Spis treści
- Staż pracy - długość okresów zatrudnienia
- Lata nauki a staż emerytalny
- Emerytalny kapitał początkowy
- Kapitał emerytalny
- Jak wyliczana jest emerytura
- Kiedy najlepiej przejść na emeryturę w 2024 roku
Staż pracy - długość okresów zatrudnienia
To łączna długość okresów zatrudnienia. Do uzyskania emerytury nie jest wymagane osiągnięcie określonego okresu ubezpieczenia. Okresy ubezpieczenia (okresy składkowe) są brane pod uwagę jedynie przy ustalaniu kapitału początkowego czyli hipotetycznej emerytury za pracę przed 1999 r.
Okresami składkowymi są:
- okresy ubezpieczenia,
- okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne.
Aby obliczyć swój staż pracy, wystarczy dodać do siebie długość wszystkich okresów zatrudnienia w ramach stosunku pracy oraz wszystkie inne okresy, które wlicza się do stażu pracy, np. studia wyższe.
Lata nauki a staż emerytalny
Do okresów nieskładkowych dla stażu emerytalnego bierze się pod uwagę wyłącznie okres nauki w szkole wyższej na jednym kierunku, pod warunkiem ukończenia tej nauki, w wymiarze określonym w programie studiów. Jest to tak zwany okres nieskładkowy. By jednak okres ten był zaliczony do stażu, musi być przepracowany także odpowiedni okres zsumowany z okresów składkowych, to jest takich, w trakcie których konta ZUS były zasilane przez składki na ubezpieczenie emerytalne. Łączna długość okresów zatrudnienia musi co najmniej trzykrotnie przekroczyć długość ostatniego okresu edukacji. Jeśli więc czyjeś studia trwały 4 lata, by mogły być zaliczone do stażu pracy musi im towarzyszyć 12 lat okresów składkowych (12:4=3). Jeżeli trwały 5 lat, musi im towarzyszyć 15 lat okresów składkowych (15:5=3).
Emerytalny kapitał początkowy
Dla osób urodzonych od 1 stycznia 1949 r., które pracowały przed rokiem 1999, w związku z czym mają prawo do ustalenia kapitału początkowego, staż pracy – okresy składkowe i nieskładkowe – są ważne, bo im dłuższy staż pracy, tym kapitał początkowy wyższy.
Kapitał początkowy to mająca wpływ na wysokość emerytury kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, które zostały opłacone (przez pracownika lub jego płatnika) przed 1 stycznia 1999 roku. Kapitał początkowy może mieć ustalony każdy, kto urodził się po 31 grudnia 1948 roku, pracował przed 1 stycznia 1999 roku i miał opłacane składki na ubezpieczenie społeczne, na przykład przez pracodawcę. O wyliczenie tego kapitału składa się wniosek do ZUS wraz z informacją o okresach składkowych i nieskładkowych oraz dokumentami potwierdzającymi okresy składkowe i nieskładkowe przed 1 stycznia 1999 roku.
Kapitał emerytalny
Informacje o kapitale zgromadzonym na indywidualnym koncie emerytalnym są udostępnione na Platformie Usług Elektronicznych ZUS. Żeby sprawdzić informacje o swoim koncie należy zalogować się do PUE ZUS, a następnie wejść w zakładkę „ubezpieczony”.
Jak wyliczana jest emerytura
Wysokość emerytury wylicza się dzieląc sumy zgromadzone w ramach składek emerytalnych w ZUS – na kontach i subkoncie – przez liczbę miesięcy dalszego trwania życia, pobieraną z tablic GUS. Gdy z dzielenia wyjdzie kwota niższa od najniższej ustawowo gwarantowanej emerytury, osoba ubiegająca się o emeryturę otrzymywać będzie to, co wyszło. Jednak osoba legitymująca się odpowiednim stażem (20 lub 25 lat) dostanie w takim przypadku emeryturę w wysokości 1780,96 zł, a po kolejnych waloryzacjach wyższą, gdy najniższa emerytura będzie rosnąć. Wysokość emerytury dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. ustala się na podstawie zewidencjonowanego kapitału, czyli kwoty składek zewidencjonowanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego – za cały okres wykonywania pracy zarobkowej objętej składkami na ubezpieczenia społeczne, w tym również składkami opłacanymi z tytułu umowy zlecenia. Zgodnie z nowymi tablicami GUS średnie dalsze trwanie życia wynosi 254,3 miesięcy (nieco ponad 21 lat) dla 60-latków, a dla 65-latków 210,0 miesięcy (17,5 roku). Aby obliczyć swoją emeryturę trzeba zalogować się na Platformie Usług Elektronicznych ZUS i skorzystać z „kalkulatora emerytalnego”.
Kiedy najlepiej przejść na emeryturę w 2024 roku
Moment przejścia na emeryturę wpływa na wysokość pobieranego co miesiąc świadczenia. Dobrym momentem na złożenie wniosku o emeryturę (poprzedni dobry moment, czyli luty, już minął) będzie teraz lipiec, ze względu na przeprowadzaną w czerwcu roczną waloryzację kapitału, jaki zgromadziliśmy w ZUS. Roczny wskaźnik waloryzacji konta emerytalnego może sięgnąć 12 proc. czyli tyle, co inflacja. Złożenie wniosku o emeryturę w lipcu może też oznaczać otrzymanie "czternastki" (termin jej wypłaty nie jest jeszcze znany, decyzję ma podjąć nowy rząd).