Jak wynika z komunikatu Biura Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 grudnia 2015 r., w 2015 r. wynagrodzenie sędziego zasiadającego w Trybunale Konstytucyjnym wynosiło 22 439,80 zł brutto. Sposób wyliczania wynagrodzenia sędziów Trybunału Konstytucyjnego reguluje ustawa z 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. z 2015 r. poz. 1064 ze zm.).
Zgodnie z art. 32 ustawy o TK czas pracy sędziów zasiadających w trybunale jest nienormowany. Udział w rozprawach sądowych stanowi tylko niewielki procent pełnionych przez nich obowiązków. Dodatkowo uczestniczą oni w naradach związanych ze składem orzekającym, gdzie występują w roli przewodniczących, sprawozdawców i członków składu oraz przygotowują projekty orzeczeń.
Każdy sędzia pracujący w Trybunale Konstytucyjnym ma prawo do zatrudnienia w pełnym wymiarze godzin na jednej uczelni wyższej, gdzie może wykonywać pracę naukowo-dydaktyczną, pod warunkiem, iż nie utrudnia mu to wywiązywania się ze swoich obowiązków w trybunale (art. 23 ust. 2 ustawy o TK). Nie powinien natomiast być zatrudniony na prywatnym uniwersytecie, na dwóch różnych uczelniach, ani w kancelarii prawnej.
Wynagrodzenie sędziego zasiadającego w TK oblicza się, mnożąc tzw. podstawę – kwotę przeciętnego wynagrodzenia w II kwartale roku poprzedniego, przez ustawowo określony mnożnik, który wynosi obecnie 5,0. Wysokość podstawy ogłasza Prezes GUS. W II kwartale 2015 r. przeciętne wynagrodzenie wyniosło 3854,88 zł, a w II 2014 r. - 3739,97 zł
Do wynagrodzenia sędziego wchodzącego w skład Trybynału Konstytucyjnego dochodzi uzależniona od stażu pracy tzw. wysługa lat. Wynosi ona maksymalnie 20 proc. wynagrodzenia. Ponadto prezes i wiceprezes TK mogą otrzymać tzw. dodatki funkcyjne – ich wartość oblicza się, mnożąc wysokość wspomnianej podstawy odpowiednio przez mnożnik 1,2 lub 0,8.
Przeczytaj także: Pracownicy sądów dostaną podwyżkę. Średnio po 350 zł na etat
Podobnie jak sędziowie Sądu Najwyższego, Sędziowie TK mogą otrzymywać nagrody jubileuszowe – pierwszą dostają po 20 latach pracy, a kolejne co 5 lat, aż do 45. jubileuszu pracy.
Z Komunikatu Biura Trybunału Konstytucyjnego opublikowanego 20 stycznia 2016 r. wynika, że w ubiegłym roku tzw. angażowe, czyli średnie wynagrodzenie pracownika Biura Trybunału Konstytucyjnego z pominięciem tzw. 13-tek i nagród jubileuszowych, wyniosło 6732,66 zł, natomiast po dodaniu nagród rocznych i jubileuszowych – 7392,26 złotych.
Sędziowie TK mają także prawo do ryczałtu samochodowego za korzystanie z prywatnego samochodu do celów służbowych (do 700 km miesięcznie). Ci, którzy mieszkają poza Warszawą, mogą ponadto pobierać dodatek z tytułu rozłąki z rodziną (przeciętnie 400 zł na miesiąc), otrzymać bezpłatne zakwaterowanie w stolicy oraz dostać zwrot kosztów przejazdu z miejsca zamieszkania do Warszawy i z powrotem.
W 2015 r. Biuro Trybunału Konstytucyjnego zatrudniało 136 osób, z czego 120 na etatach, w tym 34 pracowników ze stopniem naukowym doktora nauk prawnych. 53 pracowników wydelegowano do pracy związanej z działalnością orzeczniczą.
Uposażenie sędziego TK, który znajduje się w stanie spoczynku (jest na emeryturze) wynosi 75 proc. ostatnio pobieranego wynagrodzenia. Procentowo każdemu sędziemu w stanie spoczynku przysługuje taka sama, ustawowo określona kwota.
21 kwietnia 2016 r. w skład Trybunału Konstytucyjnego wchodziło 12 sędziów orzekających, trzech sędziów oczekujących na podjęcie obowiązków sędziowskich oraz trzech sędziów oczekujących na złożenie ślubowania.
Inaczej przedstawiają się zarobki sędziów zatrudnionych w sądach rejonowych, okręgowych i apelacyjnych, chociaż oblicza się je w podobny sposób co w przypadku TK. W 2013 r. Polacy zapytani przez Centrum Badania Opinii Społecznej o to, ile zarabia sędzia, odpowiadali, że 8000 złotych. Natomiast z raportu płacowego firmy Sedlak & Sedlak wynika, że minimalne wynagrodzenie sędziego w 2014 r. wynosiło niewiele ponad 6000 zł na rękę (7460 zł brutto).
Jak wyliczył Sedlak & Sedlak, wynagrodzenie całkowite co drugiego sędziego mieściło się w przedziale 7804 – 11 930 zł brutto. Co czwarty sędzia zarabiał poniżej 7804 zł brutto, a jeden na czterech – powyżej 11 930 zł brutto. Dla porównania, wynagrodzenie całkowite brutto co drugiego adwokata wynosiło od 4000 do 9880 złotych. 25 proc. adwokatów zarabiało poniżej 4000 zł brutto, a 25 proc. - powyżej 9800 zł brutto.
Najlepiej zarabiający sędzia w sądzie rejonowym dostawał 7359 zł netto (9031 zł brutto), najlepiej zarabiający sędzie w sądzie okręgowym – 8584 zł netto (10 549 zł brutto), a w sądzie apelacyjnym – 9488 zł netto (11 668 zł brutto). W sądzie tej instancji najniższe zarobki sędziego wyniosły 8088 zł netto (9934 zł brutto), w sądzie okręgowym – 6951 zł netto (8526 zł brutto), a w sądzie rejonowym 6046 zł netto (7460 zł brutto).
Do wyliczenia wynagrodzenia sędziego potrzebny jest iloczyn przeciętnego wynagrodzenia w II kw. poprzedniego roku oraz mnożnik dla danego stanowiska. Ponieważ jednak sędziowie nie muszą odprowadzać składek na ubezpieczenie społeczne (ZUS), ich zarobki netto są wyższe niż w przypadku chociażby umowy o pracę, podpisanej na tę samą kwotę brutto.
Może zainteresować cię także: Elżbieta II skończyła 90 lat! Ile wart jest jej majątek i ile kosztuje jej utrzymanie?
Jak zauważyła Maria Hajec z Sedlak & Sedlak, wysokość mnożnika jest uzależniona od rangi pełnionej przez sędziego funkcji i może wahać się od 2,05 do 3,23. Pracownicy sądów pierwszej instancji zarabiają mniej niż pracownicy sądów drugiej instancji, a sędziowie zatrudnieni w sądach rejonowych mniej niż sędziowie w sądach okręgowych. Najgorzej są płatne wakaty w sądach rejonowych. Zdecydowanie korzystniej przedstawiają się finanse sędziów zasiadających w Sądzie Najwyższym – naczelnym organie władzy sądowniczej w Polsce.
Maksymalne zarobki sędziów są regulowane prawnie w ustawie Prawo o ustroju sądów powszechnych. Drugim ważnym dokumentem regulującym działanie władzy sądowniczej w Polsce jest ustawa o Sądzie Najwyższym.
Oprócz wynagrodzenia zasadniczego, sędziemu przysługuje dodatek funkcyjny oraz dodatek za staż pracy – w 6. roku pracy wynosi on 5 proc., a z każdym następnym rokiem rośnie o kolejny 1 procent. Dodatek funkcyjny jest dużo wyższy niż dodatek za staż pracy. W przypadku pracowników sądów apelacyjnych i okręgowych może on nawet przekroczyć 100 proc. (maksymalnie 110 proc.) kwoty bazowej. W 2014 r. niektórzy sędziowie dostali nawet 4000 zł dodatku funkcyjnego, jak wynika z publikacji Sedlak & Sedlak.
Ponadto sędzia z 20-letnim stażem pracy może otrzymać tzw. gratyfikację jubileuszową – równowartość miesięcznego wynagrodzenia. Kolejne gratyfikacje są przyznawane co 5 lat. Maksymalna gratyfikacja jest przyznawana po 45 latach pracy. Jej wysokość czterokrotnie przewyższa wówczas wartość miesięcznego wynagrodzenia. W 2014 r. minister finansów zaproponował obniżkę sędziowskiej pensji, jednak wycofał się z tego projektu.
Jak podaje „Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2015", 31 grudnia 2014 r. w Polsce było 46 124 sędziów, 16 264 adwokatów, 6556 aplikantów i 18 zespołów adwokackich.
Źródła: wynagrodzenia.pl, ms.gov.pl, trybunal.gov.pl, stat.gov.pl