Poradnik Super Expressu: Jak uniknąć sporów między spadkobiercami

Jestem właścicielką gospodarstwa, dwóch mieszkań, samochodu i oszczędności. Chciałabym podzielić te rzeczy między moje dzieci i wnuków, a potem przekazać im je albo jako darowiznę, albo na mocy testamentu. Przy podziale chcę uwzględnić ich wiek i sytuację finansową. Dzieci obiecują, że po mojej śmierci nie będą podważały tych decyzji ani żądały zapłaty zachowku. Obawiam się jednak, że nie dotrzymają obietnic i rozpoczną sprawy sądowe. Czy jest możliwość zabezpieczenia się przed takimi sporami? Barbara z Gliwic

Nie da się wyeliminować wszystkich sporów związanych z dziedziczeniem. Istnieje jednak instrument skutecznego zabezpieczenia przed sporami o zapłatę zachowku. Z roszczeniem takim przeciwko osobie, która na mocy testamentu lub darowizny otrzymała majątek zmarłego, mogą wystąpić zstępni zmarłego (dzieci, wnuki itd.), jego małżonek lub rodzice, którzy byliby powołani do spadku z ustawy. Aby pozbawić ich tego prawa, należy zawrzeć z nimi umowę o zrzeczenie się dziedziczenia. Ten, kto zrzeka się dziedziczenia, traci wszelkie ustawowe uprawnienia do spadku, w tym prawo do zachowku. Umowę o zrzeczenie się dziedziczenia zawiera przyszły spadkodawca ze swoim przyszłym spadkobiercą ustawowym. Warto zadbać o zrzeczenie się dziedziczenia zwłaszcza przez te osoby, które mogą być niezadowolone ze sposobu rozdysponowania majątkiem.

Nie można zrzec się dziedziczenia na rzecz innej osoby ani zrzec się dziedziczenia konkretnych rzeczy. Jeżeli osoba, po której zrzeczono się dziedziczenia, nie pozostawi testamentu, spadek, który miał przypaść zrzekającemu się i jego zstępnym, przejdzie na pozostałych spadkobierców ustawowych.

Zobacz też: Poradnik Super Expressu dla przyszłych emerytów: Gdzie szukać dokumentów płacowych

Dopuszczalne jest, aby zrzekający się dziedziczenia otrzymał darowiznę lub - mocą testamentu - spadek bądź zapis od osoby, po której zrzekł się dziedziczenia. Często w tym samym akcie notarialnym łączy się zrzeczenie się dziedziczenia i darowiznę na rzecz zrzekającego się. W jednym akcie notarialnym można też przekazać cały majątek wszystkim wybranym osobom, zawierając jednocześnie umowy o zrzeczenie się dziedziczenia ze spadkobiercami ustawowymi.

Uwaga!

Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia musi mieć formę aktu notarialnego. Stawka maksymalna taksy notarialnej wraz z podatkiem VAT za sporządzenie takiej umowy wynosi 73,80 zł od jednego zrzekającego się. Opłaty należne od czynności towarzyszących zrzeczeniu się dziedziczenia, np. darowizn, obliczane są odrębnie.

Dyżur eksperta już jutro!

W godzinach 10-12, pod nr. telefonu 22 515-93-13, notariusz Monika Bocian z Izby Notarialnej w Warszawie odpowie na pytania Czytelników

Czytaj również: Poradnik Super Expressu: Jak bezpiecznie przechować testament?