Pieniądze zgromadzone na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym w razie śmierci członka OFE są dziedziczone. Jednak tylko wtedy, gdy właściciel konta nie przeszedł jeszcze na emeryturę, a jego świadczenie nie zostało wyliczone i wypłacone.
Do wypłaty pieniędzy z konta członka OFE mają prawo:
- małżonek - podział i sposób wypłaty jest uzależniony od tego, czy w trakcie członkostwa w OFE istniała małżeńska wspólność majątkowa,
- uposażeni (beneficjenci),
- spadkobiercy.
Jeśli członek OFE był kawalerem lub panną - wszystkie środki zgromadzone na rachunku emerytalnym są wypłacane w formie gotówkowej beneficjentom lub spadkobiercom.
Jeśli członek OFE był w związku małżeńskim i istniała wspólność majątkowa - pieniądze zgromadzone na koncie są dzielone w następujący sposób:
- 50 proc. środków jest wypłacane współmałżonkowi.
Najczęściej pieniądze są przekazywane na jego rachunek w otwartym funduszu emerytalnym. Jeśli małżonek nie posiada konta w OFE, fundusz, do którego należał zmarły, ma obowiązek otworzyć mu taki rachunek. Zgromadzone przez członka funduszu składki powiększają przyszłe świadczenie małżonka i są do odebrania po osiągnięciu przez niego wieku emerytalnego.
Istnieje też możliwość otrzymania wypłaty w formie gotówki, jeśli małżonek spełnia któryś z poniższych warunków:
- złoży wniosek, dołączając do niego decyzję przyznającą emeryturę, zaopatrzenie emerytalne, emeryturę dla rolników lub uposażenie w stanie spoczynku,
- nie ma prawa do emerytury, ale ukończył(a) 60 lat (kobieta) i 65 lat (mężczyzna),
- złoży wniosek (dotyczy osób urodzonych do końca 1968 r.), a zgromadzone na ich rachunku w funduszu emerytalnym OFE środki nie są wyższe od kwoty stanowiącej: 50 proc. przeciętnego wynagrodzenia (jeśli otwarcie rachunku nastąpiło przed 1 stycznia 2002 r.) lub 150 proc. (jeśli otwarcie rachunku nastąpiło po tej dacie).
50 proc. środków jest wypłacane beneficjentom lub spadkobiercom w formie gotówkowej.
Jeśli członek OFE był w związku małżeńskim, ale wspólność majątkowa nie istniała (np. małżonkowie podpisali intercyzę), wszystkie środki zgromadzone na rachunku emerytalnym są wypłacane w formie gotówkowej beneficjentom lub spadkobiercom.
Warto wskazać beneficjenta
Wybierając otwarty fundusz emerytalny, warto jednocześnie wskazać osoby uposażone (beneficjentów), które w przypadku śmierci właściciela rachunku będą miały prawo do otrzymania zgromadzonego kapitału. Dobrze od razu poinformować o tym uposażonych i podać im nazwę instytucji, w której gromadzone są składki. Jako beneficjenta można wskazać dowolną osobę fizyczną - może to być członek najbliższej rodziny lub też inna osoba, również niepełnoletnia. W każdej chwili można zmienić poprzednią dyspozycję i wskazać inne osoby. Warto pamiętać o zgłaszaniu do OFE ewentualnych zmian w danych osobowych zarówno członka funduszu, jak i wskazanych uposażonych. Aktualizacja tych informacji pozwoli przyspieszyć procedurę wypłaty należnych pieniędzy w razie śmierci członka funduszu, bez czekania na zamknięcie postępowania spadkowego. Jeśli będą wymienione osoby uposażone, procedura wypłaty środków z funduszu emerytalnego będzie krótsza i mniej kłopotliwa. W innym wypadku trzeba będzie dostarczyć OFE, obok innych dokumentów, wyrok sądu o nabyciu spadku. Wiąże się to z dodatkowymi kosztami, stratą czasu i ewentualnymi konfliktami z pozostałymi osobami, którym przysługuje spadek.
Krok po kroku do wypłaty
1. Ustal OFE
Nie zawsze wiadomo, do którego OFE należał zmarły. Żeby to sprawdzić, należy złożyć wniosek do oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych właściwego ze względu na miejsce zamieszkania zmarłej osoby. Zgłosić należy się z oryginałem odpisu aktu zgonu oraz własnym dokumentem tożsamości. ZUS wskaże właściwą instytucję na podstawie weryfikacji w Centralnym Rejestrze Członków OFE.
2. Skontaktuj się z OFE
Kiedy już wiadomo, do którego OFE należał zmarły, należy się z nim skontaktować i poinformować o śmierci członka. Trzeba podać podać dane identyfikacyjne zmarłego, czyli jego imię i nazwisko, numer rachunku emerytalnego lub nr PESEL.
3. Sprawdź, jakie dokumenty złożyć
Po zgłoszeniu śmierci członka OFE fundusz informuje, jakie dokumenty potrzebne są do wypłaty środków z rachunku emerytalnego. Inny rodzaj dokumentów będzie wymagany od małżonka, inny zaś od osób uposażonych i spadkobierców. Rodzaj wymaganych dokumentów zależy m.in. od stanu cywilnego zmarłego, rodzaju dziedziczenia (na mocy ustawy, na mocy testamentu). Jeżeli zmarły członek wskazał imiennie osoby uprawnione do otrzymania środków po jego śmierci, fundusz informuje je o tym fakcie. Jeżeli nie, OFE informuje o konieczności przeprowadzenia postępowania spadkowego lub przedstawienia aktu poświadczenia dziedziczenia (na podstawie testamentu zmarłego).
4. Złóż wniosek i komplet dokumentów
Jeżeli w chwili śmierci członek funduszu pozostawał w związku małżeńskim, fundusz dokonuje wypłaty transferowej połowy zgromadzonych środków na rachunek OFE małżonka. Osoby uposażone i spadkobiercy otrzymają wypłatę pozostałych środków w gotówce.
5. Kiedy wypłata
Komplet dokumentów jest warunkiem dokonania wypłaty środków z rachunku emerytalnego. Beneficjenci i spadkobiercy powinni otrzymać pieniądze w terminie 3 miesięcy, nie wcześniej jednak niż w ciągu 1 miesiąca od daty otrzymania przez OFE kompletu dokumentów. Wypłata środków dla małżonka (jeśli istniała wspólność majątkowa), który ma konto w innym funduszu emerytalnym, następuje w terminach sesji transferowych, ale nie wcześniej niż w ciągu miesiąca od przedstawienia przez małżonka wymaganych dokumentów. Trzeba pamiętać, że od kwot wypłacanych po śmierci członka OFE wskazanej przez niego osobie lub spadkobiercy pobiera się
19 proc. podatek dochodowy. Natomiast nie muszą oni płacić podatku od spadków i darowizn.
JUTRO: Cz. 2. Sprawdź, jak odwołać się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
Podcasty
Playlisty tematyczne
