- KE zatwierdziła pomoc publiczną dla budowy pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce.
- Wysokie koszty inwestycji i redystrybucja obciążają budżet publiczny.
- Budowa elektrowni ma zakończyć się w 2038 roku.
- Cena wykonania energii ma być poniżej 500 zł za MWh.
Polska elektrownia atomowa – zielone światło od KE, ale czy to koniec problemów?
Wtorkowa decyzja Komisji Europejskiej, która formalnie zaakceptowała udzielenie przez Polskę pomocy publicznej na budowę elektrowni jądrowej, nie była zaskoczeniem. Według dr Joanny Pandery, nastąpił wyraźny zwrot w podejściu do energetyki jądrowej w Polsce. "Trzeba jednak pamiętać, że oznacza to zgodę na obciążenie budżetu publicznego wydatkami na ten cel. Nie rozwiązuje to jednak problemu wysokich kosztów całego przedsięwzięcia, ani kwestii ich redystrybucji pomiędzy różne grupy odbiorców" – podkreśla prezeska Forum Energii.
Pierwsza polska elektrownia jądrowa ma zostać zlokalizowana w Lubiatowie-Kopalinie na Pomorzu, w gminie Choczewo. Planowane są trzy bloki, które będą wykorzystywać technologię AP1000 Westinghouse. Wykonawcą inwestycji będzie konsorcjum Westinghouse-Bechtel.
Harmonogram budowy – kiedy popłynie prąd z atomu?
Spółka Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ), odpowiedzialna za realizację inwestycji, ma ambitne plany. W 2027 roku planuje złożyć wniosek o pozwolenia na budowę, a rok później, w 2028 roku, ma nastąpić wylanie betonu jądrowego pod pierwszy blok. Zgodnie z harmonogramem, budowa pierwszego bloku ma zakończyć się w 2035 roku, a w 2036 roku blok ma zacząć przesyłać prąd do sieci. Uruchomienie trzeciego bloku zaplanowano na 2038 rok.
Budowa pierwszej elektrowni jądrowej to ogromne przedsięwzięcie finansowe. W budżecie państwa zagwarantowano na ten cel 60 mld zł. Szacunkowy koszt budowy, wynikający z decyzji otwierającej postępowanie KE, wynosi 192 mld zł. Kwota ta obejmuje koszty inwestycyjne (Capex) oraz operacyjne (Opex) do momentu oddania do użytkowania trzeciego bloku, ale nie uwzględnia kosztów finansowania.
Mechanizm wsparcia finansowego – jak to będzie działać?
Ministerstwo Energii wyjaśniło, że mechanizm wsparcia finansowego dla tej inwestycji składa się z trzech głównych elementów:
- Dokapitalizowanie inwestora: Skarb Państwa dokapitalizuje spółkę Polskie Elektrownie Jądrowe.
- Gwarancje Skarbu Państwa: Projekt otrzyma gwarancje Skarbu Państwa obejmujące 100% finansowania dłużnego.
- Dwustronny kontrakt różnicowy: Na fazę eksploatacji elektrowni zostanie zawarty dwustronny kontrakt różnicowy.
Kontrakt różnicowy zostanie skrócony z 60 do 40 lat, co ma być spójne z cyklem spłaty zadłużenia. System rozliczeń uwzględni rynki długoterminowe (PPA, forward) oraz umożliwi elastyczne dostosowanie produkcji energii, jeśli będzie to ekonomicznie i technicznie uzasadnione.
Plan zakłada, że do 30% produkcji energii będzie sprzedawane w ramach aukcji PPA (Power Purchase Agreement), a pozostałe 70% trafi na rynki zorganizowane, czyli giełdy. Proces ten ma być w pełni transparentny. Zweryfikowany przez KE model finansowy zakłada, że cena wykonania (cena sprzedaży energii, jaką będzie mogła uzyskać elektrownia w przyszłości) ma być na poziomie poniżej 500 zł za MWh.
