PIT-0 ulga dla pracujących seniorów. Dla kogo, na jakich zasadach, ile można zyskać?

Spis treści

1. PIT-0 - co to za ulga?
2. Komu przysługuje PIT-0?
3. Komu nie należy się PIT-0 dla seniora?
4. Jak skorzystać z ulgi PIT-0 dla seniora?
5. Konieczny wniosek o PIT-0
6. Kiedy można złożyć wniosek o zerowy PIT?
7. Kto zyskuje, a kto traci na PIT-0?

PIT-0 - co to za ulga?

PIT zerowy dla seniora to ulga dla pracujących emerytów, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny (wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn). Ulga należy się seniorom, którzy:

• mają ustalone prawo do emerytury,
• nie mają ustalonego takiego prawa,
• nie otrzymali decyzji z ZUS.

Z ulgi dla pracujących seniorów mogą skorzystać również osoby, które mają przyznaną emeryturę, lecz jej nie pobierają, ponieważ nie rozwiązały stosunku pracy (mają zawieszone prawo do emerytury).

Komu przysługuje PIT-0?

Od 1 stycznia 2022 r. w ramach Polskiego Ładu wprowadzona została tzw. ulga dla pracujących seniorów. Z ulgi tej mogą skorzystać osoby, które spełnią następujące warunki:

• osiągnęły wiek emerytalny, który wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn,
• pozostają w zatrudnieniu,
• nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty rodzinnej. 

Ulga dla pracujących seniorów PIT-0 skierowana jest do osób:

• pracujących na etatach (np. seniorów, którzy pracują na podstawie umowy o pracę),
• które są zleceniobiorcami (pracują na podstawie umowy zlecenie zawartej z firmą),
• które prowadzą swoją działalność gospodarczą.

Z tytułu uzyskania powyższych przychodów trzeba koniecznie podlegać ubezpieczeniom społecznym. Z tego powodu ulga dla seniorów nie dotyczy np. umowy o dzieło.

W skrócie PIT-0 dedykowany jest seniorom, którzy:

• osiągają dochody z pracy na etacie (np. umowa o pracę, stosunek służbowy, praca nakładcza, spółdzielczy stosunek pracy,
• są zleceniobiorcami (umowa zlecenia),
• są przedsiębiorcami (opodatkowanymi wg. skali podatkowej, podatku liniowego, ryczałtu),
• utrzymują się z zasiłku macierzyńskiego (gdy przyjmą na wychowanie małe dziecko i w związku z tym pobierają zasiłek macierzyński). 

Komu nie należy się PIT-0 dla seniora?

Zerowy PIT nie przysługuje seniorom, którzy łączą otrzymywanie emerytury (bez względu na źródło, a mogą to być: ZUS, KRUS, mundurowy system ubezpieczeń czy uposażenie sędziego w stanie spoczynku) z dorabianiem do niej.

Nie skorzystają z niego również osoby, które nabyły uprawnienia emerytalne wcześniej niż wskazane w przepisie 60 i 65 lat, ponieważ nie spełniają kryterium wieku. Dotyczy to m.in. służb mundurowych i osób pracujących w uciążliwych warunkach – górników czy hutników. 

Z zerowego PIT-u dla seniora nie skorzystają seniorzy uzyskujący przychody np. z umowy o dzieło, praw autorskich, najmu, zasiłku chorobowego i innych źródeł wskazanych w przepisach. Od tego rodzaju przychodów senior musi odprowadzić podatek.

Uwaga! Zerowym PIT-em nie będą objęte świadczenia wypłacone seniorowi po formalnym rozwiązania stosunku pracy, np. wynagrodzenie za ostatni miesiąc pracy, odprawa emerytalna, nagrody itp.

Jak skorzystać z ulgi PIT-0 dla seniora?

Z tej ulgi można skorzystać tylko na wniosek, który należy złożyć u pracodawcy. Pracujący emeryt może uwzględniać zerowy PIT już na etapie zaliczek na podatek dochodowy w trakcie roku podatkowego lub dopiero w rozliczeniu rocznym.

Pracujący seniorzy, którzy czasowo zrezygnują z pobierania emerytury, mogą być zwolnieni z PIT-u do kwoty 85 528 zł. Przychody powyżej kwoty 85 528 zł są opodatkowane na zasadach ogólnych.

Maksymalny limit zwolnionych przychodów to 115 528 zł. Na tę kwotę składa się 30 tys. zł kwoty wolnej od podatku i 85 528 zł ulgi. W rezultacie pracujący seniorzy, którzy rozliczą się według skali podatkowej, zapłacą podatek dopiero po przekroczeniu 115 tys. zł.

Ważne! Zerowy PIT nie zwalnia seniora z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz składki zdrowotnej. 

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych PIT-0 przysługuje osobom, które:

1. Osiągnęły tzw. wiek emerytalny:

• kobietom po ukończeniu 60. roku życia,
• mężczyznom po ukończeniu 65. roku życia.

2. Do tego muszą mieć prawo do pobierania świadczeń takich jak:

• emerytura lub renta rodzinna z ZUS-u,
• emerytura lub renta rodzinna z KRUS-u,
• emerytura lub renta rodzinna z mundurowych systemów ubezpieczeń,
• emerytura lub renta rodzinna, o których mowa w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
• świadczenia pieniężne w związku ze zwolnieniem ze służby stałej funkcjonariusza służby mundurowej,
• uposażenia przysługujące sędziemu w stanie spoczynku lub uposażenie rodzinne.

3. Nadal lub po przerwie pracują, nie pobierając jednak emerytury.

Ważne! Wprawdzie pracujący emeryt pobierający emeryturę nie może skorzystać ze zwolnienia w ramach tzw. PIT-0 dla seniorów, ale nie zapłaci podatku, o ile jego łączne przychody opodatkowane na zasadach ogólnych nie przekroczą tzw. kwoty wolnej od podatku, czyli 30 tys. zł. 

Ulga dla pracujących seniorów nie obejmuje następujących przychodów:

• zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego (np. zasiłków chorobowych),
• umów o dzieło (takie umowy nie są oskładkowane),
• praw autorskich (nie dotyczy praw autorskich uzyskanych w ramach umowy o pracę),
• środków zwolnionych od podatku dochodowego (diet, świadczeń z tytułu podróży służbowej, otrzymanych zapomóg wypłaconych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, z powodu zdarzeń losowych lub długotrwałej choroby),
• środków, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia.

Zerowy PIT nie zwalnia seniora z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz składki zdrowotnej. Pracownik w wieku emerytalnym, który nie otrzymuje emerytury, podlega składce zdrowotnej także wtedy, gdy korzysta z ulgi PIT-0 dla seniorów. Zaliczka wynosi 9 proc., ale jej wysokość nie może być większa niż zaliczka na podatek dochodowy, która byłaby należna w grudniu 2021 r.

Konieczny wniosek o PIT-0

Nie ma określonego wzoru oświadczenia, które pracownik powinien dostarczyć pracodawcy. Trzeba je przygotować samemu, na piśmie.

Zgodnie z ustawą „płatnik przy poborze zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych uwzględnia omawiane zwolnienie, jeżeli podatnik złoży mu sporządzone na piśmie oświadczenie, że spełnia warunki do jego stosowania”.

Oświadczenie zostanie zweryfikowane przez pracodawcę lub zleceniodawcę co do treści, i jeżeli zostaną spełnione wszystkie wymagania, zwolnienie zacznie obowiązywać od następnego miesiąca po złożeniu oświadczenia.

W dokumencie należy:

1. Poinformować o tym, że spełnia się określone warunki uprawniające do skorzystania z ulgi;

2. Zawrzeć klauzulę o następującej treści: „Jestem świadomy/świadoma odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”.

Jeśli podatnik przestanie spełniać określone warunki, aby skorzystać z PIT-0 dla seniora (bo np. zaczął pobierać emeryturę), powinien o tym poinformować swojego pracodawcę lub zleceniodawcę. Ulga przestanie być stosowania najpóźniej od następnego miesiąca po powiadomieniu.

Kiedy można złożyć wniosek o zerowy PIT?

Możliwość skorzystania z PIT-0 istnieje zarówno w zeznaniu rocznym składanym po zakończeniu roku podatkowego, jak i w trakcie jego trwania. Pracujący seniorzy mogą wyrazić chęć zastosowania ulgi podczas pobierania zaliczek na podatek przez pracodawcę lub zleceniodawcę.

Żeby skorzystać z ulgi, pracownik musi złożyć pracodawcy oświadczenie, z którego wynika, że spełnia warunki skorzystania z niej, tj. mimo że nabył prawo do emerytury lub renty rodzinnej, nie pobiera tych świadczeń. Pracownik (pod groźbą odpowiedzialności karnej) zobowiązuje się do poinformowania pracodawcy o każdej zmianie mającej wpływ na obliczenie podatku dochodowego.

Kto zyskuje, a kto traci na PIT-0?

Zdaniem ekspertów wciąż bardziej opłacalne jest jednoczesne pobieranie emerytury i opłacanie podatku wynikającego z tytułu zatrudnienia. Dlaczego? Jak już wcześniej wspomniano, zerowy PIT nie zwalnia seniora z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz składki zdrowotnej. Ze względu na obniżenie podatku dochodowego od osób fizycznych z 17 do 12 proc., które miało miejsce w 2022 r. oraz podwyższenie kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł, oszczędności na PIT-0 dotyczą przede wszystkim osób lepiej zarabiających. Osoby, które już osiągnęły wiek emerytalny (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn), przeszły na emeryturę i dalej chcą pracować mogą dorabiać do emerytury wypłacanej przez ZUS bez ograniczeń. 

Musimy jednak pamiętać, że każdy przypadek jest inny i należy dokonać własnych obliczeń, aby ocenić korzyści z ulgi PIT-0 dla seniora.