pracodawca nie może obniżyć im pensji lub wymiaru czasu pracy.

Po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego masz 3 wyjścia:

1. Rozwiązać stosunek pracy i złożyć wniosek o emeryturę;
2. Rozwiązać stosunek pracy, złożyć wniosek o emeryturę, a następnie zatrudnić się ponownie u dotychczasowego lub innego pracodawcy;
3. Nie rozwiązywać stosunku pracy i nie składać wniosku o emeryturę, ale kontynuować zatrudnienie.

Osoby, które po ukończeniu 60 lat (kobiety) i 65 lat (mężczyźni) decydują się dalej pracować i czasowo rezygnują z pobierania świadczenia emerytalnego z ZUS-u, mogą liczyć nie tylko na większą emeryturę ze względu na dłuższy okres składkowy. Mogą też korzystać z ulgi dla pracujących emerytów PIT-0: nie płacić podatku do kwoty 115 528 zł (30 000 zł kwoty wolnej + 85 528 zł ulgi).

Eksperci są zdania, że najlepszym wyjściem jest jak najdłuższe opóźnienie przejścia na emeryturę. Każdy rok pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego bez pobierania emerytury może zwiększyć emeryturę o kilkanaście procent. Pracując dłużej o 7 lat, można nawet podwoić swoje świadczenie.

A może pobierać i pensję, i emeryturę?

Na pewno powinny to wziąć pod uwagę osoby mające długi zaciągnięte na wysoki procent. Może być bowiem korzystniejsze szybsze spłacenie takich zobowiązań dzięki co miesiąc wpłacanej na ich poczet emeryturze, niż dalsze przekraczanie terminów i horrendalne narastanie zadłużenia, które w przyszłości, nawet z nieco wyższej emerytury, trudno będzie spłacić.

A jaka decyzja jest lepsza zazwyczaj: pracować dalej, brać pensję i nie pobierać emerytury? A może pracować i korzystać z emerytury i pensji? To rozwiązanie pozornie świetne, bo pobiera się dwa świadczenia, jest korzystne jedynie w okresie kiedy się pracuje.

Pracownik ma prawo połączyć dochody uzyskiwane z wynagrodzenia za pracę razem ze świadczeniem emerytalnym. W takim przypadku zyskuje dodatkowe pieniądze.

Aby przejść na emeryturę, a następnie pobierać wynagrodzenie za pracę, należy uprzednio rozwiązać istniejący stosunek pracy. Przyszły emeryt w dniu składania wniosku o emeryturę musi być osobą bezrobotną. ZUS wymaga, aby pozostawanie bez pracy trwało co najmniej 1 dzień. Już na drugi dzień po wysłaniu wniosku do ZUS-u można ponownie zatrudnić się w firmie.

Uwaga! Na swoim koncie PUE masz kalkulator emerytalny, dzięki któremu możesz sprawdzić, jak według wyliczeń ZUS-u wzrasta kwota emerytury przy dłuższej pracy. Poza tym możesz porozmawiać na ten temat z doradcami emerytalnymi dostępnymi w każdym oddziale ZUS-u.