"Wieś w likwidacji" opiera się budowie CPK! Dramat garstki rolników broniących dobytku

Nowy Oryszew, nazywany już "wsią w likwidacji", staje się symbolem konfliktu wokół Centralnego Portu Komunikacyjnego - pisze "Onet". Z dawnej społeczności została garstka mieszkańców, a nad ich przyszłością wiszą widmo wywłaszczeń i przeciągające się negocjacje z rządową spółką.

CPK, żniwa ilustracja

i

Autor: Shutterstock, CPK/Mat.Prasowe
Super Biznes SE Google News
  • Wieś Nowy Oryszew pod Warszawą jest likwidowana pod budowę CPK, a większość mieszkańców już opuściła swoje domy.
  • Pięciu rolników z Nowego Oryszewa odmawia sprzedaży ziemi, mimo atrakcyjnych ofert CPK, i czeka na wywłaszczenie.
  • Trwają spory o kształt CPK między rządem a prezydentem, a także o wycenę gruntów pod inwestycje kolejowe.
  • Budowa lotniska CPK ruszy w 2026 roku, a Kolej Dużych Prędkości do Łodzi ma być gotowa do 2032 roku.

Wieś w likwidacji przez CPK

Budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego jest jednym z największych przedsięwzięć infrastrukturalnych w Polsce. Nowy prezydent Karol Nawrocki rozpoczął kadencję od ostrego sporu z rządem Donalda Tuska o kształt tej inwestycji. Prezydent domaga się realizacji w „tradycyjnej formie”, co miałoby oznaczać m.in. powrót do planu licznych „szprych kolejowych”, łączących się przy przyszłym lotnisku pod Baranowem. Rząd koncentruje się natomiast na Kolei Dużych Prędkości w układzie „Y”, prowadzącej z Warszawy przez Baranów do Łodzi, a dalej na Wrocław i Poznań.

W cieniu politycznych dyskusji rozgrywa się dramat lokalnych społeczności. W Nowym Oryszewie, położonym na styku gmin Wiskitki, Teresin i Baranów, większość mieszkańców już opuściła swoje domy - pisze "Onet". To właśnie tutaj – jak wynika z ustaleń – zostało zaledwie pięciu gospodarzy, którzy nadal nie podpisali umów z CPK.

Pięciu rolników przeciwko wywłaszczeniom

Jeszcze niedawno mieszkańcy Nowego Oryszewa świętowali 150-lecie istnienia swojej wsi. Dziś uroczystości takie już się nie odbędą – miejsce wkrótce zamieni się w lotnisko. W ostatnim jubileuszu uczestniczyła około setka osób, ale większość z nich odeszła w ramach Programu Dobrowolnych Nabyć (PDN).

– „Ja opuściłem moje gospodarstwo w kwietniu i w okolicach ostatniej majówki zrównali je z ziemią” – wspomina Sławomir Baczyński, dawny rolnik i przedsiębiorca z branży transportowej. Dziś mieszka pod Żyrardowem i dodaje: – „W Nowym Oryszewie nie ma już życia”.

Na miejscu pozostali gospodarze, którzy jasno deklarują: „będę siedział, aż mnie przyjdą wywłaszczyć”. To starsi rolnicy, związani z ziemią od pokoleń, niechętni do rozpoczynania wszystkiego od nowa.

Propozycje CPK 

Rządowa spółka zapewnia, że w ramach PDN oferuje atrakcyjne warunki. Jak wyjaśnia Weronika Rosińska z biura prasowego CPK, są to m.in. „dodatek 20 proc. do wartości rynkowej gruntu i 40 proc. dodatek do naniesień (budynków, nasadzeń) lub wartość odtworzeniowa bez uwzględnienia zużycia budynków”.

Obecnie w Nowym Oryszewie do przejęcia wskazano zabudowania na pięciu nieruchomościach – w trzech przypadkach negocjacje jeszcze trwają. Pozostałe działki, jak zapowiada Rosińska, zostaną objęte procedurą administracyjną prowadzoną przez Mazowiecki Urząd Wojewódzki.

Spór o inwestycje kolejowe

Trudne rozmowy toczą się także przy budowie odcinka Warszawa–Łódź, kluczowego dla Kolei Dużych Prędkości. Przykładem jest sprawa Marka Urbaniaka, właściciela „Szkółki Dużych Drzew” pod Brzezinami. – „Porozumienia z CPK nie mam. Bo spółka chce mi płacić za grunty z doprowadzonymi mediami, niezbędnymi dla wzrostu tysięcy moich drzew, jak za zwykłe grunty rolne” – twierdzi przedsiębiorca.

Według planów, szybka kolej z Warszawy do Łodzi, prowadząca do nowego portu, ma być ukończona do 2032 roku – wtedy ma zostać otwarty CPK. Natomiast sama budowa lotniska ruszy w 2026 roku, po zakończeniu trwających już od dwóch lat wyburzeń.

Pieniądze to nie wszystko - dr Sławomir Dudek
QUIZ PRL. Budujemy drugą Polskę! Czy pamiętasz wielkie budowy z czasów Edwarda Gierka?
Pytanie 1 z 15
W którym roku oficjalnie rozpoczęto budowę Huty Katowice, jednego z flagowych projektów Gierka?
QUIZ PRL. Budujemy drugą Polskę! Czy pamiętasz wielkie budowy z czasów Edwarda Gierka?

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki