Jak ZUS oblicza emeryturę w 2025 roku? Sprawdź wzór i zasady ponownego przeliczenia

Spis treści

1. Jak obliczana jest emerytura w 2025 roku? Sprawdź wzór i tablice GUS
2. Aktualne tablice GUS do wyliczania emerytury
3. Wzór na wyliczenie emerytury przez ZUS
4. Czym jest kapitał początkowy w ZUS i jak go ustalić?
5. Kto może mieć ustalony kapitał początkowy?
6. Jak złożyć wniosek o wyliczenie kapitału początkowego?
7. Jak sprawdzić i obliczyć kapitał emerytalny w ZUS w 2025 roku?
8. Jak ZUS oblicza wysokość emerytury?
9. Ważne informacje o wysokości świadczenia
10. Szczególne przypadki przy obliczaniu emerytury
11. Kiedy można przeliczyć emeryturę w ZUS? Sprawdź warunki i zasady w 2025 roku
12. Dla kogo nowe tablice GUS?
13. Jak złożyć wniosek o przeliczenie emerytury?
14. Kiedy warto wnioskować o przeliczenie?

Jak obliczana jest emerytura w 2025 roku? Sprawdź wzór i tablice GUS

System emerytalny opiera się na prostej zasadzie - im więcej składek odprowadzisz w czasie aktywności zawodowej i im później przejdziesz na emeryturę, tym wyższe otrzymasz świadczenie. Jednak na końcową kwotę wpływają także inne czynniki, takie jak waloryzacja składek czy aktualne tablice dalszego trwania życia publikowane przez GUS. Warto więc poznać mechanizmy działania systemu emerytalnego według którego ZUS oblicza świadczenia, by świadomie planować swoją przyszłość finansową na emeryturze.

Wysokość emerytury w Polsce zależy od trzech głównych czynników:

• zgromadzonego kapitału,
• wieku przejścia na emeryturę,
• tablic średniego dalszego trwania życia publikowanych przez GUS.

Tablice te są aktualizowane co roku i mają kluczowy wpływ na końcową kwotę świadczenia.

Aktualne tablice GUS do wyliczania emerytury

Zgodnie z komunikatem Prezesa GUS z 26 marca 2024 r., nowe tablice średniego dalszego trwania życia obowiązują przy wyliczaniu emerytur od 1 kwietnia 2024 do 31 marca 2025 roku. Kolejna aktualizacja tablic nastąpi w marcu 2025 roku. Z dotychczasowych obserwacji wynika, że każda kolejna aktualizacja (z wyjątkiem okresu pandemii) przewiduje dłuższe trwanie życia, co przekłada się na niższą miesięczną emeryturę.

Wzór na wyliczenie emerytury przez ZUS

Dla osób urodzonych po 1948 roku ZUS stosuje następujący wzór:

Emerytura = Podstawa obliczenia emerytury / Średnie dalsze trwanie życia (w miesiącach)

Na podstawę obliczenia emerytury składają się:

• zwaloryzowany kapitał początkowy (dla osób pracujących przed 1999 r.)
• zwaloryzowane składki emerytalne zgromadzone po 1998 r.
• środki zapisane na subkoncie ZUS, w tym środki przeniesione z OFE

Im dłuższe przewidywane dalsze trwanie życia, tym niższa miesięczna emerytura, ponieważ zgromadzony kapitał jest dzielony przez większą liczbę miesięcy.

Czym jest kapitał początkowy w ZUS i jak go ustalić?

Kapitał początkowy to suma składek emerytalnych opłaconych przed 1 stycznia 1999 roku - zarówno przez pracownika, jak i jego pracodawcę. Jest to istotny element wpływający na końcową wysokość emerytury.

Kto może mieć ustalony kapitał początkowy?

Prawo do ustalenia kapitału początkowego mają osoby spełniające łącznie następujące warunki:

• urodziły się po 31 grudnia 1948 roku
• pracowały przed 1 stycznia 1999 roku
• miały opłacane składki na ubezpieczenie społeczne

Jak złożyć wniosek o wyliczenie kapitału początkowego?

Do wniosku składanego w ZUS należy dołączyć:

• informację o okresach składkowych i nieskładkowych
• dokumenty potwierdzające te okresy sprzed 1 stycznia 1999 roku

ZUS przekaże informację o wysokości kapitału początkowego najpóźniej wraz z decyzją o przyznaniu emerytury.

Jak sprawdzić i obliczyć kapitał emerytalny w ZUS w 2025 roku?

Informacje o zgromadzonym kapitale emerytalnym są dostępne na Platformie Usług Elektronicznych ZUS. By je sprawdzić:

1. Zaloguj się do PUE ZUS
2. Wybierz zakładkę "ubezpieczony"
3. Kliknij "Informacja o stanie konta"
4. Wybierz "Informacja za 2024 rok"

System wyświetli:

• wysokość zwaloryzowanych składek emerytalnych
• wartość zwaloryzowanego kapitału początkowego
• kwotę zwaloryzowanych składek na subkoncie

Jak ZUS oblicza wysokość emerytury?

Emerytura jest wyliczana poprzez podzielenie całego zgromadzonego kapitału (składki emerytalne w ZUS, środki na kontach i subkoncie) przez liczbę miesięcy dalszego trwania życia według tablic GUS.

Ważne informacje o wysokości świadczenia

• Jeśli wyliczona kwota jest niższa od emerytury minimalnej (1780,96 zł brutto), osoby z wymaganym stażem (20 lat kobiety, 25 lat mężczyźni) otrzymają świadczenie minimalne
• Po waloryzacji w marcu 2025 r. minimalna emerytura może wzrosnąć do około 1880 zł brutto

Szczególne przypadki przy obliczaniu emerytury

1. Osoby pobierające wcześniejszą emeryturę:
• Przy obliczaniu emerytury w wieku powszechnym, ZUS odejmuje od podstawy sumę otrzymanych wcześniej świadczeń
2. Osoby pracujące tylko przed 1999 rokiem:
• Do obliczenia emerytury uwzględniany jest wyłącznie kapitał początkowy
3. Wpływ nowych tablic GUS 2024:
• Wydłużenie prognozowanego trwania życia spowodowało obniżenie emerytury o:
• 3,7% dla osób w wieku 60 lat
• 4,1% dla osób w wieku 65 lat

UWAGA: Rosnąca średnia długość życia (z wyjątkiem okresu pandemii) skutkuje stopniowym obniżaniem się wysokości nowych emerytur

Kiedy można przeliczyć emeryturę w ZUS? Sprawdź warunki i zasady w 2025 roku

Przeliczenie emerytury jest możliwe w dwóch głównych sytuacjach. Pierwsza to zgromadzenie nowych składek z tytułu zatrudnienia po przyznaniu świadczenia. Druga to odnalezienie dodatkowych dokumentów potwierdzających okresy pracy sprzed 1999 roku.

Warto wiedzieć, że nowe tablice GUS stosuje się wyłącznie do dodatkowych składek, nie do całego świadczenia. Co istotne, przeliczenie nie może obniżyć dotychczasowej emerytury. ZUS nie dokonuje przeliczenia automatycznie - konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku przez emeryta.

Dla kogo nowe tablice GUS?

Nowe tablice średniego dalszego trwania życia mają zastosowanie w przypadku osób urodzonych po 1 stycznia 1949 roku, którym dopiero zostanie przyznana emerytura. Dotyczą również dodatkowych składek emerytów, którzy kontynuowali pracę zarobkową.

Jak złożyć wniosek o przeliczenie emerytury?

Aby wystąpić o przeliczenie emerytury, należy wypełnić wniosek ERPO, który jest dostępny na stronie zus.pl. We wniosku trzeba podać dane osobowe, adres zamieszkania i korespondencyjny oraz informacje o obecnie pobieranym świadczeniu. Konieczne jest też wskazanie powodu wnioskowania o przeliczenie.

Wnioskujący musi określić podstawę przeliczenia - może to być uwzględnienie nowych składek, zastosowanie najkorzystniejszego średniego dalszego trwania życia lub wzięcie pod uwagę dodatkowych dokumentów.

Kiedy warto wnioskować o przeliczenie?

O przeliczenie emerytury warto się starać po zakończeniu dodatkowego zatrudnienia lub po zgromadzeniu nowych składek, przy czym wniosek można składać raz w roku. Przeliczenie jest też uzasadnione po odnalezieniu dokumentów potwierdzających wcześniejsze okresy pracy. Warto rozważyć je również wtedy, gdy nowe tablice GUS pokazują krótsze średnie dalsze trwanie życia.