Ministerstwo Finansów uderza w najuboższych Polaków! Wzrosną ceny napojów owocowych

Z opublikowanego 9 listopada 2018 roku projektu nowych stawek VAT wynikają fundamentalne zmiany dotyczące opodatkowania różnego typu napojów owocowych. Według nowych stawek VAT, które mają obowiązywać od 1 stycznia 2020 roku, stawką 5% będą opodatkowane jedynie soki owocowe, warzywne i owocowo-warzywne, bez dodatku wody, chyba że dodanie wody ma na celu odtworzenie udziału wody usuniętej w procesie zagęszczania soku. Preferencja zostanie utrzymana jedynie w zakresie soków 100%. Jakie będą tego skutki?

Przypomnijmy, że na podstawie obecnie obowiązujących stawek VAT, z opodatkowania stawką 5% korzystają między innymi:
- soki owocowe,
- niegazowane napoje w których udział masowy soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego wynosi nie mniej niż 20% składu surowcowego,
- zawierające tłuszcz mlekowy, z wyłączeniem napojów, przy przygotowywaniu których wykorzystywany jest napar z kawy lub herbaty, niezależnie od udziału procentowego tego naparu w przygotowywanym napoju.

W kogo uderzą zmiany?

Eksperci zgodnie twierdzą, że zmiana stawki z 5% na 23% dotknie polskich sadowników, producentów nektarów i napojów owocowych lub warzywnych oraz konsumentów.

Na tle innych krajów europejskich, Polacy kupują relatywnie dużo soków, nektarów i napojów owocowych. Statystyki pokazują, że coraz więcej osób ma swoje ulubione napoje, po które niezmiennie sięgają od lat.

Prawdą jest, że wielu Polaków ceni dobry skład produktów i wybiera napoje bez sztucznych dodatków, ale niewielu może sobie na takie produkty pozwolić. Nie da się ukryć, że napoje zawierające 20% soku i dodatki substancji słodzących wybierane są przez klientów często ze względu na atrakcyjną cenę. Cena napoju owocowego wynosi od 2,50 zł do 5,50 zł. Jeżeli jednak mamy ochotę na naturalny sok, pochodzący ze świeżych owoców czy warzyw, musimy liczyć się z kosztem około 8-10 zł. Po wprowadzeniu zmian w opodatkowaniu różnice te przestaną być tak wyraźne.

Producenci napojów przyznają, że po wzroście podatku VAT część ich obecnego asortymentu po prostu zniknie ze sklepowych półek z uwagi na nieopłacalność produkcji. Niekorzystna stanie się produkcja tradycyjnych i cennych żywieniowo produktów, takich jak nektar z czarnych porzeczek, z którego to owocu, z uwagi na wysoką kwasowość, nie można wyprodukować soku 100% bez dodatku cukru.

Wyższe stawki VAT dotkną także sadowników. Mogą oni spodziewać się spadku zapotrzebowania przemysłu napojowego na owoce i warzywa z polskich upraw. Sadownicy będą musieli zmierzyć się także z wyższą konkurencją ze strony producentów owoców egzotycznych, które są wyżej opodatkowane niż np. jabłka. Kiedy projekt resortu wejdzie w życie, owoce egzotyczne pod kątem VAT będą traktowane tak samo i mogą liczyć na większe zainteresowanie konsumentów.

Niższy i wyższy podatek VAT

Wzrost VAT dotyczy nie tylko napojów owocowych, ale także wybranych towarów żywnościowych kategorii premium.

Na przykład przy sprzedaży kawioru, homarów czy ośmiorniczek będzie stosowana stawka podstawowa, czyli 23 proc., zamiast obniżonej. 

Podwyżka ma dotyczyć także niektórych przypraw nieprzetworzonych (np. gałka muszkatołowa, kwiat muszkatołowy, kmin, szafran, kurkuma) z 5 proc. na 8 proc., soków i warzyw innych niż tzw. 100 procentowe - z 5 proc. na 23 proc., lodu stosowanego do celów spożywczych i innych celów chłodniczych - z 8 proc. na 23 proc.

Ze względu na ujednolicenie stawki do 8 proc. na wszystkie gazety i czasopisma proponuje się podwyższenie stawki na czasopisma specjalistyczne z 5 proc. na 8 proc.