Od grudnia nowe limity dorabiania dla pracujących emerytów i rencistów. Ile można dorobić do emerytury?

Spis treści

1. Dorabianie do emerytury
2. Zawieszenie lub zmniejszenie emerytury. Kiedy ZUS może to zrobić?
3. Nowe limity dorabiania do emerytury i renty od 1 grudnia 2022
4. Ile można dorobić do emerytury i renty, żeby nie stracić na swoim świadczeniu?
5. Jakie zarobki powodują zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia?
6. Zasady zawieszania renty socjalnej

Dorabianie do emerytury

Osoby, które osiągnęły wiek emerytalny, czyli 60 lat w przypadku kobiet i 65 – mężczyzn, mogą dorabiać bez żadnych konsekwencji i ograniczeń. Bez ograniczeń można dorabiać również wtedy, jeśli pobiera się rentę dla inwalidów wojennych, inwalidów wojskowych, których niezdolność do pracy związana jest ze służbą wojskową albo rentę rodzinną przysługującą po osobach uprawnionych do tych świadczeń. 

Emeryci, którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego, muszą kontrolować, czy zarobki nie są zbyt wysokie i nie doprowadzą do zmniejszenia lub zawieszenia wypłat z ZUS.

Szczególnie muszą uważać emeryci, którym ZUS podwyższył wyliczoną emeryturę do kwoty świadczenia minimalnego. Jeżeli ich przychód z tytułu pracy przekroczy wysokość kwoty podwyższenia do emerytury minimalnej, emeryturę za dany okres będą mieli mniejszą - bez dopłaty do minimum.

Zawieszenie lub zmniejszenie emerytury. Kiedy ZUS może to zrobić?

Wysokość kwot wpływających na zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia zmienia się cztery razy do roku: w marcu, czerwcu, wrześniu i grudniu. Można bez żadnych konsekwencji dorabiać do emerytury, jeśli osiągany przychód nie jest wyższy niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (za poprzedni kwartał ostatnio ogłoszonego przez prezesa GUS).  Emerytura zostanie zmniejszona, gdy osiągnięty zostanie przychód przekraczający 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ale nie wyższy niż 130 proc. tego wynagrodzenia. Jeśli osiągnięty przychód przekroczy 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ZUS zawiesza wypłatę świadczenia.

Nowe limity dorabiania do emerytury i renty od 1 grudnia 2022

W III kwartale 2022 r. przeciętne wynagrodzenie wyniosło 6 tys. 480 zł 67 gr. To o 324 zł 43 gr więcej niż od kwietnia do czerwca, czyli w II kwartale. To oznacza, że od 1 grudnia 2022 r. do 28 lutego 2023 r.:

• emerytura lub renta będą zmniejszana, gdy przychód emeryta (lub rencisty) przekroczy 4536,50 zł
• natomiast świadczenie zostanie zawieszone po przekroczeniu limitu 8424,90 zł. 

Ile można dorobić do emerytury i renty, żeby nie stracić na swoim świadczeniu?

Zgodnie z danymi wskazanymi powyżej - kwota graniczna to 4536,50 zł. Jeśli jej nie przekroczymy, nasze świadczenie emerytalne lub rentowe pozostanie bez zmian.

Jakie zarobki powodują zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia?

ZUS zawiesi lub zmniejszy świadczenie, jeśli przekroczone zostaną limity przychodów z działalności, od której odprowadza się obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne. Głównie są to przychody z pracy na podstawie:

• stosunku pracy,
• umowy zlecenia i umowy agencyjnej oraz współpracy przy jednej z tych umów,
• umowy o świadczenie usług (innej niż umowa zlecenie lub agencyjna), do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz współpracy przy umowie zlecenia,
• umowy zlecenia, umowy agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu,
• umowy o dzieło,
• z pozarolniczej działalności oraz współpracy przy jej wykonywaniu,
• z pracy nakładczej i innych, ale także np. z przychodów z zasiłków chorobowych, macierzyńskich i opiekuńczych.

ZUS zawiesi lub zmniejszy świadczenie także wtedy, gdy przekroczone zostaną limity przychodów z dodatkowej pracy, przy której jest się wyłączonym z obowiązku ubezpieczeń społecznych, ponieważ:

• pobiera się emeryturę lub rentę,
• opłaca się składki na ubezpieczenia społeczne z innego tytułu.

Uwaga! Jeśli emeryt jest nadal zatrudniony w tym samym miejscu co przed przejściem na emeryturę i nie rozwiązał umowy o pracę – ZUS zawiesi jego świadczenie – bez względu na wysokość zarobków – do czasu, aż rozwiąże umowę o pracę i złoży wniosek o wypłatę świadczenia. 

Jakie świadczenia ZUS może zmniejszyć lub zawiesić:

• emeryturę, emeryturę pomostową;
• nauczycielskie świadczenie kompensacyjne;
• rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z: wypadkiem przy pracy, wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy sprzed 1 stycznia 2003 r., chorobą zawodową;
• rentę inwalidy wojskowego, jeżeli niezdolność do pracy nie ma związku ze służbą wojskową;
• rentę rodzinną po inwalidzie wojskowym, jeśli śmierć inwalidy nie pozostawała w związku ze służbą wojskową;
• rentę rodzinną.

Częściowo mogą być zawieszone świadczenia:

• emerytów, którzy powszechny wiek emerytalny, ustalany indywidualnie - w zależności od daty urodzenia - ukończyli w ciągu roku kalendarzowego, 
• osób, które zgłosiły wniosek o zawieszenie świadczenia i przez część roku emerytura lub renta nie była im wypłacana, a więc skorzystały z możliwości zawieszenia świadczenia, bez wskazywania przyczyny złożenia takiego wniosku,
• osób, które mają ustalone prawo do emerytury i przez część roku kontynuowały zatrudnienie w ramach tego samego stosunku pracy i na rzecz tego samego pracodawcy, u którego pracowali przed przejściem na emeryturę.

Zasady zawieszania renty socjalnej

Od stycznia 2022 r. stosowane są w stosunku do tej renty te same reguły, co do renty z tytułu niezdolności do pracy. Renta socjalna jest zmniejszana, jeśli przychód jest wyższy niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ale nie przekroczy 130 proc. tej kwoty. Jest zawieszana, gdy przychód przekroczy 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Graniczna kwota przychodu wpływająca na zawieszenie renty w 2022 roku to więc 8424,90 zł.