Lecz się bez barier - sprawdź, gdzie i jak skorzystać z opieki medycznej na wakacjach

Spis treści

1. Ubezpieczenie zdrowotne działa w całym kraju
2. Leczenie za granicą — karta EKUZ
3. Jak złożyć wniosek o EKUZ przez moje IKP krok po kroku
4. Certyfikat zastępujący EKUZ
5. e-Recepta transgraniczna 

Podczas pobytu na wakacjach lub poza miejscem zamieszkania z jakiegokolwiek innego powodu możemy nagle zachorować. Co wtedy? Możemy zapisać się na NFZ do dowolnego lekarza, ponieważ prawo do darmowej opieki medycznej mamy również w sytuacji, gdy jesteśmy daleko od domu – na przykład podczas wyjazdu służbowego czy rekreacyjnego.

Ubezpieczenie zdrowotne działa w całym kraju

Każdy, kto ma ubezpieczenie zdrowotne, może zgłosić się w ramach POZ do lekarza rodzinnego w dowolnej przychodni, ponieważ nie obowiązuje rejonizacja. I nie jest do tego potrzebne skierowanie. Narodowy Fundusz Zdrowia uczula pacjentów, aby, gdy zachorują z daleka od miejsca zamieszkania, szukali bezpłatnej pomocy. Każdy, kto podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu, może zgłosić się do lekarza rodzinnego w dowolnej przychodni. Tam, podobnie jak w swojej przychodni w miejscu zamieszkania, lekarz POZ nie tylko orzeka o stanie naszego zdrowia, ale i udziela porad dotyczących leczenia chorób, zapewnia diagnostykę laboratoryjną oraz obrazową i nieobrazową (EKG, RTG, USG), wykonuje zabiegi w gabinecie zabiegowym, zajmuje się profilaktyką chorób, a także świadczy inne usługi wynikające z potrzeb pacjentów, w tym kieruje do poradni specjalistycznych i na leczenie szpitalne. POZ w całej Polsce pracuje w dni robocze, od poniedziałku do piątku, między godz. 8:00 a 18:00. W godzinach, gdy POZ nie pracuje, pacjenci mogą skorzystać z punktów nocnej i świątecznej opieki medycznej.

Leczenie za granicą — karta EKUZ

Dzięki Europejskiej Karcie Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) masz prawo do leczenia w czasie wyjazdów za granicę do: krajów Unii Europejskiej, Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, Szwajcarii i Wielkiej Brytanii. Gdy nagle zachorujesz lub masz wypadek, na podstawie EKUZ nie będziesz musiał/musiała finansować leczenia planowanego. Leczenie planowane to ściśle określony zakres leczenia lub badań diagnostycznych, który może zostać przeprowadzony poza granicami kraju na podstawie zgody Prezesa NFZ na przeprowadzenie takiego leczenia w placówce medycznej za granicą.

Uwaga! Prawo do leczenia za granicą przysługuje Ci na tych samych zasadach, na jakich korzystają z niego obywatele kraju, w którym musisz się leczyć. Jeśli jest w nim np. obowiązek uiszczania części kosztów za wizytę lekarską, musisz je zapłacić.

Na Internetowym Koncie Pacjenta (IKP) w zakładce „Moje konto”:

• sprawdzisz do kiedy twoja EKUZ jest ważna,
• złożysz wniosek o EKUZ,
• sprawdzisz, na jakim etapie załatwiania jest Twój wniosek,
• pod linkiem "Śledź przesyłkę" sprawdzisz, gdzie znajduje się Twoja karta od momentu wysłania jej przez NFZ,
• w aplikacji zobaczysz stan wniosku: w realizacji, zaakceptowany lub odrzucony,
• informację o tym, jaki jest prawdopodobny termin otrzymania karty, zobaczysz na górze ekranu, jeszcze podczas wypełniania wniosku,
• jeśli karta została Ci już wydana, w zakładce "Ubezpieczenie zdrowotne za granicą" sprawdzisz, do kiedy jest ważna.

Jak złożyć wniosek o EKUZ przez moje IKP krok po kroku

1. Zaloguj się do aplikacji i wejdź w kategorię „e-zdrowie”.
2. Wybierz "Ubezpieczenie zdrowotne za granicą" - "Wniosek o EKUZ".
3. Wypełnij wniosek, wskazując swój status jako osoby ubezpieczonej.
4. Załącz zdjęcie oraz inne skany potrzebnych dokumentów, które poświadczają Twoją sytuację prawną.
5. Podaj adres wysyłki EKUZ. Jeśli Twój adres składa się z nazwy miejscowości i numeru domu, nie wpisuj nazwy ulicy. Jeśli nazwa miejscowości i gminy są różne, podaj nazwę miejscowości i kod.
6. Potwierdź oświadczenia, że znasz warunki korzystania z EKUZ.
7. Podpisz profilem zaufanym.
8. Przekaż wniosek.
9. EKUZ odbierzesz pocztą lub osobiście w oddziale NFZ – w zależności od tego, co zaznaczysz we wniosku.

Certyfikat zastępujący EKUZ

Twoje prawo do świadczeń zdrowotnych za granicą w nagłych sytuacjach potwierdzi również certyfikat zastępujący EKUZ świadczący o tym, że masz prawo do leczenia w czasie wyjazdów do krajów Unii Europejskiej i EFTA. Gdy zapomnisz lub zgubisz Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego, w aplikacji moje IKP możesz zawnioskować o wydanie Ci EKUZ lub certyfikatu zastępującego EKUZ. Certyfikat taki dostaniesz w formie elektronicznej na telefon.

Certyfikat, tak jak EKUZ, może otrzymać osoba ubezpieczona, która:

• nie zdążyła uzyskać EKUZ przed wyjazdem,
• straciła EKUZ (na skutek kradzieży, zagubienia lub zniszczenia),
• zapomniała przed wyjazdem zawnioskować o EKUZ, a za granicą potrzebuje zaświadczenia o prawie do leczenia w ramach ubezpieczenia zdrowotnego.

Uwaga! Certyfikat zastępujący EKUZ jest wydawany na określony okres, zazwyczaj na czas udzielenia świadczeń. Może być także wydany wstecznie. Ważne jest to, że placówce, która udzieliła Ci pomocy, możesz przekazać go mailem.

e-Recepta transgraniczna 

e-Recepta transgraniczna to recepta, którą można zrealizować w innych państwach Unii Europejskiej niż w kraju, w którym zostały wystawione. Wypisywane są wyłącznie na wniosek pacjenta, który ma potrzebę uzyskania takiej recepty. Kiedyś recepty transgraniczne wydawane były tylko w postaci papierowej, ale od ponad trzech lat wystawia się w Polsce także recepty transgraniczne w postaci elektronicznej. Recepty transgraniczne są po to, aby pacjenci z zagranicy mogli kupić leki w polskich aptekach, a Polacy mogli zrealizować te recepty za granicą.

Receptę transgraniczną można zrealizować w każdej aptece na terenie kraju Unii Europejskiej, w tym także w kraju, w którym recepta została wystawiona. Jeśli pacjent nie zrealizował recepty transgranicznej w innym państwie, może to zrobić w Polsce. 

Uwaga! Aby zrealizować receptę za granicą, nie trzeba okazywać dowodu osobistego, czy paszportu ani podawać innych danych poza imieniem, nazwiskiem i adresem.

Recepta transgraniczna różni się od tradycyjnej, przede wszystkim danymi, które się na niej znajdują. Inaczej niż w przypadku krajowych, recepta transgraniczna nie musi zawierać numeru REGON, pieczątki lekarza (jeśli dane lekarza są nadrukowane na recepcie) czy 3 kodów kreskowych, oznaczających w Polsce numer świadczeniodawcy, numer lekarza i numer recepty. Poza tym recepta transgraniczna automatycznie tłumaczona jest na język angielski i w nim jest wystawiana.

Aby recepta mogła zostać prawidłowo zrealizowana za granicą, powinny być w niej zawarte następujące dane:

• imię lub imiona i nazwisko pacjenta,
• data urodzenia pacjenta,-imię lub imiona i nazwisko osoby wystawiającej receptę,
• kwalifikacje zawodowe osoby wystawiającej receptę (tzw. tytuł zawodowy),
• kontakt do osoby wystawiającej receptę (adres e-mail lub numer telefonu, lub faksu wraz z prefiksem międzynarodowym),
• adres udzielania świadczenia zdrowotnego (nazwa miejscowości, ulica, numer domu, numer lokalu),
• w przypadku indywidualnej praktyki lekarskiej (lub indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej) wykonywanej wyłącznie w miejscu wezwania – adres miejsca przyjmowania wezwań i przechowywania dokumentacji medycznej oraz oznaczenie „Polska” albo skrót „PL”,
• nazwa międzynarodowa lub handlowa produktu, jeżeli przepisany produkt jest biologicznym produktem leczniczym lub osoba wystawiająca receptę uważa, że jest ona niezbędna ze względów medycznych. Na recepcie trzeba podać powód użycia nazwy handlowej,
• postać,
• dawka (moc leku),
• ilość (liczba tabletek),
• sposób dawkowania,
• data wystawienia recepty,
• podpis osoby wystawiającej receptę złożony na awersie recepty.

Ministerstwo Zdrowia podaje wykaz państw, w których obywatele Polski mogą wykupić leki na e-receptę transgraniczną. Mogą to zrobić w Chorwacji, Finlandii, Estonii, Czechach, Grecji, Litwie, Łotwie, Portugalii i Hiszpanii (dotyczy aptek z Madrytu, Wysp Kanaryjskich, Kraju Basków, Galicji, Nawarry, Ceuty, Melili, Katalonii, Estremadury, Aragonii, Walencji, Kantabrii, Kastylii i León, Kastylii-La Manchy, Murcji oraz Andaluzji). Swoją e-receptę transgraniczną w Polsce mogą wykupić obywatele Portugalii, Grecji, Estonii, Litwy, Łotwy, Finlandii, Czech, Chorwacji i Hiszpanii. Stopniowo będą ją wprowadzać pozostałe kraje.

Aby zrealizować receptę za granicą, trzeba:

• zalogować się do Internetowego Konta Pacjenta (aplikacja IKP),
• wejść w uprawnienia, a następnie wyrazić zgodę na obsługę swoich e-recept za granicą,
• wybrać kraj lub kraje, w których chcemy mieć możliwość wykupienia e-recepty,
• wyrazić zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych w związku z realizacją e-recepty za granicą.

e-Recepta transgraniczna ma ograniczenia czasowe dotyczące jej realizacji w UE oraz państwach członkowskich EFTA. Standardowo w Polsce jest to 30 dni od dnia wystawienia recepty transgranicznej na jej realizację. W przypadku recepty za granicą zależy to od przepisów danego kraju.

Wykupienie leków na podstawie recepty transgranicznej poza granicami kraju odbywa się za pełną odpłatnością, a pacjent pokrywa 100 proc. ceny leku, niezależnie od tego, czy dane środki są objęte refundacją NFZ w Polsce. Po powrocie do kraju pacjent może ubiegać się o zwrot kosztów, składając wniosek do NFZ (właściwego dla miejsca zamieszkania) razem z rachunkami czy fakturami oraz zaświadczeniem o spełnieniu wymogów refundacyjnych.