Majątek 10 najbogatszych wzrósł o 700 mld dolarów w rok. Trump pogłębia nierówności?

• Majątek dziesięciu najbogatszych Amerykanów wzrósł w ciągu roku o 698 miliardów dolarów
• Najbogatszy 1 proc. społeczeństwa USA posiada połowę wszystkich akcji notowanych na giełdzie, podczas gdy 50 proc. najuboższych ma zaledwie 1,1 proc.
• Elon Musk wzbogacił się najbardziej, jego majątek wzrósł o 186 miliardów dolarów i obecnie wynosi około 469 miliardów dolarów
• Prezeska Oxfam America Abby Maxman ostrzega, że w USA ukształtowała się nowa oligarchia, a polityka Trumpa pogłębia nierówności

Lista najbogatszych Amerykanów i ich majątki

Według najnowszych danych Bloomberg Billionaires Index i raportu Oxfam, oto 10 najbogatszych obywateli Stanów Zjednoczonych:

1. Elon Musk - 469 miliardów dolarów (Tesla, SpaceX, X)
2. Larry Ellison - 323 miliardy dolarów (Oracle)
3. Jeff Bezos - 265 miliardów dolarów (Amazon, Blue Origin)
4. Larry Page - 244 miliardy dolarów (Google, Alphabet)
5. Mark Zuckerberg - 229 miliardów dolarów (Meta, Facebook)
6. Sergey Brin - 228 miliardów dolarów (Google, Alphabet)
7. Steve Ballmer - 178 miliardów dolarów (były CEO Microsoft)
8. Jensen Huang - 176 miliardów dolarów (Nvidia)
9. Michael Dell - 164 miliardy dolarów (Dell Technologies)
10. Warren Buffett - 144 miliardy dolarów (Berkshire Hathaway)

Łącznie fortuna tych 10 osób przekracza 2,4 biliona dolarów. Dla porównania, to więcej niż PKB większości krajów świata.

Nierówności majątkowe osiągają rekordowe poziomy

Raport Oxfam America zatytułowany "Unequal: The Rise of a New American Oligarchy" ("Nierówność: Narodziny nowej amerykańskiej oligarchii") przedstawia alarmujące dane o skali nierówności w Stanach Zjednoczonych. Między 1989 a 2022 rokiem przepaść majątkowa osiągnęła dramatyczne rozmiary. Nawet najbiedniejsze gospodarstwo z grupy 1 proc. najbogatszych Amerykanów wzbogaciło się 987 razy bardziej niż najbogatsze gospodarstwo z grupy 20 proc. najuboższych.

Abby Maxman, prezeska Oxfam America, nie pozostawia złudzeń.

Dane potwierdzają to, co ludzie w całym kraju już instynktownie wiedzą: nadeszła nowa amerykańska oligarchia

- stwierdziła i dodała:

Miliarderzy i megakorporacje przeżywają rozkwit, podczas gdy pracujące rodziny walczą o mieszkanie, opiekę zdrowotną i żywność.

Według danych Rezerwy Federalnej, najbogatszy 1 proc. Amerykanów posiada obecnie 49,9 proc. wszystkich akcji notowanych na giełdzie. Tymczasem uboższa połowa społeczeństwa ma zaledwie 1,1 proc. akcji. Ponad 40 proc. populacji USA, w tym prawie połowa dzieci, klasyfikowana jest jako biedna lub o niskich dochodach.

Miliarderzy nie płacą podatków jak zwykli obywatele

Jednym z kluczowych problemów jest system podatkowy, który pozwala najbogatszym unikać płacenia podatków. "New York Times" ujawnił, że Donald Trump przez dziesięć lat nie płacił podatków dochodowych.

Najbogatsi Amerykanie wykorzystują skomplikowane struktury korporacyjne, fundusze rodzinne i optymalizację podatkową, aby minimalizować swoje zobowiązania wobec państwa. Wielkie korporacje stosują zaawansowane techniki, angażując najlepsze kancelarie prawne i transferując fortuny do rajów podatkowych.

Senator Elizabeth Warren w przedmowie do raportu Oxfam napisała, że "najbogatsi wśród nas" są w stanie generować "niewyobrażalne fortuny, płacąc praktycznie nic w podatkach". Raport ujawnia także, że połowa światowych miliarderów żyje w krajach bez podatku od spadków dla bezpośrednich spadkobierców. 36 proc. majątku miliarderów pochodzi obecnie z dziedziczenia.

Polityka Trumpa pogarsza sytuację

Raport Oxfam ostrzega, że polityka administracji Donalda Trumpa może jeszcze bardziej pogłębić nierówności. Uchwalona w maju ustawa podatkowa została opisana jako "jeden z największych transferów bogactwa w górę od dekad", przyznając masowe ulgi podatkowe zamożnym i dużym korporacjom.

Administracja Trumpa wspierana przez kontrolowany przez republikanów Kongres działa z oszałamiającą szybkością i na ogromną skalę, wykorzystując władzę do wzbogacania bogatych i wpływowych

- czytamy w raporcie.

Podczas inauguracji drugiej kadencji Trumpa w pierwszym rzędzie zasiadali oligarchowie - Elon Musk, Mark Zuckerberg, Jeff Bezos i szefowie innych gigantycznych korporacji. Musk, którego majątek wzrósł o ponad 220 miliardów dolarów w 2024 roku, stał się kluczowym sojusznikiem prezydenta.

Apel Billie Eilish do miliarderów

Podczas gali WSJ Magazine's Innovator Awards w Nowym Jorku piosenkarka Billie Eilish zwróciła się bezpośrednio do obecnych na sali miliarderów, w tym Marka Zuckerberga i George'a Lucasa.

"Żyjemy w czasach, w których świat jest naprawdę w bardzo złym stanie i panuje w nim mrok, a ludzie potrzebują empatii i pomocy bardziej niż kiedykolwiek" - mówiła ze sceny. "Uważam, że jeśli ktoś ma pieniądze, to dobrze byłoby przeznaczyć je na dobre cele".

Kocham was wszystkich, ale jest tu kilka osób, które mają o wiele więcej pieniędzy niż ja. A jeśli jesteście miliarderami, to dlaczego jesteście miliarderami? Nie mam nic przeciwko, ale rozdajcie swoje pieniądze, kochani

- zaapelowała artystka.

Oxfam proponuje konkretne rozwiązania

Organizacja Oxfam przedstawia szczegółowy plan działań mających na celu zmniejszenie nierówności. Należą do nich:

• Podatek majątkowy od multimilionerów i miliarderów, który mógłby wygenerować 414 miliardów dolarów na programy społeczne
• Wyższa stawka podatku od osób prawnych
• Stałe zwiększenie ulgi podatkowej dla rodzin z dziećmi
• Silna polityka antymonopolowa rozbijająca monopole korporacyjne
• Federalna gwarancja zatrudnienia
• Uniwersalna opieka nad dziećmi
• Znacznie wyższe płace minimalne
• Likwidacja rajów podatkowych
• Opodatkowanie spadków w celu rozmontowania nowej arystokracji

"Nierówność jest wyborem politycznym" - podkreśla Rebecca Riddell, starsza ekspertka Oxfam America ds. sprawiedliwości ekonomicznej. "Te porównania pokazują nam, że możemy dokonywać bardzo różnych wyborów, jeśli chodzi o ubóstwo i nierówności w naszym społeczeństwie".

Zagrożenie pojawienia się bilionerów

Oxfam ostrzega, że bez zdecydowanych działań świat jest na drodze do powstania co najmniej pięciu bilionerów w ciągu dekady. Elon Musk, według prognoz analityków, może stać się pierwszym bilonerem już w 2027 roku.

W 2024 roku liczba miliarderów wzrosła do 2769 osób, a ich łączny majątek zwiększył się z 13 do 15 bilionów dolarów w ciągu zaledwie 12 miesięcy. To drugi co do wielkości roczny wzrost bogactwa miliarderów od czasu rozpoczęcia prowadzenia statystyk przez Oxfam.

Według badań Forbes każdy miliarder poniżej 30 roku życia odziedziczył swoje bogactwo. UBS szacuje, że ponad 1000 dzisiejszych miliarderów przekaże swoim spadkobiercom ponad 5,2 biliona dolarów w ciągu najbliższych dwóch do trzech dekad.

Postulaty zmian systemowych

Elizabeth Wilkins, prezeska Roosevelt Institute, napisała w przedmowie do raportu: "Dziś widzimy mroczne ekstrema wybierania nierówności przez 50 lat". Rebecca Riddell dodaje: "Potrzebna jest inna polityka, skoncentrowana na dostarczaniu zwykłym ludziom przez szybkie zmniejszanie nierówności".

Oxfam wzywa rządy do zobowiązania się, że dochody najbogatszych 10 proc. nie będą wyższe niż dochody najuboższych 40 proc. na całym świecie. Globalne zasady ekonomiczne powinny zostać dostosowane, aby umożliwić rozbijanie monopoli, większą regulację korporacji i międzynarodowe polityki podatkowe zapewniające, że bogaci płacą swoją sprawiedliwą część.

Pieniądze, które płyną na konta najbogatszych zamiast w potrzebne inwestycje w nauczycieli i leki, to nie tylko źle dla gospodarki - to źle dla ludzkości 

- ostrzega Amitabh Behar, dyrektor wykonawczy Oxfam International.

GALERIA. Najbogatsi Amerykanie - 2025