- Analiza danych GUS z trzeciego kwartału 2025 roku ujawnia nowe progi dochodowe, których znajomość jest kluczowa dla utrzymania pełnej płynności finansowej
- Niewłaściwe zarządzanie ryzykiem dochodowym prowadzi do zmniejszenia świadczenia, a w skrajnych przypadkach do jego całkowitego zawieszenia
- Eksperci ZUS wskazują, że brak zgłoszenia przychodów może skutkować obowiązkiem zwrotu nienależnie pobranych świadczeń nawet za ostatnie trzy lata
- Osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego to kluczowy czynnik, który pozwala na budowanie strategii biznesowej bez oglądania się na limity przychodów
- Miesięczny system rozliczeń sprawia, że nawet jednorazowa premia firmowa może negatywnie wpłynąć na zwrot z inwestycji w postaci dodatkowej pracy
Pracujesz na rencie? Zapamiętaj te kwoty, by nie stracić pieniędzy
Od 1 grudnia 2025 roku osoby pobierające rentę z tytułu niezdolności do pracy lub rentę rodzinną i jednocześnie pracujące zawodowo muszą zwrócić uwagę na nowe limity dochodowe. Będą one obowiązywać przez najbliższe trzy miesiące, czyli do końca lutego 2026 roku, i zdecydują, czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych zmniejszy lub zawiesi wypłatę świadczenia. Podstawą do obliczeń jest przeciętne wynagrodzenie za trzeci kwartał 2025 roku, które według Głównego Urzędu Statystycznego wyniosło 8 771,70 zł brutto. Na tej podstawie ustalono dwa kluczowe progi. Niższy, stanowiący 70% tej kwoty, wynosi teraz 6 140,20 zł brutto miesięcznie. Wyższy próg, czyli 130% przeciętnego wynagrodzenia, to 11 403,30 zł brutto. Warto pamiętać, że limity te zmieniają się co kwartał, dlatego regularne sprawdzanie ich wysokości jest kluczowe, aby uniknąć finansowych niespodzianek.
Przekroczenie ustalonych progów wiąże się z konkretnymi konsekwencjami finansowymi. Jeśli miesięczny przychód rencisty znajdzie się w przedziale od 6 140,20 zł do 11 403,30 zł brutto, jego świadczenie zostanie pomniejszone. ZUS obniży rentę dokładnie o kwotę, o jaką przekroczono niższy próg. Co ważne, istnieje maksymalna kwota, o jaką świadczenie może być zmniejszone. Wynosi ona 939,61 zł dla renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, 704,75 zł przy częściowej niezdolności do pracy oraz 798,72 zł dla renty rodzinnej, gdy pobiera ją jedna osoba. Z kolei zarobki przekraczające wyższy próg, czyli 11 403,30 zł brutto, oznaczają całkowite zawieszenie wypłaty świadczenia za dany miesiąc.
Kto może dorabiać bez limitu? Sprawdź, czy jesteś na liście wyjątków ZUS
Nowe limity dochodowe nie dotyczą jednak wszystkich. Najważniejszą grupą, która może dorabiać bez żadnych ograniczeń, są osoby, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny, czyli 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Jedyny wyjątek od tej reguły ma miejsce, gdy ZUS podwyższa ich świadczenie do kwoty emerytury minimalnej (obecnie 1 878,91 zł brutto), a dodatkowy przychód przekroczy wysokość tej dopłaty. Ponadto, bez obaw o limity mogą dorabiać renciści pobierający świadczenia dla inwalidów wojennych lub wojskowych, których niezdolność do pracy była bezpośrednio związana ze służbą. Zasada ta obejmuje również członków ich rodzin uprawnionych do renty rodzinnej. Pełną wysokość świadczenia zachowają też osoby, którym przysługuje prawo do renty rodzinnej, ale jest ona kwotowo korzystniejsza niż ich własna emerytura z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego.
Odrębne zasady obowiązują również w przypadku świadczeń rolniczych oraz rent rodzinnych, z których korzysta więcej niż jedna osoba. Emerytury rolnicze wypłacane przez KRUS nie podlegają żadnym limitom, co oznacza, że ich beneficjenci mogą osiągać dowolne przychody bez ryzyka zmniejszenia świadczenia. Inaczej jest w przypadku rent z tytułu niezdolności do pracy i rent rodzinnych z KRUS, które podlegają dokładnie tym samym zasadom i progom, co świadczenia z ZUS. Ciekawie wygląda sytuacja, gdy renta rodzinna jest dzielona między kilka osób. Jeśli tylko jedna z nich przekroczy próg dochodowy, ZUS obniży wyłącznie jej część świadczenia. Pozostałe osoby nadal będą otrzymywać swoje pieniądze w pełnej wysokości, ponieważ ich przychody nie są sumowane.
Chwila nieuwagi, tysiące do zwrotu. Na te dwie pułapki ZUS musisz uważać
Dorabiający renciści muszą pamiętać o dwóch mechanizmach, by uniknąć finansowych pułapek. Po pierwsze, limity przychodowe zmieniają się aż cztery razy w roku, co łatwo przeoczyć. Nieuwaga może skutkować nieświadomym przekroczeniem progu i niespodziewaną decyzją o zmniejszeniu lub zawieszeniu świadczenia. Po drugie, ZUS rozlicza przychód w cyklu miesięcznym. Oznacza to, że nawet jednorazowy, większy zastrzyk gotówki, jak premia świąteczna, może spowodować redukcję renty za ten konkretny miesiąc, nawet jeśli w pozostałych okresach zarobki były znacznie niższe. Taki system rozliczeń wymaga szczególnej ostrożności w planowaniu dodatkowych dochodów.
Kluczowe jest nie tylko pilnowanie limitów, ale również regularne informowanie ZUS o wysokości swoich zarobków. Zaniechanie tego obowiązku może prowadzić do poważnych konsekwencji. Jeśli urząd dowie się o niezgłoszonych dochodach, może zażądać zwrotu nienależnie wypłaconych świadczeń nawet za ostatnie trzy lata. W sytuacji, gdy świadczeniobiorca informował ZUS, ale np. pomylił się w wyliczeniach, okres ten skraca się do jednego roku. Warto wiedzieć, że od grudnia 2025 roku ZUS zintensyfikował automatyczne kontrole, porównując dane z bazami urzędów skarbowych. Dlatego rzetelne i terminowe składanie oświadczeń o przychodach to najlepszy sposób, aby uniknąć konieczności zwrotu dużych sum w przyszłości.
Podcasty
Playlisty tematyczne
