Nieważne, czy to oszczędności życia okupione ciężką pracą i latami wyrzeczeń, czy też wygrana - chcemy, aby nasze pieniądze były bezpieczne i przyrastały na koncie. Gdy zaś bierzemy kredyt, chcemy mieć pewność, że podpisujemy umowę korzystną i bez ukrytych niespodzianek. Niestety, nie zawsze jest tak, jak sobie tego życzymy. Na szczęście z naszymi problemami nie zostajemy sami.
Spór można rozstrzygnąć
Zdarza się, że decyzja banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej jest w naszym odczuciu krzywdząca. Odmowa uznania reklamacji, bezpodstawne naliczenie odsetek lub kary albo usługa odbiegająca od tej, na którą zawarliśmy umowę, nie muszą kończyć się wcale naszą stratą. W sukurs przychodzi instytucja arbitrażu. Do Bankowego Arbitrażu Konsumenckiego należą banki - członkowie Związku Banków Polskich oraz część banków spółdzielczych niezrzeszonych w Związku. Istnieje również Spółdzielczy Arbitraż Konsumencki dla SKOK-ów działający przy Stowarzyszeniu Krzewienia Edukacji Finansowej. Zadaniem obu instytucji jest rozstrzyganie sporów między bankami lub kasami a ich klientami. Wniosek o arbitraż może złożyć tylko klient nieprowadzący działalności gospodarczej, gdy wyczerpie już wszystkie możliwości bezpośredniego załatwienia sprawy, a kwota sporna nie przekracza 8 tys. złotych.
Usługi pod specjalnym nadzorem
Dość często w mediach pojawiają się informacje o interwencjach Komisji Nadzoru Finansowego lub Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawach kontrowersyjnych produktów finansowych lub umów, które godzą w prawa klienta. KNF to podlegający bezpośrednio premierowi organ administracji państwowej, którego zadaniem jest sprawowanie ciągłego nadzoru nad rynkiem finansowym w Polsce. KNF ma uprawnienia do nadzoru m.in. podmiotów sektora bankowego, rynku kapitałowego, ubezpieczeniowego i emerytalnego oraz kas spółdzielczych. Z kolei UOKiK, również podlegający premierowi, to urząd antymonopolowy. Jego głównym zadaniem jest ochrona zdrowej rynkowej konkurencji oraz praw konsumentów. Prezes UOKiK ma kompetencje, by nałożyć karę pieniężną na firmę, a jego działania mają prowadzić do wyeliminowania z praktyki gospodarczej umów z klauzulami niedozwolonymi, które nie tylko są niekorzystne dla konsumenta, ale mogą być też niezgodne z prawem.
Wiedza chroni najlepiej
Nie ma lepszego sposobu na ustrzeżenie się przed ulokowaniem oszczędności w nieodpowiednim miejscu lub wzięcia niekorzystnej pożyczki niż znajomość swoich praw i ewentualnych niebezpieczeństw. Nie trzeba być omnibusem ani prawnikiem, bo istnieją bazy wiedzy napisane w przystępny i jasny sposób. Przykładowo w Internecie znajdziesz stronę www.zanim-podpiszesz.pl, a na niej zbiór niezbędnych informacji, słowniczek trudnych słów używanych w umowach, odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania czy kalkulator kosztu pożyczki. Dodatkowo zamieszczony jest tam wykaz najważniejszych kontaktów i linków do przydatnych stron internetowych.
Strona powstała jako narzędzie akcji społecznej współorganizowanej przez siedem instytucji publicznych: Bankowy Fundusz Gwarancyjny, Komisję Nadzoru Finansowego, Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Sprawiedliwości, Narodowy Bank Polski, Policję oraz Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a wszystko po to, by poprawić wiedzę ekonomiczną społeczeństwa, zachęcić do czytania ze zrozumieniem umów produktów finansowych oraz by zdrowy rozsądek i wiedza brały górę nad emocjami, gdy podejmujemy zobowiązania finansowe.
U nich szukaj pomocy i informacji
Komisja Nadzoru Finansowego - www.knf.gov.pl
Bankowy Fundusz Gwarancyjny - www.bfg.pl
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów - www.uokik.gov.pl
Miejscy lub powiatowi rzecznicy konsumentów -
www.uokik.gov.pl/rzecznicy_konsumentow.php
Kampania społeczna "Zanim podpiszesz" - www.zanim-podpiszesz.pl
Bankowy Arbitraż Konsumencki
- www.zbp.pl/dla-konsumentow/arbiter-bankowy/dzialalnosc
Spółdzielczy Arbitraż Konsumencki - www.skef.pl/arbitraz-sad-polubowny/spoldzielczy-arbitraz-konsumencki/
Nie stracisz pieniędzy!
- mówi Tomasz Obal, Bankowy Fundusz Gwarancyjny
W sytuacji gdy Komisja Nadzoru Finansowego wyda decyzję o zawieszeniu działalności banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej i ustanowieniu zarządu komisarycznego (w banku) lub zarządcy komisarycznego (w kasie), o ile nie zostali oni ustanowieni wcześniej, oraz wystąpi do sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości banku lub kasy, Bankowy Fundusz Gwarancyjny zapewnia deponentom zwrot 100 proc. ich środków do równowartości w złotych 100 tys. euro. Wypłata następuje w terminie 20 dni roboczych od dnia podjęcia decyzji przez KNF.
System gwarantowania depozytów chroni środki pieniężne zgromadzone na imiennych rachunkach bankowych. Gwarancjami objęte są także inne wierzytelności pieniężne wobec banku, wynikające z czynności bankowych (np. wierzytelności wynikające z polecenia przelewu lub emisji bankowych papierów wartościowych), o ile są potwierdzone dokumentami imiennymi. W przypadku kas gwarantowane są środki zgromadzone na rachunkach imiennych, z wyłączeniem środków wpłaconych tytułem udziałów i wkładów członkowskich. W kasach gwarantowane są także należności potwierdzone dokumentami imiennymi wynikające z przeprowadzanych przez kasy rozliczeń pieniężnych.
Należy jednak pamiętać, że w przypadku niektórych produktów oferowanych w placówkach banku lub kasy podmioty te jedynie pośredniczą w ich sprzedaży (np. jednostki funduszy inwestycyjnych lub polisy ubezpieczeniowe). Takie produkty nie są objęte systemem gwarantowania (stroną umowy nie jest ani bank, ani kasa). Banki i kasy mogą oferować także instrumenty łączące np. lokatę terminową oraz jednostki funduszy inwestycyjnych - wtedy gwarancjami chroniona jest tylko część lokacyjna produktu. Przy rachunku wspólnym każdemu ze współposiadaczy przysługuje odrębny limit gwarancyjny, a gwarancjami objęte są zarówno depozyty złotowe, jak i walutowe. Wypłata środków przez BFG następuje w złotych.
Planując powierzenie swoich pieniędzy instytucji finansowej, warto sprawdzić, czy znajduje się na liście banków lub kas, których depozyty są objęte gwarancjami BFG. Listę tę, jak również wiele innych informacji nt. systemu gwarantowania depozytów, można otrzymać, dzwoniąc na bezpłatną infolinię: 800 56 93 41.
Masz pytania dotyczące tematu, napisz:
"Super Express" ul. Dęblińska 6, 04-187 Warszawa, z dopiskiem: Przewodnik Finansowy II lub e-mail: [email protected]