Celem nadrzędnym kongresu jest przedstawienie konkretnych rozwiązań i przykładów pokazujących, że rolnictwo i obszary wiejskie to nie tylko miejsce produkcji i dostarczania bezpiecznej żywności. To także ważny sektor gospodarki biorący aktywny udział w działaniach na rzecz łagodzenia zmian klimatu oraz wspierający bezpieczeństwo energetyczne. Zadaniem kongresu jest wypracowywanie pakietu rozwiązań i rekomendacji dla polskiej administracji oraz instytucji Unii Europejskiej.
O rolnictwie ponad podziałami
Kongres rozpocznie dyskusja panelowa z udziałem wszystkich ministrów rolnictwa pełniących swą funkcję w kolejnych rządach ostatnich 30 lat, wchodzących w skład Rady Programowej tego wydarzenia. Rozmowa o przyszłości polskiej wsi ponad podziałami umożliwia spojrzenie na omawiane tematy z szerszej perspektywy uwzględniającej różnorodne i często odmienne punkty widzenia. Dzięki temu każdy aspekt nurtujący zarówno samych rolników, jak i przedstawicieli organizacji oraz instytucji działających na rzecz rolnictwa i obszarów wiejskich ma szansę zostać poruszony. Honorowy patronat nad kongresem objął Prezydent RP Andrzej Duda. Partnerem strategicznym wydarzenia zostało Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Bezpieczeństwo żywnościowe
Sporo uwagi uczestnicy kongresu poświęcą tematyce bezpieczeństwa żywnościowego, które dobie globalnych zmian polityczno-ekonomicznych stało się wyjątkowo palącym problemem. Wybuch pandemii Covid-19 oraz wojna w Ukrainie kompletnie przewartościowały podejście do bezpieczeństwa żywnościowego rozumianego tak pod względem dostępności ilościowej żywności, jak i jej przystępności cenowej. Do tej pory polityka rolna Unii Europejskiej nakierowana była na ekologię i poprawę jakości oraz walorów zdrowotnych żywności. Uczestnicy dyskusji spróbują odpowiedzieć na pytanie, czy w obliczu zmniejszenia podaży żywności i rosnących jej cen polityka rolna UE nie powinna ulec znaczącej korekcie.
Z tematyką bezpieczeństwa żywnościowego związana jest także debata dotycząca ochrony lasów. Ochrona lasów i ekosystemów naturalnych oraz wdrożenie zrównoważonej gospodarki leśnej to kluczowe zadania, bez których zaliczenia możemy przegrać walkę z pogłębiającym się kryzysem klimatycznym. Lasy zapewniają nie tylko bezpieczeństwo żywnościowe i schronienie dla różnych form życia, ale odgrywają również kluczową rolę w zwalczaniu zmian klimatycznych i ochronie bioróżnorodności. Uczestnicy debaty zastanowią się, jakie wyzwania stoją przed polskim rolnictwem w związku z przyjętymi przez państwa ONZ celami zrównoważonego rozwoju oraz w jaki sposób możemy chronić lasy i promować zrównoważoną gospodarkę leśną.
Polskie rolnictwo 2030
Podczas debaty „Rolnicy i plantatorzy w obliczu wielkich zmian – przyszłość w kontekście światowej geopolityki” mowa będzie na temat szans i zagrożeń stojących przed polskim rolnictwem do 2030 roku. Polska wieś i rolnictwo od prawie 20 lat funkcjonują na jednolitym rynku Unii Europejskiej, skutecznie korzystając z wspólnej polityki rolnej. Członkostwo Polski w UE, wiąże się z koniecznością wypełniania licznych wymogów, standardów. W związku z zachodzącymi zmianami klimatycznymi powstają coraz to nowsze postulaty, nie zawsze korzystne dla Polski. Uczestnicy debaty odpowiedzą na pytanie, jak skutecznie działać na rzecz polskiego rolnictwa w kontekście radykalnych postulatów w UE dotyczących zakazów upraw, braku dopłat do pewnych rodzajów upraw czy zagrożeń płynących z międzynarodowych regulacji?
Obszary wiejskie i rolnictwo stanowią ważną, a wręcz kluczową rolę w rozwoju gospodarczym kraju gwarantując obywatelom bezpieczeństwo żywnościowe, dlatego polityka rolna rządu powinna być wyważona, długofalowa i zapewniać warunki do dalszego rozwoju. Trzeba już teraz zastanowić się. jak będzie wyglądać polskie rolnictwo w 2030 roku i jak poradzić sobie z możliwymi zagrożeniami, a także jak wykorzystać nadążające się szanse. Warto przy okazji obserwować, jak w tym zakresie radzą sobie inne kraje. Okazją do tego będzie debata „Nowoczesne modele rolnictwa w Europie i na świecie – przykłady dobrych praktyk oraz inicjatyw do zastosowania w polskich realiach”. Nowym trendom poświęcona będzie rozmowa dotycząca rolnictwa precyzyjnego.
Wyzwania dla polskiej branży zbożowej
Ciekawie zapowiada się także debata „Wyzwania dla polskiej branży zbożowej” sfinansowana ze środków Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych. Od lutego 2022 r. obserwujemy duże rozchwianie sytuacji na rynkach rolnych. Sytuacji nie poprawia także wciąż procedowana przez Komisję Europejską strategia „Od pola do stołu” będąca elementem Europejskiego Zielonego Ładu. Wprowadza ona wiele elementów, które wśród rolników wzbudzają poważne obawy. „Ambitne” plany uczynienia rolnictwa bardziej przyjaznego środowisku i w mniejszym stopniu oddziałującego na klimat, stawiają pod znakiem zapytania opłacalność dalszego prowadzenia produkcji rolnej. Pojawia się obawa o drastyczny spadek produkcji. Produkcji, która będzie mogła być zastąpiona tanią żywnością z krajów trzecich, gdzie nie obowiązują rygorystyczne unijne standardy. To tylko część wyzwań, które podczas debaty omówią jej uczestnicy, poszukując jednocześnie sposobów, jak im sprostać.
Bezpieczeństwo energetyczne
Dotychczasowe funkcjonowanie polskiej oraz unijnej gospodarki w głównej mierze w oparciu o paliwa kopalne, w tym przede wszystkim pochodzące z Federacji Rosyjskiej, zmusiło nas wszystkich do podjęcia szybkich, zdecydowanych i efektywnych kroków na rzecz dywersyfikacji źródeł ich wytwarzania oraz pochodzenia. Obecnie znajdujemy się w punkcie zwrotnym transformacji energetycznej. Jest to ogromne wyzwanie, szczególnie w perspektywie krótkookresowej, ale zarazem możliwość ustanowienia na trwałe mechanizmów funkcjonowania i skuteczne wdrożenie w życie powszechnego wykorzystania odnawialnych źródeł energii (OZE). Chodzi tu zarówno energię pochodzącą z wiatru, słońca, wody jak i produktów ubocznych pochodzących z sektora rolno-spożywczego. Tej tematyce poświęconych będzie kilka paneli, w tym debata pod hasłem „Suwerenność energetyczna – dynamika rozwoju OZE a bezpieczeństwo energetyczne na terenach wiejskich w kontekście obecnej sytuacji geopolitycznej”, inaugurująca drugi dzień kongresu. Osobna dyskucja poświęcona zostanie kwestii redukcji śladu węglowego w rolnictwie.
Europejski Zjazd Młodych Rolników, który odbędzie się podczas Kongresu, pozwoli poznać potrzeby nowego pokolenia rolników, które związało swoje życie z produkcją żywności i gospodarowaniem obszarami wiejskimi w warunkach coraz szybciej zmieniającego się świata.
Podczas kongresu omówione zostaną także kwestie społeczne. Osobne debaty poświęcone będą polityce społeczno-kulturalnej oraz nowym kierunkom w polityce edukacyjnej na wsi. Uczestnicy dyskutować będą również o problemach i wyzwaniach współczesnego rolnictwa w obrębie właściwego gospodarowania glebą i wodą.
Polecany artykuł: