Porozumienie w sprawie budżetu UE na 2026 r. – kluczowe inwestycje w przyszłość Europy

• Parlament Europejski i państwa członkowskie osiągnęły porozumienie w sprawie budżetu UE na 2026 rok, ustalając zobowiązania na 192,8 mld euro i płatności na 190,1 mld euro.
• Budżet na 2026 rok kładzie nacisk na priorytety takie jak konkurencyjność, odporność i bezpieczeństwo, wspierając m.in. programy badawcze (Horizon Europe), infrastrukturę transportową i energetyczną oraz rolnictwo.
• Dzięki negocjacjom przywrócono 1,3 mld euro i dodano 372,7 mln euro ponad pierwotną propozycję, przeznaczając środki m.in. na Erasmus+, program LIFE, EU4Health i promocję produktów rolnych. 
• Wzrost kosztów obsługi zadłużenia Funduszu Odbudowy do 4,2 mld euro w 2026 roku będzie miał znaczący wpływ na przyszłe decyzje budżetowe i politykę finansową UE.

Budżet UE na 2026 rok – porozumienie osiągnięte

Parlament Europejski i państwa członkowskie, działające w ramach Rady UE, osiągnęły w sobotę porozumienie w sprawie budżetu Unii Europejskiej na rok 2026. To ważny krok naprzód dla Wspólnoty, który określa priorytety i kierunki finansowania kluczowych obszarów.

Zgodnie z ustaleniami, zobowiązania budżetowe wyniosą 192,8 mld euro, natomiast płatności – 190,1 mld euro. Warto przypomnieć, że zobowiązania to obietnice wydatkowania środków, które UE może podjąć w danym roku budżetowym, podczas gdy płatności to faktyczne przelewy pieniędzy.

Przewodnicząca Parlamentu Europejskiego, Roberta Metsola, wyraziła swoje zadowolenie z osiągniętego porozumienia na platformie X, podkreślając, że budżet UE na 2026 r. jest planem finansowym, który odpowiada na obawy obywateli i wzmacnia kluczowe priorytety Wspólnoty. Jak zaznaczyła: „W czasach globalnej niestabilności Europa musi pozostać konkurencyjna, odporna i bezpieczna".

Metsola podziękowała również zespołom negocjacyjnym, w tym przewodniczącemu komisji budżetowej PE, Johanowi Van Overtveldtowi (EKR), oraz sprawozdawcom, europosłom Andrzejowi Halickiemu (EPL) i Matjazowi Nemecowi (S&D), za doprowadzenie do porozumienia w terminie.

Komisarz ds. budżetu, Piotr Serafin, w komunikacie Komisji Europejskiej podkreślił, że porozumienie zapewnia przewidywalność budżetu UE i będzie wspierać wspólne priorytety polityczne Unii. Zauważył również: „Ten proces budżetowy pokazał, że współpracując możemy osiągnąć więcej i w sposób bardziej efektywny kosztowo. Zainwestowaliśmy więcej w bezpieczeństwo zewnętrzne, obronność, innowacje, ale także w programy bezpośrednio przynoszące korzyści naszym obywatelom, studentom i rolnikom".

Kluczowe elementy porozumienia

W ramach porozumienia przywrócono kwotę 1,3 mld euro, którą wcześniej państwa członkowskie obcięły w stosunku do projektu Komisji Europejskiej. Parlament Europejski wynegocjował również dodatkowe 372,7 mln euro ponad pierwotną propozycję KE.

Porozumienie przewiduje dodatkowe fundusze między innymi na:

• Program badawczy Horizon Europe,
• Rozwój sieci transportowych i energetycznych,
• Ochronę ludności,
• Rolnictwo.

Przyjrzyjmy się bliżej, na co konkretnie zostaną przeznaczone dodatkowe środki wynegocjowane w ramach budżetu UE na 2026 rok:

• Badania i Infrastruktura:20 mln euro więcej dla programu finansowania nauki Horizon Europe.
• 23,5 mln euro na transgraniczne sieci transportowe i energetyczne.
• Dodatkowe finansowanie dla edukacji – program Erasmus+ wzrośnie o 3 mln euro.
• Rolnictwo i Środowisko: Program LIFE (wspierający działania na rzecz środowiska i klimatu) otrzyma dodatkowe 10 mln euro.
• Program zdrowotny EU4Health otrzyma kolejne 3 mln euro.
• 105 mln euro przeznaczono na promocję produktów rolnych w ramach Europejskiego Funduszu Gwarancji Rolnej, co ma wspierać zwłaszcza młodych rolników.
• Ochrona Ludności i Bezpieczeństwo:10 mln euro na Mechanizm Ochrony Ludności, który służy pomocy w walce z klęskami żywiołowymi.
• 10 mln euro na finansowanie mobilności wojskowej oraz wzmocnienia zarządzania granicami zewnętrznymi.
• Pomoc Humanitarna i Sąsiedztwo UE:35 mln euro na pomoc humanitarną UE, aby odpowiedzieć na narastające kryzysy humanitarne i skutki zmian klimatu.
• Zwiększono środki dla wsparcia południowego sąsiedztwa UE – o 35 mln euro.
• Zwiększono środki dla wsparcia wschodniego sąsiedztwa UE – o 25 mln euro.

Parlament Europejski zwrócił również uwagę na fakt, że UE stanie w 2026 r. w obliczu wyższych o 4,2 mld euro kosztów obsługi zadłużenia związanego z Funduszem Odbudowy (programem NextGenerationEU), co stanowi dwukrotnie większą kwotę niż przewidywała Komisja Europejska. To istotny element, który będzie miał wpływ na przyszłe decyzje budżetowe i politykę finansową Unii.