- Rosnące koszty mieszkaniowe w Polsce zmuszają coraz więcej osób do wydawania ponad połowy dochodów na ten cel.
- "Luka czynszowa" dotyka co trzeciego Polaka, którzy nie kwalifikują się do wsparcia państwa, a jednocześnie nie stać ich na kupno lub wynajem mieszkania.
- Przeludnienie mieszkań w Polsce jest dwukrotnie wyższe niż średnia unijna, co negatywnie wpływa na zdrowie i edukację dzieci.
Kryzys mieszkaniowy w Polsce: Coraz więcej osób na granicy ubóstwa
Według najnowszego raportu Habitat for Humanity Poland, sytuacja mieszkaniowa w Polsce staje się coraz bardziej napięta. Polacy wydają coraz większą część swoich dochodów na mieszkanie, a jednocześnie rośnie liczba osób, których nie stać ani na kupno, ani na wynajem odpowiedniego lokum. Paradoksalnie, ta sama grupa często nie może liczyć na wsparcie państwa, ponieważ uznawana jest za "za bogatą".
Z badań wynika, że blisko połowa ankietowanych (47 proc.) przeznacza od 30 do 50 proc. swoich dochodów na wydatki związane z mieszkaniem. Co więcej, zauważalny jest wzrost liczby osób, które wydają na ten cel ponad połowę swoich zarobków. W ciągu zaledwie trzech lat odsetek ten niemal się podwoił – z 8 proc. w 2022 r. do 14 proc. w 2025 r.
Niewielki odsetek badanych (zaledwie 11 proc.) deklaruje, że stać ich na stabilny, długoterminowy wynajem. To znaczący spadek w porównaniu z 2022 r., kiedy odsetek ten wynosił 21 proc. Mimo że 7 na 10 ankietowanych uważa, że opłaty za najem nie są niższe niż rata kredytu, nie przekłada się to na masowe zaciąganie kredytów hipotecznych, na które stać tylko część społeczeństwa spełniająca kryteria banków.
Co trzeci Polak dotknięty luką czynszową
Alarmujący jest fakt, że aż 27 proc. społeczeństwa doświadcza problemu luki czynszowej. Jak tłumaczy Justyna Nakielska, starsza ekspertka ds. mieszkalnictwa z Habitat for Humanity Poland, osoby te zarabiają zbyt mało, by kupić lub wynająć mieszkanie dopasowane do ich potrzeb, a jednocześnie za dużo, by skorzystać ze wsparcia mieszkaniowego państwa, takiego jak mieszkanie komunalne.
Tych osób nie stać na zakup mieszkania, nawet na kredyt, ani na wynajem odpowiedniego lokum, a jednocześnie nie spełniają kryteriów, aby otrzymać pomoc państwa.
Raport wskazuje, że luka czynszowa jest głównym powodem, dla którego młodzi dorośli odkładają plany dotyczące zakupu lub najmu mieszkania, co opóźnia ich wyprowadzkę z rodzinnego domu. W ciągu ostatnich trzech lat wzrósł odsetek osób wynajmujących mieszkania oraz współzamieszkujących z rodziną czy znajomymi – z 12 do 14 proc.
Mateusz Piegza, dyrektor programowy z Habitat for Humanity Poland, zauważa, że problem ten dotyczy nie tylko młodych. Co dziesiąty badany przyznaje, że dzieli przestrzeń z osobami, z którymi nie chce mieszkać.
Ponadto z danych Eurostatu wynika, że blisko 34 proc. mieszkańców Polski mieszka w przeludnionych lokalach. W całej Unii Europejskiej średnia dotyczy 17 proc.
Dotyczy go głownie rodzin z dziećmi, a dzieci wychowywane w przeludnionych domach osiągają gorsze wyniki w nauce, są bardziej narażone na choroby oraz mają trudniejszy start społeczny i edukacyjny.
Małe lokale to tylko jeden z problemów, raport wskazuje, że aż 14 proc. Polaków nie stać na odpowiednie ogrzewanie mieszkania, co dotyczy głównie osób starszych oraz tych z niskimi dochodami, mieszkających w budynkach o niskiej efektywności energetycznej.
Podcasty
Playlisty tematyczne
