Polska bez aptek? Eksperci alarmują: Przeregulowany rynek pogłębia nierówności w dostępie do leków

Niemal 2 miliony Polaków nie ma dostępu do aptek w swoich gminach, co zmusza ich do pokonywania kilkudziesięciu kilometrów po podstawowe leki. Podczas X Europejskiego Kongresu Samorządów w Mikołajkach eksperci ostrzegali przed pogłębiającym się kryzysem na rynku aptecznym, który szczególnie dotyka mieszkańców małych miejscowości. Problem nasila się wraz ze starzeniem społeczeństwa i wykluczeniem transportowym seniorów.

Polska bez aptek? Eksperci alarmują: Przeregulowany rynek pogłębia nierówności w dostępie do leków

i

Autor: Shutterstock (2)

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Skala problemu braku aptek w polskich gminach i jego wpływ na mieszkańców
  • Szczegółowe dane dotyczące dostępności farmaceutów w małych miejscowościach
  • Przyczyny zamykania aptek i nadmiernej regulacji rynku aptecznego
  • Konkretne przykłady gmin borykających się z brakiem dostępu do leków
  • Propozycje rozwiązań problemu przedstawione przez ekspertów i samorządowców

Alarmujące dane: Niemal 2 mln Polaków bez dostępu do aptek

Dane rządowego Rejestru Aptek oraz GUS pokazują skalę problemu – niemal 2 miliony mieszkańców Polski nie ma dostępu do aptek w swoich gminach. W tej chwili ponad 400 gmin nie ma dostępu do aptek, a ponad 100 do punktów aptecznych – alarmował podczas kongresu Mariusz Kisiel, farmaceuta i przewodniczący Platformy Aptecznej Pracodawców RP.

To prowadzi do olbrzymich nierówności społecznych. A równy dostęp do leków i opieki farmaceutycznej to nic innego jak realizowanie konstytucyjnego prawa do ochrony zdrowia naszych obywateli – podkreślał Kisiel.

– Problem szczególnie dotyka osoby starsze, które stanowią większość mieszkańców małych gmin. W sytuacji, w której najbliższa apteka jest oddalona o 20 kilometrów, wiele z tych osób jest pozbawionych możliwości zdobycia leków – zwracał uwagę Tomasz Michałek, dyrektor Biura Zarządu Koalicji „Na pomoc niesamodzielnym".

Badania pokazują dramatyczną sytuację

Najnowsze badanie przeprowadzone pod koniec 2024 roku przez Koalicję „Na pomoc niesamodzielnym" wśród gmin pozbawionych aptek ujawniło dramatyczną sytuację:

  • 70 proc. mieszkańców potrzebuje apteki ogólnodostępnej
  • Co czwarta gmina nie ma dostępu do farmaceutów i usług farmaceutycznych od ponad 5 lat
  • 50 proc. ankietowanych wskazuje, że najbliższa apteka jest oddalona od 10 do 20 km
  • 49 proc. pacjentów nie może łatwo dojechać do apteki komunikacją publiczną

Dramatyczny apel wójta: "Apteka to główny problem naszej gminy"

Konkretny przykład problemów przedstawił Jakub Krzysztof Wierzbicki, wójt gminy Perlejewo: – Od kilku lat w naszej gminie nie ma apteki i urosło to do rangi głównego problemu. Jeśli obowiązujące przepisy nie pozwolą na otwarcie apteki to ten problem nadal nie będzie rozwiązany.

A przecież apteka jest jednym z najważniejszych miejsc z punktu widzenia wielu mieszkańców – szczególnie tych starszych, czy tych z małymi dziećmi – dodawał wójt.

Przeregulowany rynek hamuje rozwój

Eksperci wskazują na główną przyczynę problemów – nadmierną regulację rynku. Najnowszy raport Pracodawców RP "Sytuacja rynku aptek w Polsce i wybranych krajach Europy" pokazuje, że działalność aptek w Polsce reguluje aż 18 aktów prawnych.

Ich zakres, nadmierna biurokratyzacja, poziom restrykcji i stopień ingerencji w prowadzenie działalności gospodarczej oraz duża dynamika zmian negatywnie wyróżnia Polskę na tle innych europejskich krajów – wskazuje raport.

Krzysztof Podgórski, prezes Stowarzyszenia Rzeczników Konsumentów, podkreślał: 

Należy zadać pytanie, do czego doprowadzi pozostawienie obecnie obowiązujących przepisów na rynku aptecznym, przede wszystkim szkodliwej dla pacjentów i całego rynku tzw. Apteki dla Aptekarza 2.0.

Wykluczenie transportowe potęguje problem

Do braku aptek dochodzi kolejny problem – wykluczenie transportowe, które szczególnie dotyka seniorów. – Równolegle obserwujemy zamykanie się placówek POZ na terenach gminnych, także cała ta sprawa jest bardzo złożona – zauważał Tomasz Michałek.

Dla osób osamotnionych takie okoliczności to jak wyrok na ich zdrowie i życie – ostrzegał ekspert.

Utrata dostępu do usług farmaceutycznych

Problem nie dotyczy tylko zakupu leków. Mariusz Kisiel przypominał: – Pamiętajmy przy tym, że wraz z aptekami pacjenci zyskują dostęp do usług farmaceutycznych, jak np. szczepienia, które zabezpieczają nasze zdrowie.

Nie powinniśmy traktować dostępu do leków jako przywileju, lecz jako święte prawo każdego obywatela – podkreślał farmaceuta.

Apel o równy dostęp do aptek

Pracodawcy RP dołączyli do otwartego apelu Koalicji „Na pomoc niesamodzielnym" skierowanego do minister zdrowia Izabeli Leszczyny. Wnoszą o realizowanie konstytucyjnego prawa do ochrony zdrowia przez zapewnienie równego dostępu do aptek, jako miejsc zaopatrzenia w produkty lecznicze i wyroby medyczne oraz świadczenia usług opieki farmaceutycznej.

Apel można podpisać pod adresem: tinyurl.com/apel-rowny-dostep-apteki

Kluczowe kwestie:

  • Ponad 400 gmin w Polsce nie ma dostępu do żadnej apteki
  • 70 proc. mieszkańców gmin bez aptek potrzebuje apteki ogólnodostępnej
  • Co czwarta gmina nie ma dostępu do farmaceutów od ponad 5 lat
  • Polski rynek apteczny reguluje aż 18 aktów prawnych
  • 49 proc. pacjentów nie może dojechać do apteki komunikacją publiczną
Pieniądze to nie wszystko Artur Bartoszewicz
Quiz PRL. PRL-owska służba zdrowia: Pamiętasz te czasy?
Pytanie 1 z 10
Do pobierania krwi używało się:
Służba zdrowia w PRL

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki