- Wydatki ZUS na zwolnienia lekarskie rosną, osiągając w 2024 r. 57,4 mld zł, co stanowi wzrost o 16,7% w stosunku do poprzedniego roku.
- Aż 10,2 mld zł (17,7% wszystkich wydatków) przeznaczono na zwolnienia związane z zaburzeniami psychicznymi i zachowania.
- Koszty absencji chorobowej wzrosły z 22,9 mld zł w 2020 r. do 31 mld zł w 2024 r., przewyższając wydatki na renty.
- Rosnące wydatki z tytułu niezdolności do pracy mają negatywny wpływ na gospodarkę i system ochrony zdrowia
Ile kosztują zwolnienia lekarskie w Polsce?
Dane przedstawione w raporcie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pt. "Wydatki na świadczenia z ubezpieczeń społecznych związane z niezdolnością do pracy w 2024 r." są jednoznaczne – system ponosi coraz większe ciężary. Całkowite wydatki na świadczenia realizowane przez ZUS wzrosły w ciągu pięciu lat o ponad 55 proc., osiągając w 2024 roku poziom 419,3 mld zł. To wzrost o 15,1 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim.
Kluczowe z perspektywy rynku pracy są jednak koszty absencji. Wydatki związane bezpośrednio z niezdolnością do pracy (renty, świadczenia rehabilitacyjne, zasiłki chorobowe i koszty pracodawców) sięgnęły 57,4 mld zł, czyli o 16,7 proc. więcej niż w 2023 r. Warto zauważyć, że sam koszt absencji chorobowej, który w 2020 roku wynosił 22,9 mld zł, w 2024 roku wzrósł do 31 mld zł. Oznacza to, że zwolnienia lekarskie kosztują system ubezpieczeń społecznych więcej niż renty z tytułu niezdolności do pracy.
Co jest główną przyczyną zwolnień lekarskich?
Analiza raportu ZUS pozwala zidentyfikować głównego winowajcę rosnących kosztów. Nie są to, jak można by przypuszczać, choroby układu krążenia czy urazy, lecz schorzenia związane z kondycją psychiczną Polaków. To one stały się największym obciążeniem finansowym, co pokazuje skalę problemu, z jakim mierzą się pracownicy i pracodawcy.
Jak wskazuje Business Insider, analizując dane ZUS, największa kwota — aż 10,2 mld zł, czyli 17,7 proc. ogółu wydatków z tytułu niezdolności do pracy — dotyczyła zaburzeń psychicznych i zachowania. Ta pojedyncza kategoria chorób generuje niemal jedną piątą wszystkich kosztów absencji, co dowodzi, że zdrowie psychiczne stało się kluczowym czynnikiem wpływającym na stabilność finansową systemu i wydajność gospodarki.
Jakie są ekonomiczne skutki rosnącej absencji?
Konsekwencje tego zjawiska wykraczają daleko poza statystyki finansowe Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Mają one realny wpływ na całą gospodarkę, co dobitnie podkreśla sam Zakład Ubezpieczeń Społecznych w swoim oficjalnym raporcie.
ZUS podkreśla, że „naruszenie sprawności organizmu, które ogranicza lub uniemożliwia pracę zarobkową, ma negatywny wpływ nie tylko na życie ubezpieczonych, ale również na funkcjonowanie gospodarki i systemu ochrony zdrowia”. W praktyce oznacza to mniejszą produktywność przedsiębiorstw, wyższe koszty po stronie pracodawców oraz rosnącą presję na finanse publiczne. Wzrost wydatków na zwolnienia lekarskie to sygnał alarmowy, wskazujący na głębsze problemy społeczne i zdrowotne, które znajdują swoje odzwierciedlenie w twardych danych ekonomicznych.
Podcasty
Playlisty tematyczne
