Przeliczenie emerytury to nic innego jak ponowne obliczenie wysokości wcześniej przyznanego świadczenia. Ważne jest to, że wskutek przeliczenia następuje zmiana jego wysokości. Może ono być wyższe w dwóch wypadkach.
Po pierwsze - gdy zwiększy się twój staż pracy, bo zostaną doliczone nieuwzględnione wcześniej okresy ubezpieczenia. Po drugie - gdy zwiększą się twoje zarobki, bo po przyznaniu emerytury dorabiałeś lub wskazałeś wyższe zarobki niż te, które podałeś przy składaniu wniosku o przyznanie emerytury. Musisz pamiętać, że przeliczenie świadczenia jest możliwe tylko wtedy, gdy złożysz wniosek o przeliczenie i dołączysz dokumenty uzasadniające twoją prośbę.
Jest jednak jeden wyjątek - nie musisz składać nowych dokumentów, jeśli przed złożeniem wniosku o emeryturę pracowałeś, a nie mogłeś udowodnić swoich zarobków w niektórych latach (np. miałeś za te okresy świadectwa pracy potwierdzające staż, a nie mogłeś dostarczyć zaświadczeń o wysokości wynagrodzenia, a zarobki te zostały przyjęte do obliczenia podstawy wymiaru emerytury). Teraz za te lata ZUS przyjmie do wyliczeń - zamiast zerowego - obowiązujące wówczas wynagrodzenie minimalne.
Uwaga! Jeśli pobierałeś emeryturę w okresie
od 1 stycznia 2009 r. do 30 września 2011 r. i od 1 października 2011 roku, ZUS zawiesił ci świadczenie, ponieważ nie rozwiązałeś umowy o pracę, będziesz mógł wystąpić z wnioskiem o jego przeliczenie, pod warunkiem że nie będziesz pobierał świadczenia zawieszonego z powodu kontynuowania zatrudnienia przez co najmniej 18 miesięcy.
Czy przeliczenie zawsze się opłaca?
W niektórych przypadkach przeliczone świadczenie może okazać się niższe od dotychczasowego, ale niczym nie ryzykujesz. Wówczas ZUS będzie wypłacał emeryturę w dotychczasowej wysokości (zgodnie z zasadą, że musi wybrać wariant korzystniejszy dla przyszłego emeryta). Na podwyżkę z pewnością mogą liczyć osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r., które będąc na wcześniejszej emeryturze dorabiały przez co najmniej 30 miesięcy (odprowadzając w tym czasie należne składki), bo część socjalna ich emerytury będzie liczona od nowej kwoty bazowej. Także ci wszyscy, którym udało się odnaleźć dodatkowe dokumenty potwierdzające ich staż lub zarobki, które pozwolą przyjąć korzystniejszą podstawę wymiaru emerytury (np. przez przyjęcie do wyliczeń innych niż dotąd lat z najkorzystniejszymi zarobkami). Korzystne też może być zastąpienie tzw. okresów zerowych zarobkami w kwocie minimalnego wynagrodzenia.
Natomiast zamiana wcześniejszej emerytury na zwykłą, ale liczoną według nowych zasad (dotyczy osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r., przebywających obecnie na wcześniejszej emeryturze, które osiągną tzw. powszechny wiek emerytalny) nie zawsze się opłaca. Szansa, że nowa emerytura będzie wyższa od starej, jest tym większa, im bardziej zarobki wypłacane po 1998 r. są korzystne w stosunku do zarobków, które uwzględnione zostaną przy obliczaniu kapitału początkowego. Jeśli natomiast, te zarobki były porównywalne z wcześniejszymi albo nawet niższe, trudno liczyć na podwyżkę świadczenia. Czasami przeliczenie może okazać się niekorzystne z powodu zmiany tablic średniego dalszego trwania życia - z powodu wydłużającego się średniego wieku emerytury wyliczone w kolejnych latach mogą być coraz niższe.
Możesz zmienić wysokość świadczenia przez:
Doliczenie dotychczas nieuwzględnionych okresów składkowych i nieskładkowych, zarówno z okresu przed przyznaniem emerytury, jak już po przyznaniu świadczenia.
Doliczenie nieuwzględnionego składnika wynagrodzenia z okresu przyjętego do obliczenia podstawy wymiaru emerytury.
Damianę tzw. lat zerowych na lata z minimalnym wynagrodzeniem.
Przeliczenie podstawy wymiaru emerytury
- od nowych zarobków uzyskanych w całości przed przyznaniem prawa do emerytury (kwota bazowa z daty przyznania emerytury);
- od nowych zarobków uzyskanych w całości lub części po przyznaniu prawa do emerytury (kwota bazowa z daty wniosku o przeliczenie).
Możesz też zmienić wysokość emerytury od zarobków uzyskanych w okresie co najmniej 30 miesięcy po przyznaniu świadcze nia - dotyczy to osób urodzonych przed 1949 r., a także kobiet urodzonych w latach 1949-1953. Warunek - kobiety te nie mogą być członkami OFE (albo zgłosiły wniosek o przekazanie zgromadzonych składek za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa) i nie pobrały wcześniejszej emerytury.
Kazimiera Kraszewska (85 l.), emerytka z Białegostoku (woj. podlaskie): Nie wiem, czy to się opłaci
- Przez całe życie pracowałam w służbie zdrowia jako laborantka. Teraz dostaję 1200 zł emerytury. Dowiedziałam się jednak, że można zwrócić się do ZUS-u o ponowne przeliczenie świadczenia emerytalnego. Wydaje mi się, że sama sobie z tym nie poradzę i nie wiem, czy w ogóle miałoby to sens