
Spis treści
- Koniec z dyskryminacją konstytucyjną pacjentów hospicyjnych
- Nowe uprawnienia od lipca 2025
- Ile można otrzymać?
- Zasady refundacji kosztów
- Procedura aplikowania o świadczenie
- System wsparcia dla wnioskodawców
- Wypłata świadczenia
- Urządzenie własne czy wypożyczone?
- Perspektywy rozwoju programu
Koniec z dyskryminacją konstytucyjną pacjentów hospicyjnych
Do 30 czerwca 2025 roku dodatek na pokrycie kosztów energii elektrycznej w ramach programu "Aktywny samorząd" przysługiwał wyłącznie osobom korzystającym z koncentratorów tlenu lub respiratorów pod opieką:
- zespołu długoterminowej opieki domowej dla pacjentów wentylowanych mechanicznie
- poradni/ośrodka/zespołu domowego leczenia tlenem
Wykluczenie z tego grona pacjentów hospicjów domowych wywołało ostrą krytykę środowiska medycznego. Dr Maciej Sokołowski, wiceprezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Menedżerów Opieki Zdrowotnej STOMOZ, podkreślał, że sytuacja ta stanowi "przejaw dyskryminacji grupy pacjentów i łamanie fundamentalnych praw konstytucyjnych, jak chociażby zawartych w art. 32 Konstytucji RP, która gwarantuje obywatelowi równość wobec prawa".
Nowe uprawnienia od lipca 2025
Zarząd Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), reagując na krytykę ekspertów, zmodyfikował kierunki działania programu. Od 1 lipca 2025 roku wniosek o dodatek do energii elektrycznej mogą złożyć również osoby korzystające w warunkach domowych z:
Nowe grupy uprawnionych:
- hospicjum domowego
- opieki paliatywnej
- pielęgniarskiej opieki długoterminowej
- koncentratora tlenu lub respiratora na podstawie zalecenia lekarza specjalisty
Dotychczasowe grupy (bez zmian):
- zespołu długoterminowej opieki domowej dla pacjentów wentylowanych mechanicznie
- zespołu długoterminowej opieki domowej dla dzieci wentylowanych mechanicznie
- poradni/ośrodka/zespołu domowego leczenia tlenem
Kluczowym wymogiem pozostaje posiadanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności (osoby dorosłe) lub orzeczenia o niepełnosprawności (osoby do 16. roku życia).
Ile można otrzymać?
- Wysokość dodatku: 100 złotych miesięcznie
- Okres przyznawania: od 3 do 6 miesięcy (maksymalnie 600 zł)
- Wyrównanie za 2025 rok: Osoby składające wniosek do 30 lipca 2025 roku mogą otrzymać dodatek z wyrównaniem od stycznia 2025 roku, co oznacza dodatkowe 600 złotych za pierwsze półrocze.
- Maksymalna kwota: 1200 złotych (6 miesięcy × 100 zł + 600 zł wyrównania)
Zasady refundacji kosztów
PFRON stosuje zasadę refundacji kosztów poniesionych do 180 dni przed złożeniem wniosku. Oznacza to, że:
- Wniosek złożony do 30 lipca 2025 = refundacja od stycznia 2025
- Wniosek złożony po 30 lipca 2025 = refundacja od lutego 2025
Procedura aplikowania o świadczenie
Sposób składania wniosków:
- Wnioski należy składać wyłącznie elektronicznie za pośrednictwem Systemu Obsługi Wsparcia (SOW) dostępnego na stronie PFRON.
Termin składania:
- Do 31 grudnia 2025 roku
Dokumenty wymagane:
- Orzeczenie o niepełnosprawności (skan lub kopia)
- Zaświadczenie o korzystaniu z respiratora/koncentratora tlenu według wzoru PFRON, podpisane przez:lekarza, lekarza specjalistę, fizjoterapeutę lub pielęgniarkę z zespołu realizującego świadczenie
- osobę upoważnioną przez placówkę medyczną realizującą opiekę domową
Kto może złożyć wniosek:
- Osoba pełnoletnia - we własnym imieniu
- Rodzic/opiekun prawny - w imieniu osoby niepełnoletniej
- Opiekun prawny - w imieniu osoby pełnoletniej bez zdolności prawnej
- Pełnomocnik - na podstawie pełnomocnictwa notarialnego lub w formie pisemnej
System wsparcia dla wnioskodawców
PFRON przygotował rozbudowany system pomocy dla osób składających wnioski:
- Infolinia: 800 889 777 (dni robocze, 9:00-17:00)
- Kreator wniosków: Uproszczone narzędzie do aplikowania o środki w systemie SOW
- Mobilny asystent: Pracownik PFRON udzielający pomocy osobom niepełnosprawnym
- Punkty informacyjne: Zlokalizowane we wszystkich wojewódzkich oddziałach PFRON
Wypłata świadczenia
Dodatek na energię elektryczną wypłacany jest na rachunek bankowy świadczeniobiorcy wskazany we wniosku. Za rozpatrywanie wniosków odpowiadają samorządy powiatowe właściwe dla miejsca zamieszkania wnioskodawcy (MCPR lub PCPR).
Urządzenie własne czy wypożyczone?
Istotną zmianą jest doprecyzowanie, że prawo do świadczenia przysługuje niezależnie od tego, czy koncentrator tlenu lub respirator jest:
- zakupiony ze środków własnych
- wypożyczony od placówki medycznej
Ta regulacja eliminuje wcześniejsze wątpliwości dotyczące statusu prawnego urządzenia. Pieniądze otrzyma pacjent korzystający z koncentratora tlenu niezależnie do kogo urządzenie należy.
Perspektywy rozwoju programu
PFRON zapowiada kontynuację programu w kolejnych latach, przy czym szczegółowe informacje o terminach przyjmowania wniosków będą publikowane na stronie internetowej funduszu. Rozszerzenie grona beneficjentów może być pierwszym krokiem do dalszej liberalizacji kryteriów dostępu do tego typu wsparcia.
Zmiana wprowadzona od lipca 2025 roku kończy okres nierównego traktowania pacjentów wymagających domowej tlenoterapii i stanowi istotny krok w kierunku realizacji konstytucyjnej zasady równości wobec prawa w systemie ochrony zdrowia.