Polski renesans wina. Zaskakujący wzrost i nowy model biznesowy

• Polskie winiarstwo przeżywa renesans: w ciągu kilkunastu lat z niszy stało się dynamiczną branżą, z 324 producentami wina zarejestrowanymi do września 2025 r.
• Ogromny wzrost produkcji: powierzchnia upraw winorośli wzrosła 26-krotnie (do 951 ha), a produkcja wina aż 60-krotnie (do 25,6 tys. hl) w latach 2009-2024.
• Zmiany prawne i rozwój enoturystyki: przystąpienie do UE i korzystne ustawy z 2011 r. były kluczowe dla rozwoju, a połączenie winiarstwa z agroturystyką zwiększa rentowność.
• Większość winnic na południu: najwięcej upraw (1099 ha) znajduje się w województwach lubuskim, małopolskim, dolnośląskim i lubelskim, z dominacją produkcji win białych

Jak bardzo urosło polskie winiarstwo w ostatnich latach?

Dane Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) nie pozostawiają złudzeń – mamy do czynienia z bezprecedensowym boomem. Według danych KOWR w latach 2009-2024 powierzchnia uprawy winorośli wzrosła aż 26-krotnie (z 36 do 951 ha). Jednocześnie nastąpił ok. 60-krotny wzrost produkcji wina (z 412 do 25,6 tys. hl), co pokazuje, jak dynamicznie rozwija się polskie winiarstwo. Na dzień 24 września 2025 roku w oficjalnym rejestrze figurowało już 324 przedsiębiorców zajmujących się wyrobem lub rozlewem wyrobów winiarskich. Choć w Polsce produkuje się głównie wina białe (ponad 16 tys. hl w sezonie 2022/23), to potencjał wzrostu wciąż jest ogromny.

Co wpłynęło na renesans winnic w Polsce?

Choć tradycje winiarskie na ziemiach polskich sięgają średniowiecza, to współczesny impuls do rozwoju dało przystąpienie Polski do Unii Europejskiej oraz kluczowa decyzja Rady UE z 2009 roku, która zezwoliła na sprzedaż win wyprodukowanych w kraju. Jednak prawdziwą rewolucją okazała się ustawa z 12 maja 2011 r. Kluczowym momentem było uchwalenie korzystnych przepisów, które znacząco uprościły formalności dla małych producentów, otwierając drogę do rozwoju winnic w Polsce na niespotykaną dotąd skalę. Rolnicy wytwarzający do 100 hektolitrów wina rocznie zostali zwolnieni z obowiązku rejestracji działalności gospodarczej, co zlikwidowało barierę wejścia dla wielu pasjonatów.

Mapa polskich winnic. Gdzie jest ich najwięcej?

Winiarska mapa Polski stale się rozrasta. Obecnie w ewidencji KOWR zarejestrowanych jest już blisko 1099 ha winnic. Najwięcej z nich zlokalizowanych jest w pasie województw południowych, południowo-wschodnich i południowo-zachodnich, gdzie panuje sprzyjający mikroklimat. Największa koncentracja upraw znajduje się w województwie lubuskim (165 ha), małopolskim (138 ha), dolnośląskim (136 ha) i lubelskim (120 ha), co czyni te regiony liderami na winiarskiej mapie kraju. Wielkość plantacji jest zróżnicowana – od niewielkich, kilkunastoarowych poletek, po kilkunastohektarowe, profesjonalne uprawy.

Czy winiarstwo w Polsce to opłacalny biznes?

Odpowiedź na to pytanie jest złożona. Jak zauważa KOWR, rentowność zależy od skali i modelu biznesowego. Samo prowadzenie małej winiarni może nie przynosić spektakularnych zysków. Kluczem do sukcesu okazuje się połączenie produkcji wina z innymi formami działalności. KOWR podkreśla, że choć rentowność małych winnic jest złożona, prowadzenie winiarni połączone z agroturystyką i rozwojem enoturystyki w Polsce może być dochodowym biznesem, przyciągającym pasjonatów i turystów. To właśnie enoturystyka, czyli turystyka winiarska, staje się siłą napędową branży, tworząc kompleksową ofertę obejmującą degustacje, noclegi i lokalne wydarzenia.